تحقق اقتصاد دانش بنيان در گرو نقش آفريني دانشگاهيان
تحقق اقتصاد دانش بنيان در گرو نقش آفريني دانشگاهيان
1397/05/23
گروه گزارش: يکي از ارکان مهم تحقق سياستهاي اقتصاد مقاومتي، حرکت گسترده دانشگاهيان به سمت کسب درآمدهاي دانش بنيان است تا مقاومت اقتصاد در برابر تکانه هاي داخلي و خارجي افزايش يابد و پويايي به سراغ اين شاخص تاثيرگذار بر معيشت مردم بيايد.
توسعه شرکت‌هاي دانش‌بنيان در سال‌هاي اخير به يکي از گفتمان‌هاي رايج در فضاي علمي و فناوري کشور تبديل شده است؛ شرکت هايي که علاوه بر حصول ارزش افزوده، درآمدزايي پايدار و گردش مالي بالا، نقش بسزايي در اشتغال زايي دارد اما بدون شک تلاش هاي يکجانبه مسوولان کار به جايي نخواهد برد و دانشگاهيان بايد وارد گود شوند.
طي سال هاي اخير تعداد قابل توجهي از اين شرکت‌ها با سياست هاي حمايتي دولت کار خود را از مراکز رشد دانشگاهي آغاز کرده‌اند و پس از حرکتي منطقي به موفقيت رسيده اند اما بالا بردن مقاومت اقتصادي نيازمند ارتقا سطح علمي دانشگاه ها و مشارکت بيش از پيش متخصصان در سطح وسيع تير است.
يکي از اعضاي هيات علمي دانشگاه اروميه معتقد است که تعدد دانشگاه ها موجب پايين آمدن سطح علمي فارغ التحيصلان دانشگاهي شده و همه دانشگاهيان قابليت استفاده از دانش خود براي کسب درآمد از طريق شرکت هاي دانش بنيان را ندارند.
وي اظهار داشت: دولت سياست هاي حمايتي از شرکت هاي دانش بنيان و پارک هاي علم و فن آوري را اعمال مي کند اما عده محدودي از فارغ التحصيلان قابليت لازم را دارند و برخي از افراد توانمند نيز براي ورود به اين عرصه تمايل نشان نمي دهند.
وي بيان کرد: بسياري از اساتيد دانشگاهي نيز از بيان و به کارگيري دانش خود براي حل مشکلات جامعه واهمه دارند و به همين دليل اندوخته هاي علمي آنان کمتر به درد مردم مي خورد.
به گفته وي حمايت هاي دولتي از شرکت هاي دانش بنيان قابل تقدير بوده اما نقش اساتيد، فارغ التحصيلان دانشگاه و پژوهشگران در توسعه شرکت هاي دانش بنيان و مقاوم سازي اقتصاد در برابر تکانه هاي داخلي و خارجي غيرقابل انکار است. مدير امور آموزش عالي، تحقيقات و فناوري سازمان برنامه و بودجه در گفت و گو با ايرنا با اشاره به نقش شرکت هاي دانش بنيان در ايجاد اشتغال پايدار، گفت: با هدف حمايت هاي روزافزون از فعالان اين بخش، بودجه پارک هاي علم و فن آوري کشور در سال آينده 2 برابر مي شود.
غلامرضا گرايي نژاد با بيان اينکه بودجه اين مراکز طي سال جاري نسبت به سال گذشته 35 درصد افزايش يافته، بيان کرد: بودجه سال جاري اين بخش به بيش از يکهزار و 500 ميليارد ريال رسيده است.
وي با بيان اينکه مشکلات پارک هاي علم و فن آوري از نزديک رصد و بررسي مي شود، بيان کرد: مشکلات پيش روي توسعه اين مراکز بايد در اسرع وقت و در سايه توجه ويژه مسوولان برطرف شود.
وي ادامه داد: امور آموزش عالي، تحقيقات و فناوري سازمان برنامه و بودجه جهت تسريع در اختصاص بودجه سال جاري و ارتقاي بودجه سال آينده براي مراکز آموزش عالي و پارک هاي علم و فناوري عزم جدي دارد.
گرايي نژاد با تاکيد بر اينکه حوزه علم و فن آوري مي تواند منشا اصلي اشتغال زايي در سطح کشور باشد، گفت: شرکت هاي دانش بنيان مي توانند به عنوان حلقه گمشده دانشگاه و صنعت عمل کنند و اين حوزه را رونق بخشند.
وي افزود: دولت از هيچ تلاشي براي رشد شرکت هاي دانش بنيان دريغ نمي کند و سازمان برنامه و بودجه نيز توجه ويژه اي نسبت به توسعه اين بخش دارد.
