نويسنده ايراني تريبوني براي جذب مخاطب ندارد

گروه فرهنگي: احمد حسن زاده داستان نويس جوان کشور با اشاره به انبوه آثار ترجمه موجود در بازار کتاب ايران، گفت: مخاطبان کتاب محدودند و نويسنده ايراني نيز تريبوني براي جذب مخاطب ندارد.

گروه فرهنگي: احمد حسن زاده داستان نويس جوان کشور با اشاره به انبوه آثار ترجمه موجود در بازار کتاب ايران، گفت: مخاطبان کتاب محدودند و نويسنده ايراني نيز تريبوني براي جذب مخاطب ندارد.
حسن زاده که به تازگي مجموعه داستان آه اي مامان او به عنوان مجموعه داستان کوتاه برگزيده نوزدهمين و بيستمين جايزه مهرگان ادب از سوي هيات داوران اين جايزه معرفي شد، در گفت وگو با خبرنگار ايرنا به شرح مشکلات دامن گير حيطه ادبيات، نويسندگان و بازار نشر کشور پرداخت.
وي گفت: استعدادهاي بسيار خوبي در زمينه داستان نويسي بويژه داستان کوتاه در کشور داريم اما مشکل ما رعايت نشدن حق نشر و تکثير و وجود کارهاي زرد خارجي است که بازار را اشباع کرده و مانع از درخشش آثار نويسندگان داخلي در بخش تاليف مي‌شود.وي افزود: متاسفانه هميشه وقتي بحثي درباره ادبيات ملي و سرزميني‌مان پيش مي‌آيد، اولين چيزي که خودش را نشان مي‌دهد مشکلات است.
 اما با وجود تمام مشکلات، نقاط قوت و خوبي هم وجود دارد که مهمترينش هم دوام آوردن ادبيات‌مان با وجود اين مشکلات کمرشکن است. اما وقتي مي‌پرسيد چرا تا اين ميزان آثار ايراني در بين مخاطبان فارسي مهجور است، بايد بگويم يکي از دلايل اصلي‌اش، و چه بسا يکي از اساسي‌ترين مشکلات ما همين (نبود قانون کپي رايت) است.
حسن زاده گفت: البته که ما مشکلات اساسي ديگري هم داريم. مثلا نظام آموزشي در ايران به گونه اي نيست که دانش آموزان از همان ابتدا با کتاب مانوس شوند و خواندن تبديل شود به جزئي لاينفک از زندگي شان که بحث اش مفصل است. فقط خواستم بگويم اين مشکلي است که ريشه هاي گوناگون و عميقي دارد. اما در اينجا مي خواهم مشخصا به مساله کپي رايت و نابرابري_هاي موجود در بازار کتاب ايران بپردازم
.وقتي حق نشر رعايت نمي‌شود  بسيار طبيعي است که برخي ناشران اقيانوسي از آثار زرد را وارد بازار کرده و آن را اشباع مي‌کنند و به اين ترتيب  آثار ايراني در ان اقيانوس مدفون شوند. به قدري کارهاي ترجمه اي نازل در بازار وجود دارد که هيچ فرصتي براي ديده شدن نويسندگان داخلي نيست؛ تعداد مخاطبان در کل نيز محدود است و همين تعداد هم به روش‌هاي عجيب و غريب ناشران مذکور جذب آثار زرد مي‌شوند.
اين نويسنده تاکيد کرد: بخشي از مخاطبان ما رده سني نوجواناني هستند که به مرور وارد طيف مخاطبان جدي و بزرگسال مي شوند و در همين ابتداي ورود توسط تبليغات حيرت انگيزي که براي آثار دسته چندم خارجي مي شود و همه فضاي مجازي را هم پر کرده است، ابتدا جذب و سپس رها مي شوند.
