منطقه آزاد ارس نقطه طلايي تجارت و سرمايه‌گذاري ايران با کشورهاي منطقه

گروه گزارش: منطقه آزاد ارس با قرار گرفتن در مجاورت کشورهاي جمهوري آذربايجان و ارمنستان و برخورداري از 238 واحد صنايع فعال و 151 واحد صنايع در دست ساخت با چالش‌هايي در تجارت و سرمايه گذاري مواجه است که در صورت رفع آن ها مي‌تواند به عنوان نقطه طلايي تجارت و سرمايه گذاري آذربايجان شرقي و کشور نقش ايفا کند.

گروه گزارش:  منطقه آزاد ارس با قرار گرفتن در مجاورت کشورهاي جمهوري آذربايجان و ارمنستان و برخورداري از 238 واحد صنايع فعال و 151 واحد صنايع در دست ساخت با چالش‌هايي در تجارت و سرمايه گذاري مواجه است که در صورت رفع آن ها مي‌تواند به عنوان نقطه طلايي تجارت و سرمايه گذاري آذربايجان شرقي و کشور نقش ايفا کند.
 منطقه آزاد ارس با 71 هزار و 800 هکتار وسعت در محدوده جلفا، ايري و سيه رود، نوردوز، خداآفرين و قلي بيگلو و داشتن سه گمرک شامل جلفا، نوردوز و خداآفرين از ظرفيت هاي خوبي براي سرمايه گذاري داخلي و خارجي و رونق اقتصادي استان برخوردار است و به عنوان صنعتي ترين مناطق آزاد کشور مطرح بوده و در مسير توسعه صادرات و تجارت با کشورهاي منطقه گام برمي دارد.
اين منطقه علاوه بر ايفاي نقش در صنعت آذربايجان شرقي، صادرات و واردات استان با داشتن دشت‌هاي وسيع حاصلخيز، قرار گرفتن در مجاورت رودخانه مرزي و پرآب ارس و 500 هکتار اراضي کشت گلخانه اي، در توليدات و صادرات محصولات اين حوزه قطب اصلي کشور و در پيشاني استان قرار داشته و به عنوان يکي از بازيگران اصلي تامين امنيت غذايي پيشتازي مي کند.
داشتن عنوان هاب لجستيکي (قطب پشتيباني) شمال غرب ايران در حوزه ورود به اتحاديه اوراسيا و کشورهاي قفقاز، واقع شدن در مسير سه کريدور بين المللي، برخورداري از خط ريلي برقي، جاده هاي مواصلاتي ترانزيتي و مناسب براي حمل کالا، نزديکي به فرودگاه هاي تبريز، خوي، نخجوان و ماکو، اتصال به راه آهن سراسري ايران و راه آهن روسيه و اروپا و داشتن انبارهاي سرپوشيده بزرگ و سايت بارانداز از جمله ويژگي هاي مهم اين منطقه براي ايفاي نقش در حوزه تجارت و صادرات و واردات کالا و محصولات با کشورهاي همسايه است. منطقه آزاد ارس با برخورداري از زيرساخت هاي اقامتي، تفريحي و خدماتي، طبيعت زيبا مانند پارک کوهستان و منطقه حفاظت شده کيامکي، جنگل هاي ارسباران، رود ارس و نقاط گردشگري متعدد مانند کاروانسراي خواجه نظر، اماکن مذهبي، کليساهاي سنت استپانوس و چوپان، حمام تاريخي جلفا، عمارت آينالو، آبشار آسيا، چشمه تراورتن، پل هاي تايخي خداآفرين و موزه هاي گلفرج، خداآفرين و هوراند سالانه با جذب هزاران گردشگر داخلي و خارجي، دستي بر آتش در حوزه گردشگري استان دارد. به عقيده کارشناسان و فعالان اقتصادي، توسعه واحدهاي تجاري، صنعتي و کشاورزي در اين منطقه زمينه اشتغال براي حدود 19 هزار نفر در واحدهاي سلولزي، شيميايي، نفت و گاز، آرايشي و بهداشتي، نساجي، صنايع غذايي، پوشاک و برق و الکترونيک فراهم کرده ولي اين منطقه براي ايفاي نقش خود در تجارت، جذب سرمايه گذاري خارجي و رونق اقتصادي استان با چالش ها و مشکلاتي مواجه است که نيازمند هم افزايي دولت و مجلس براي رفع اين چالش ها و مشکلات پيش رو است. چالش ها و مشکلاتي که مي تواند اين منطقه را از مسير توسعه و ايفاي نقش در تجارت و رونق اقتصادي استان و منطقه دور سازد و انگيزه و رغب سرمايه گذاران داخلي و خارجي براي سرمايه گذاري در اين منطقه را کمرنگ و يا از بين ببرد.
