ترمز رفتارهاي سليقه‌اي بر چرخ صادرات چرم تبريز

گروه اقتصادي: فعالان حوزه چرم آذربايجان‌شرقي با انتقاد از برخي رفتارهاي سليقه‌اي در صادرات کالا از جمله انواع پوست و محصولات چرمي، خواستار اصلاح شيوه ارزيابي برخي سازمان ها در خصوص محموله هاي صادراتي ضايعات پوست گاوي شدند. ايرانيان از نخستين توليد کنندگان چرم و کفش در جهان هستند، به گونه اي که قديمي ترين کفش جهان با حدود پنج هزار سال قدمت در بخش کفش موزه شهرداري تبريز نگهداري مي شود.

گروه اقتصادي:  فعالان حوزه چرم آذربايجان‌شرقي با انتقاد از برخي رفتارهاي سليقه‌اي در صادرات کالا از جمله انواع پوست و محصولات چرمي، خواستار اصلاح شيوه ارزيابي برخي سازمان ها در خصوص محموله هاي صادراتي ضايعات پوست گاوي شدند. ايرانيان از نخستين توليد کنندگان چرم و کفش در جهان هستند، به گونه اي که قديمي ترين کفش جهان با حدود پنج هزار سال قدمت در بخش کفش موزه شهرداري تبريز نگهداري مي شود.

اولين کارخانه چرم سازي در ايران به سال 1308 شمسي در شهر تبريز شروع به فعاليت کرد و پس از آن در همدان، اصفهان و برخي شهرهاي ديگر نيز کارخانه هايي تاسيس شد.تبريز از ديرباز يکي از پيشگامان صنعت چرم و کفش بوده و قطب اصلي اين صنعت در ايران شناخته مي شود؛ شهرت و نام آوري تبريز در صنعت چرم و کفش بيش از هرچيز مرهون توليدکنندگاني است که امروز با مشکلاتي در مسير فعاليت خود مواجهند.
قاچاق و واردات بي رويه از جمله مشکلات اصلي پيش پاي ادامه فعاليت صنعت کفش تبريز است؛ هر چند بنا بر آمار رسمي سالانه حدود 10 ميليون دلار کفش از مبادي گمرکي وارد کشور مي شود، اما به گفته فعالان صنعت کفش تبريز، آمار کشورهاي صادرکننده حاکي از صادرات 300 ميليون دلار از اين محصول به ايران است.البته صنعت ديرپاي کفش تبريز با مشکلات ديگري مانند کهنه بودن ماشين آلات، ضعف آموزش، ضعيف بودن کيفيت محصولات توليدي صنايع پايين دست از قبيل زيره، چسب و ميخ و يراق آلات و تبليغات بي رمق در بازار داخلي و خارجي نيز مواجه است.
بديهي است که در اين ميان، رفتارهاي سليقه اي و ترمزکننده در مسير صادرات چرم و کفش تبريز، شدت مشکلات موجود در اين حوزه را آن هم در شرايطي که کشور به شدت نيازمند ارزآوري است، دوچندان مي کند و سازمان هاي مسوول موظف به تسهيل روند توليد و صادرات و مانع زدايي از ان هستند.
در شهر تبريز حدود 2 هزار و 400 کارگاه توليد کفش وجود دارد و حدود 600 واحد به علت فعاليت در منازل، فاقد پروانه کسب هستند.در صنعت کفش تبريز براي 40 هزار نفر اشتغال فراهم شده است، به گونه اي که حدود 55 واحد بزرگ صنعتي توليد کفش در تبريز فعالند.
تشديد مشکلات صادرات چرم با تداخل در وظايف سازمان هاي مسوول دبير کارگروه تسهيل و رفع موانع توليد آذربايجان شرقي مي گويد: با توجه به روال قانوني، صادرات کالا از جمله انواع پوست و محصولات چرمي بايد با تاييد دامپزشکي، محيط زيست و گمرک انجام شود، ولي در برخي از مواقع رفتارهاي سليقه اي در اين حوزه روي مي دهد.
مهدي اميني، مي افزايد: به عنوان مثال در مورد کالايي که به عنوان ضايعات به تاييد دامپزشکي و حفاظت از محيط زيست رسيده است، گمرک از سازمان صمت استعلام مي گيرد و با نظر کارشناس سازمان صمت، نظري مبني بر عدم ضايعات بودن کالا ارايه شده و با قيمت گذاري و معرفي به تعزيرات توسط سازمان اموال تمليکي، کالاي مدنظر به فروش مي رسد.وي اظهار مي کند: در حالي که کالاي مذکور خام بوده و اختيار ارزيابي کالاي خام بر عهده دامپزشکي است و از نظر قانوني سازمان صمت در اين خصوص اختياري ندارد.