 اين طيف بعدها، تازه اگر شانس با آنها يار باشد، ممکن است يک کتابخوان اصيل شوند و اين تاسف‌بارترين بخش ماجراست. البته اين به اين معني نيست که براي همه مخاطبان چنين اتفاقي مي افتد. طبيعي است که تلاش هايي هم توسط نويسندگان و برخي ناشران دلسوز ادبيات داستان ايراني انجام مي‌شود که اين تنها نشان دهنده عشق و تعهد آنهاست.اين داستان نويس معاصر گفت: اما ريشه عموم اين مشکلات همانطور که گفتم مساله کپي رايت است.
 اگر وضعيت حوزه نشر و کتاب در کشور را با سينما مقايسه کنيم شاهديم سينماي ايران در حال حاضر جوايز جهاني بسياري چون اسکار و کن را دريافت مي کند، دليل اين مساله را مي توان سنگين بودن حق کپي رايت در اين بخش دانست که باعث تمهيد تهيه کنندگان و سينماگران و رشد آنان در حيطه فعاليت خود و در نهايت رشد سينماي ما شده است.
نويسنده داستان مستر جيکاک افزود: اما داستان نويسي ايران بدون هيچگونه رهاورد اقتصادي و حمايتي خاص، بايد با عصاره ادبيات تمام ملل که محدوديت هم ندارند در شرايط نابرابر رقابت کند؛ در حاليکه اگر قانون کپي رايت رعايت مي_شد به سمت سرمايه گذاري و روي نويسنده ايراني مي رفتيم.
 اما در حال حاضر شاهديم عموم ناشران، بيشتر دغدغه هايشان آثار خارجي است. نمي خواهم بگويم که آثار ايراني بي عيب و نقص هستند، همه از شرايط سخت يک نويسنده براي خلق و نهايتا انتشار اثرش آگاه هستند، بحثي در اين نيست منتهي اين مساله اي است که بايد نگاه طولاني مدت به آن داشته باشيم. بايد تبديل به يک جريان شود تا بتوانيم راهي به عرصه جهاني پيدا کنيم.حسن زاده ادامه داد: اگر از من بپرسند راه دوام آوردن و اساسا راه چاره چيست، مي گويم: اعتقاد و ايمان به کاري که انجام مي دهي. چون هيچگونه پيش بيني اي نمي توان کرد.
 کار را که مي نويسي اصلا معلوم نيست مجوز بگيرد يا نگيرد، همچنين بعد از چاپ اصلا معلوم نيست ناشر بتواند جايي براي کار در ميان آثار خارجي پيدا کند و يا حتي فرصت معرفي برايش بيابد و... مخاطب هم که با داستان فارسي قهر است، عايدي مالي اي هم که در آن نيست. خيلي ساده ست، در اين راه واقعا ظفرمندي اي وجود ندارد.
 تنها عشق و جنون است. عشق و جنون هم اعتقاد به ادامه مي آورد و کمک مي کند هرناملايمتي را تحمل کني، چون نمي تواني ننويسي، چون اگر ننويسي زندگي برايت معنايش را از دست مي دهد.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل ازايرنا،با اين وجود چيزهاي خوبي هم هست. در طول اين ساليان، کارهاي خيلي خوبي هم نوشته و منتشر شده اند. در دوره هايي داستان فارسي توانسته اعتماد مخاطب فارسي را جلب کند و... يعني اينطور نيست که همه اش هم مشکل باشد. همانطور که اگر ناشران زرد و بي مسئوليت در قبال ادبيات سرزميني مان داريم، ناشران متعهد و آگاه و حرفه اي و ارزشمند هم داريم. هرچند خيلي کم، اما داريم.
 با وجود اينکه چاپ آثار ايراني براي ناشران ما واقعا ريسک بزرگي است، چون به هرحال آن ناشر هم بايد چرخش بچرخد و از آنجا که مخاطب اندک کتاب در کشور ما به طور حيرت انگيزي کار ايراني کم مي خوانند؛ با اين حال برخي ناشران داستان فارسي چاپ مي کنند و پاي کار هم مي ايستند و خيلي اوقات هم واقعا خسارت مي بينند.

منبع :