گرد پيري بر تن پروژه‌هاي نيمه تمام آذربايجان شرقي

گروه گزارش : آذربايجان شرقي يکي از استان‌هايي است که حجم عظيمي از پروژه‌هاي نيمه تمام عمراني را در خود جاي داده است. بسياري از اين طرح‌ها عمري بالاي 10 سال داشته و گرد پيري بر تن آن ها نشسته است.رد پاي پروژه‌هاي نيمه تمام عمراني در جاي جاي استان آذربايجان شرقي ديده مي‌شود. پروژه‌هايي که برخي از آنها دهه دوم عمر خود را گذرانده و نااميد از افتتاح و بهره برداري چشم به راه دهه سوم عمر خود نيز هستند. طبق اعلام مسئولان آذربايجان شرقي بيش از هزار و 700 پروژه نيمه تمام عمراني در استان وجود دارد.

 گروه گزارش : آذربايجان شرقي يکي از استان‌هايي است که حجم عظيمي از پروژه‌هاي نيمه تمام عمراني را در خود جاي داده است. بسياري از اين طرح‌ها عمري بالاي 10 سال داشته و گرد پيري بر تن آن ها نشسته است.رد پاي پروژه‌هاي نيمه تمام عمراني در جاي جاي استان آذربايجان شرقي ديده مي‌شود. پروژه‌هايي که برخي از آنها دهه دوم عمر خود را گذرانده و نااميد از افتتاح و بهره برداري چشم به راه دهه سوم عمر خود نيز هستند. طبق اعلام مسئولان آذربايجان شرقي بيش از هزار و 700 پروژه نيمه تمام عمراني در استان وجود دارد.
پروژه‌هايي که بسياري از آنها بدون مطالعات درست کارشناسي و بدون در نظر گرفتن منابع مالي آغاز به کار کرده و حالا در نيمه راه، رها شده‌اند. در برخي از آنها پيشرفت فيزيکي بالاي 90 درصد مشاهده مي‌شود و تنها چند درصد با بهره برداري کامل، فاصله دارند. با توجه به محدود بودن منابع مالي، اولويت بندي پروژه‌ها و جذب سرمايه گذاري‌هاي بخش خصوصي در اين ميان ضروري به نظر مي‌رسد.
*68هزار پروژه نيمه تمام و بلاتکليف ملي و استاني
دبير کميسيون بهبود فضاي کسب و کار و صنعت احداث اتاق بازرگاني تبريز در خصوص پروژه‌هاي نيمه تمام عمراني و آسيب شناسي اين نوع طرح‌ها سخن مي‌گويد. مصطفي بهنيا با اشاره به معضل ايجاد و انباشت قريب به 86 هزار پروژه نيمه تمام و بلاتکليف ملي و استاني مي‌گويد: آغاز و اجراي اين تعداد پروژه تاکنون با صرف حدود 500 هزار ميليارد تومان از منابع مالي همراه بوده و اعتبار مورد نياز براي اتمام اين پروژه‌هاي نيمه تمام نيز نامعلوم است.
اين فعال حوزه پيمانکاري، طرح‌هاي عمراني نيمه تمام را داراي دو پيامد مشهود و نامشهود دانسته و مي‌گويد: عدم اتمام 65 درصد از طرح‌هاي عمراني در زمان پيش بيني شده و افزايش طول دوره ساخت به 12 سال از جمله پيامدهاي مشهود در اين موضوع بوده است.
*بيکاري 4 ميليون کارگر فصلي با تعطيلي پروژه‌هاي عمراني
مصطفي بهنيا در خصوص پيامدهاي نامشهود اين طرح‌هاي ناتمام نيز مي‌گويد: اتلاف منابع کاهش عمر مفيد پروژه‌ها و بيکاري گسترده عوامل انساني از جمله اين پيامدها است که براساس گزارش کميسيون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، تعطيلي پروژه‌هاي عمراني، چهار ميليون کارگر فصلي را بيکار و امرار معاش براي 16 ميليون نفر را دشوار کرده است.دبير کميسيون بهبود فضاي کسب و کار و صنعت احداث اتاق تبريز ادامه مي‌دهد: سوق دادن جريان نقدينگي به بخش‌هاي غيرمولد، معطل ماندن ماشين آلات و تجهيزات، از دست دادن توجيه اقتصادي طرح، کاهش بهره وري بخش دولتي، تخريب بنيان‌هاي مالي و سازماني بخش خصوصي، کاهش رشد اقتصادي و بازدهي سرمايه، آثار تورمي بسيار بالا در اقتصاد کشور و توقف يا کاهش توليد در صنعت (حدود 300 صنعت کوچک و بزرگ) از ديگر پيامدهاي نامشهود اين نوع طرح‌ها است.