مسوول بازبيني گمرک آذربايجان شرقي نيز مي گويد: روال کار به اين صورت است که طبق بخشنامه 291 کالاهاي ياد شده توسط ارزيابان گمرک ارزيابي شده و با کسب نظر دامپزشکي و تاييد آن به مرز ارسال مي شود.رضا پيروي، با بيان اين که تعريف مرز ضايعات و کالاهاي سالم، مرز ضايعات و کالاهاي مستعمل در کشورهاي مختلف متفاوت است، مي افزايد: در اين زمينه هميشه اختلاف نظر وجود دارد، اما اين موضوع در گمرک جلفا اتفاق افتاده و سوالي که در اين خصوص مطرح است، اين است که چرا گمرک جلفا از سازمان صمت استعلام گرفته و سازمان صمت به چه علت به اين استعلام پاسخ داده است؟
اظهار نظر در خصوص فرآورده هاي خام دامي در حيطه وظايف و اختيارات سازمان دامپزشکي است
رييس اداره قرنطينه و امنيت زيستي دامپزشکي آذربايجان شرقي نيز مي گويد: طبق قانون، اظهار نظر در خصوص هرگونه دام زنده و فرآورده هاي خام دامي در حيطه وظايف و اختيارات سازمان دامپزشکي است.محمدتقي محمدي، با بيان اينکه کارشناسان ما در حين بارگيري در محل حضور يافته، بازديد لازم را انجام مي دهند و نظر خود را به گمرک اعلام مي کنند، مي افزايد: از هفتم فروردين امسال تا کنون اجازه صادرات 793 تن از اين کالا داده شده و از اين تاريخ مجوز صادراتي صادر شد که بعد از 20 روز EPL در خصوص استعلام گمرک ارسال کردند.
رييس اداره قرنطينه و امنيت زيستي دامپزشکي آذربايجان شرقي علت اين موضوع را درخواست آزمايش از سوي محيط زيست اعلام کرده و مي گويد: به علت اين که کالا فاسدشدني بود به ناچار EPL را تاييد کرديم که بعدها اعلام کردند اين موضوع با محيط زيست حل شده است.محمدي، ادامه مي دهد: در کل اگر محموله، ضايعات پوست خام نباشد، دامپزشکي به هيچ عنوان اجازه صادرات نمي دهد و تنها بعد از محرز شدن اين موضوع، مجوز صادرات صادر مي شود.
نبود معيارهاي سنجش دقيق، در تسريع صادرات چرم تبريز مانع ايجاد مي کند
رييس اداره مديريت زيست محيطي آب و خاک پسماند اداره کل محيط زيست آذربايجان شرقي نيز مي گويد: ما اين محصولات را به عنوان پسماند مي پذيريم و مانع بحث صادرات ضايعات نيستيم ولي طبق دستورالعمل ابلاغ شده از سوي سازمان مرکزي، از بابت آناليز پسماند بايد به آزمايشگاه معتمدي ارسال کنيم.حميد پيغامي، با بيان اينکه در استان آزمايشگاه معتمدي در اين خصوص وجود ندارد و نمونه ها به تهران ارسال مي شود، مي افزايد: طبق شرايط صادرات، متقاضي صادرات پسماند بايد کالاي خود را در سامانه جامع محيط زيست ثبت کرده و گمرک شهرستان مربوطه آن را تاييد کند.
وي با اشاره به اينکه اگر ثبت، آناليز و تاييد گمرک شهرستان مربوطه مشکلي نداشته باشد پاسخ سه روزه اعلام مي شود، اظهار مي کند: صادرکننده پسماند براي نمونه گيري بايد چند روز قبل از بارگيري به کارشناس ما مراجعه کند و حداقل سه روز قبل در سامانه ثبت اطلاعات کند.
نماينده تعزيرات حکومتي آذربايجان شرقي نيز مي گويد: در خصوص موضوع مدنظر با وجود اين که محيط زيست، دامپزشکي و کارشناسان گمرک نظر خود را اعلام کرده و ثبت سفارش انجام شده بود، گمرک مقصد بار را بررسي کرده و مشکل دار اعلام کرده است.احمد محمدي عظيم، مي افزايد: از کارشناس صمت نظرخواهي شده و اعلام کرده که محموله ضايعات نبوده و پوست است و براي آن قيمت گذاري انجام شده است.
وي با بيان اينکه وقتي بار با پلمب سالم به گمرک مقصد مي رسد نيازي به بررسي مجدد نيست و نبايد گمرک مقصد به گمرک تبريز ايراد بگيرد، اظهار مي کند: گمرک مقصد بار را کالاي قاچاق تلقي کرده و به تعزيرات حکومتي مرند ارجاع داده است.
