مسجد جامع قروه اثري ارزشمند در ابهر
1398/03/26
گروه سيري در استان ها: روستاى قِروه در فاصله 16 کيلومترى شرق ابهر و در امتداد رودخانه ابهررود به طرف تاکستان قرار دارد. بيش‌تر خانه‌هاى اين روستا روى صخره‌هايى بنا شده‌اند که زيربناى روستا را تشکيل مى‌دهند.
رودخانه ابهررود از وسط اين روستا مى‌گذرد. مسجدى در اين روستا قرار دارد، که يکى از آثار باارزش منطقه ابهر و مربوط به قرن پنجم (دوره سلجوقى) است.
اين مسجد به سبک چهارتاقى که گنبدى بر روى آن قرار دارد ساخته شده است و از يک شبستان گنبددار و شبستان‌هاى طرفين آن‌که از خشت و آجر بنا شده‌اند و در داخل آن‌ها نقاشى‌هايى بر روى گچ ديده مى‌شود، تشکيل شده است. نقش‌ها، داراى طرح‌هاى گياهى‌اند که از طرح‌هاى معمارى دوره آل بويه‌‌اند.
در محراب مسجد کتيبه‌اى به خط نسخ زيبا گچ‌برى شده است که مفاد آن، آغاز ساختمان مسجد در سال 413 هـ.ق را اعلام مى‌دارد. کتيبه ديگرى به خط ثلث بر حاشيه داخلى بنا نقش بسته است که بسيار زيبا و باارزش است.
اين بنا به سبک اسلامي ايراني در دوره ساساني به اوج خود رسيده است و فضاهاي بيروني اين مجموعه نشان‌دهنده اين است که داراي وسعت زيادي بوده است.
تاريخ پايان کتيبه، سال 585 هـ.ق است. گنبد عظيم آجرى مسجد بر روى چهار رومى است و فضاى زير آن شامل محوطه چهارگوشى است که مزين به خطوط کوفى، کتيبه‌ها و ترنج‌هاى گچ‌برى شده مى‌باشد. قسمت بالاى محراب مسجد، به سبک معمارى آل‌بويه، در شکل‌‌هاى مختلف و با تاق‌بندى‌هاى زيبا تزئين شده است.
دوران آل بويه در شکل گيري هنر اسلامي نقش به سزايي داشته و به واقع يک دوره رنسانس و نوزايي علمي، فرهنگي و هنري مي باشد؛ به علاوه آل بويه به آباداني و شهر سازي و عمارت ابنيه توجه زيادي نشان مي دادند.
در مورد ويژگي هاي معماري دوره اي که مسجد جامع قروه احداث شد مي توان گفت آثار معماري اين دوره شباهت زيادي به آثار دوره ساساني دارد.
مسجد جامع قروه از جمله بناهايي است که در فهرست آثار ملي در سال 1341 به ثبت رسيده است.يکي از زيباترين مساجد ايران که به خاطر نقش و طرح‌هاي خود معروف شده، مسجد جامع قروه در استان زنجان است. اهميت اين مسجد به خاطر رنگ‌بندي هاي جذاب و معماري خاص آن است.
منبع :