معاون علمي، فرهنگي و اجتماعي سازمان برنامه و بودجه نيز با تاکيد بر اينکه هزينه کرد در مراکز علمي نوعي سرمايه گذاري است، اضافه کرد: تحولات بزرگ همواره از دانشگاه ها و مراکز علمي به جامعه ريشه دوانده است.
سعيد نمکي با اشاره به اينکه انسان توسعه يافته شاخص اصلي توسعه يافتگي است، گفت: اگر جامعه اي توسعه يافته باشد و در عوض انسان هاي آن جامعه بويي از علم نبرده باشند، آن جامعه به بيراهه مي رود و تمامي امکاناتش را برباد مي دهد.
'نمکي' افزود: هنوز طرح هاي دانشگاهي گره از مشکلات کشور باز نکرده است و بايد اولويت هاي ملي در صدر برنامه هاي پژوهشي دانشگاه ها و پارک هاي علم و فناوري قرار بگيرد.
وي بيان کرد: دانشگاه ها و پارک هاي علم و فناوري نگران تخصيص بودجه نباشند و بدانند که بودجه سال جاري 100 درصد تخصيص مي يابد و هيچ مشکلي در اين زمينه وجود ندارد.
کارشناس مسائل فرهنگي و اجتماعي نيز با اشاره به موانع پيش روي توسعه شرکت هاي دانش بنيان، گفت: شکل گيري قطب هاي نامتوازن علمي در کشور، تمرکز علمي در نقاط مرکزي و کمبود منابع مادي در استان هاي حاشيه اي از جمله اين موانع است.
هوشنگ عطاپور با بيان اينکه دانشگاه ها بايد در درون حوزه هاي فعاليتي خود پذيراي شرکت هاي دانش بنيان باشند، افزود: نگاه صرفا آموزشي به دانشگاه ها باعث ايجاد شکاف آنان با جامعه و صنعت شده است.
وي با بيان اينکه بايد فرقي بين مدارس و دانشگاه ها احساس شود، اضافه کرد: حمايت مالي دانشگاه ها از شرکت هاي دانش بنيان و استفاده از تجربه هاي اين شرکت ها مي تواند باعث شکوفايي دانشگاه شود.
عطاپور با اشاره به اينکه دانشگاه هاي پيشرفته دنيا بخش عمده اي از درآمدهاي خود را با همکاري شرکت هاي دانش بنيان و دادن مشاوره به صنعت و تجارت تامين مي کنند، گفت: دانشگاه ها در کشورهاي توسعه يافته از حالت سنتي تربيت دانشجو و استاد خارج شده و به فرآيند تحقيق و توسعه و تبديل دانش به ثروت وارد شده است.
وي با اعلام اينکه قوانين حمايتي مناسبي از شرکت هاي دانش بنيان در کشور وجود دارد، اذعان کرد: متاسفانه هيچ يک از اين قوانين ضمانت اجرايي ندارد.
اين کارشناس مسائل فرهنگي و اجتماعي با بيان اينکه فرآيند حمايت از شرکت هاي دانش بنيان بسيار پيچيده است، بيان کرد: در برخي مواقع عوامل اين شرکت ها از ادامه کار نااميد شده و وارد اين چرخه بروکراسي نمي شوند.
وي با تاکيد بر اينکه وظيفه دانشگاه ها تنها تامين محل براي استقرار شرکت هاي دانش بنيان نيست، گفت: روساي دانشگاه ها بايد برنامه اي براي تشويق نخبگان و دانشوران خلاق جهت تاسيس اين شرکت ها ارائه دهند.
وي همچنين از انجام نشدن کارهاي تبليغاتي براي حمايت از دستاوردهاي شرکت هاي دانش بنيان گلايه کرد.
پارک هاي علم و فناوري با هدف بسترسازي براي توليد ثروت از طريق علم و فناوري تاسيس شده است؛ اين نهاد به عنوان يکي از ارکان مهم شکل گيري و توسعه اقتصاد دانش بنيان تلاش مي کند تا با استفاده از موقعيت ممتاز جغرافيايي ايران به حمايت همه جانبه از شرکت هاي مبتني بر دانايي و خلاقيت و جذب سرمايه گذار بپردازد.
دولت تدبير و اميد با اختصاص بودجه مناسب و حمايت همه جانبه از پارک هاي علم و فن آوري در تلاش است تا زمينه تجاري سازي و بازاريابي ايده هاي نوآورانه و فناورانه را فراهم کند و نقش کليدي در ياري رساندن به حضور فعال اين شرکت ها در سطوح ملي و بين المللي داشته باشد.
منبع :