*بودجه عمراني، 3.5 درصد بودجه کل کشور
وي، دلايل اصلي ناتمام ماندن اين طرح‌ها را مباحث مربوط به اعتبارات و ناکارآمدي نظام فني و اجرايي طرح‌هاي عمراني کشور دانسته و مي‌گويد: در بحث اعتبارات عمراني (تملک دارايي‌هاي سرمايه‌اي)، سهم اندک اعتبارات عمراني نسبت به بودجه کل کشور مطرح است به طوري که بودجه عمراني سال 99 کل کشور قريب به 70 هزار ميليارد تومان مي‌باشد که معادل 3.5 درصد بودجه کل کشور و پنج درصد بودجه شرکت‌هاي دولتي است.
*تخصيص اعتبارات عمراني فقط 67 درصد
بهنيا، عدم تحقق کامل سهم اعتبارات عمراني را از ديگر مشکلات حوزه اعتباري اين طرح‌ها دانسته و ادامه مي‌دهد: طي 23 سال گذشته به طور متوسط تنها 67 درصد اعتبارات عمراني تخصيص يافته و در واقع اين اعتبارات به عنوان منبعي براي جبران بخشي از کسري بودجه صرف هزينه‌هاي جاري شده است.دبير کميسيون بهبود فضاي کسب و کار و صنعت احداث اتاق تبريز عدم تبعيت اعتبارات عمراني از تورم سالانه و ايجاد شکاف عميق بين بودجه مصوب عمراني و بودجه جاري را از ديگر اعتباري اين حوزه مي‌خواند.
*سهم جمعيتي آذربايجان شرقي 5.2 و سهم اعتبارات عمراني 3.27 درصد
بهنيا در خصوص سهم اعتبارات عمراني استان نيز مي‌گويد: عليرغم سهم جمعيتي 5.2 درصدي استان نسبت به جمعيت کل کشور، سهم اعتبارات عمراني در سال 97 حدود سه درصد و در سال 98 حدود 3.27 درصد بوده است.
دبير کميسيون بهبود فضاي کسب و کار و صنعت احداث اتاق تبريز با اشاره‌اي به ناکارآمدي نظام فني و اجرايي طرح‌هاي عمراني کشور مي‌گويد: فرآيند شناسايي، مطالعات امکان سنجي، تصويب، اجرا و بهره برداري طرح‌ها داراي ساز و کار نامناسبي بوده و از سوي ديگر عدم توجه به توجيه اقتصادي و مهندسي ارزش در زمان پديدآوري طرح و از سوي ديگر عدم وجود سند آمايش سرزمين و انطباق طرح‌ها با سند مذکور به نحوي که طرح‌ها را از گزند سياست‌ها در امان نگه داشته و با تغيير مديران دستگاه‌هاي اجرايي، تغييري در مسير طرح‌ها حاصل نشود، از ديگر موارد قابل توجه در اين زمينه است.
*راهکاري براي مشارکت بخش خصوصي در اتمام طرح‌هاي عمراني
محمدحسين فرهنگي با اشاره به راهکاري براي جلب مشارکت بخش خصوصي در اتمام پروژه‌ها مي‌گويد: در خصوص پروژه‌هاي نيمه تمام مي‌توانيم شاهد ايجاد سايتي براي معرفي اين پروژه‌ها باشيم. دسته‌اي از پروژه‌ها را که داراي توجيه فني و اقتصادي بوده، مي‌توان همراه با آناليز قيمت و تبليغات لازم در اين سايت گنجانده شود.نماينده مردم تبريز، اسکو و آذرشهر در مجلس شوراي اسلامي ادامه مي‌دهد: بخش ديگر سايت هم مي‌تواند مربوط به پروژه‌هاي محروميت زدايي باشد. به طوري که شايد خيراني علاقمند به برداشتن قدمي در راه توسعه منطقه خود باشند.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از مهر ، طبق آمار ارائه شده زمان اجراي پروژه‌هاي عمراني در کشور چند برابر استاندارد جهاني است. طولاني شدن عمر پروژه‌هاي عمراني نيز کاهش طول عمر مفيد هر پروژه را به دنبال داشته و ساخت اين پروژه‌ها را نيز از توجيه اقتصادي خارج مي‌کند. قطعاً وجود 86 هزار پروژه نيمه تمام و بلاتکليف در کشور و به دنبال آن هزار و 700 پروژه نيمه تمام در استان آذربايجان شرقي، قابل قبول نيست. مسئولان حوزه‌هاي مربوطه بايد هر چه زودتر با نظرات کارشناسان خبره، راهکاري براي برون رفت از اين وضعيت بيابند.

منبع :