نماينده تعزيرات حکومتي آذربايجان شرقي مي گويد: تعزيرات حکومتي مرند نيز اعلام کرده تخلفي صورت نگرفته و اگر هم باشد مربوط به گمرک تبريز است، به اين علت به تعزيرات حکومتي تبريز ارجاع داده شد.محمدي عظيم، ادامه مي دهد: با توجه به گرماي هوا و احتمال فاسد شدن کالا، از کارشناسان رسمي دادگستري درخواست قيمت گذاري شد تا با اين نرخ به عنوان ضايعات پوستي به فروش رسد.
وي يادآوري مي کند: ما در اين خصوص از صاحب کالا تا صادرکننده تحقيقات لازم را انجام داديم حتي جلسه اي به صورت ويديو کنفرانس برگزار کرديم با حضور سه کارشناس قبلي که قيمت گذاري کردند و 2 کارشناس جديد و نظرخواهي کرديم که تا کنون نتوانستند نظر نهايي خود را اعلام کنند.
محمدي عظيم، مي افزايد: گمرک جلفا با توجه به اين که نظر گمرک تبريز را رد کرده است، اعلام کرده در صورت اعتراض بايد در کميسيون مطرح شود و براي طرح در کميسيون بايد نيم درصد مبلغ کالا واريز شود در اين زمينه براي اتخاذ تصميم نهائي منتظر مطالبي هستيم.حسن نجفي، نماينده دادگستري کل آذربايجان شرقي نيز با بيان اينکه حکم و موضوع مشخص است، مي گويد: در تشخيص سالم يا ضايعات بودن کالا شبهه ايجاد شده و مراجع مرتبط بايد با تعيين صورت جلسه اي، تعريف و مصاديق آن را مشخص کنند.
مسوول دبيرخانه شوراي گفت و گوي دولت و بخش خصوصي نيز مي گويد: با توجه به صحبت هاي ارائه شده، تعريف مشخصي از ضايعات وجود ندارد چرا که باعث ايجاد اختلاف نظرهايي در اين زمينه شده است.
نسرين درخشاني، مي افزايد: با توجه به اين که متولي اصلي بحث انواع پوست خام و دام زنده، دامپزشکي است، بنابراين درخواست استعلام از سوي گمرک و پاسخ سازمان صمت مغاير با قانون است.وي اظهار مي کند: اين موضوع توسط اتحاديه چرم استان و پيگيري کارگروه تسهيل استان به دبيرخانه شورا براي جلوگيري از تکرار چنين ارزيابي ها و حل مشکلات اين شرکت ارجاع شده است.
درخشاني، ادامه مي دهد: با توجه به اعلام نمايندگان سازمان صمت و گمرک مبني بر بررسي موضوع، ضرورتي براي طرح در شورا ديده نمي شود و با توجه به اين که حساسيت کامل براي حل موضوع از سوي سازمان تعزيرات وجود دارد؛ بنابراين براي عدم تکرار رفتارهاي سليقه اي خواستار همکاري کامل دستگاه هاي متولي در اين زمينه هستيم.
معاون استاندار آذربايجان‌شرقي: مشکلات صنعت چرم تبريز احصاء شود
معاون هماهنگي امور اقتصادي استانداري آذربايجان‌شرقي نيز با تاکيد بر اينکه بايد مشکلات صنعت چرم تبريز احصاء شود، گفت: اين صنعت بايستي از منظر ارتقا دانش و همچنين رفع موانع و تسهيل‌گري مورد توجه و حمايت قرار گيرد.محمد کلامي اظهار داشت: با توجه به قدمت ديرينه صنعت چرم در آذربايجان شرقي اين صنعت بخشي از هويت اجتماعي و فرهنگي استان است.وي ادامه داد: تبريز و آذربايجان را با محصولات چرم، فرش و خشکبار در کشور مي شناسند و در واقع اين صنايع پيشران اعتبار برند تبريز هستند.
کلامي با بيان اينکه بخش دولتي به عنوان تسهيل گر و رفع موانع در کنار بخش خصوصي قرار دارد، اضافه کرد: فعالان صنعت چرم برنامه خود را براي رفع مشکلات اين صنعت ارايه دهند، تا هماهنگي ها لازم جهت حمايت از اين صنعت انجام گيرد.وي با تاکيد بر لزوم وجود نقشه‌ راه براي آينده صنعت چرم، افزود: اين صنعت قديمي و ريشه دار، نقش مهمي در ايجاد ارزش افزوده و اشتغال ايفا مي کند.به گزارش عصر آذربايجان به نقل ازايرنا، معاون هماهنگي امور اقتصادي استانداري آذربايجان شرقي خاطرنشان کرد: با توجه به سابقه ديرينه تبريز در حوزه کفش و چرم و حضور فعال واحدهاي توليدي اين بخش ، ارتقاي علمي و تجربي دست اندرکاران اين صنعت ضروري است.

منبع :