مناطق آزاد از ابزارهاي کشورها براي جهاني شدن و جذب سرمايه گذار بين المللي است
مديرعامل منطقه آزاد ارس با اشاره به فلسفه ايجاد مناطق آزاد در کشور و تعاملات بين المللي، مي گويد: مناطق آزاد از ابزارهاي کشورها براي جهاني شدن و جذب سرمايه گذار بين المللي بوده و به عنوان پل بين اقتصاد ملي و بين المللي ارتباط برقرار مي کنند.
مجيد کياني، با تاکيد بر اينکه با ايجاد منطقه آزاد ارس، رونق اقتصادي و توسعه صادرات استان افزايش يافته است، مي افزايد: اين منطقه همچنين در ايجاد توليد و اشتغال، سهولت واردات مواد اوليه، توسعه منطقه، ارزآوري و درآمدزايي و تبديل استعدادهاي بالقوه منطقه و استان به بالفعل نقش بسزايي ايفا مي کند.
وي اظهار مي کند: اين منطقه از سال 1384 عملا شکل گرفته و ابتدا منحصر به محدوده 20 هزار هکتاري در جلفا بود که طي سال ها توسعه يافت و هم اکنون وسعت آن به 71 هزار و 800 هکتار رسيده و با برخورداري از ظرفيت هاي خوب در حوزه هاي مختلف صنعتي، کشاورزي، گردشگري و گمرکي، اقتصاد استان و منطقه را در مسير توسعه و پيشرفت قرار داده است.
مديرعامل منطقه آزاد ارس با اشاره به تصويب دومين ژئوپارک ايران در منطقه آزاد ارس در يونسکو، مي گويد: اين منطقه به علت داشتن ظرفيت هاي تاريخي، ديني و طبيعي، در نوروز امسال مهمترين مقصد گردشگري شمال غرب کشور را به خود اختصاص داد.کياني، سرمايه گذاري پنج ميليارد دلاري بخش خصوصي، وجود هفت مرکز مهم دانشگاهي، فعاليت 238 واحد صنايع و 151 واحد صنايع در دست احداث، کشت بزرگ مقياس در سطح 24 هزار هکتار و 330 هکتار باغات مکانيزه را از ديگر ويژگي هاي مهم اين منطقه اعلام کرده و ادامه مي دهد: اين منطقه با ايجاد اشغال براي حدود 19 هزار نفر نقش بسزاي خود را در اشتغالزايي استان نيز ايفا کرده است.وي يادآوري مي کند: اين منطقه با وجود مزيت هاي مختلف مانند معافيت از حقوق گمرکي براي واردات مواد اوليه و ماشين آلات صنعتي، معافيت هاي مالياتي 20 ساله براي انواع فعاليت هاي اقتصادي، امکان ثبت شرکت يا مالکيت 100 درصد خارجي و ورود اتباع خارجي بدون ويزا، داراي چالش ها و مشکلات مختلفي در حوزه تجارت، مبادلات بين المللي و قوانين و مقررات گمرکي و نبود استراتژي يکسان و چشم انداز تعريف شده است که جلوي مسير توسعه و نقش آفريني اين منطقه در رونق اقتصادي استان، جذب سرمايه گذار خارجي و صادرات و واردات را مي گيرد.
مديرعامل منطقه آزاد ارس با بيان اينکه اين چالش ها و مشکلات بايد با هم افزايي و همکاري دولت و مجلس و دستگاه هاي ذيربط رفع شود، مي گويد: عدم پياده سازي مديريت يکپارچه، کمرنگ شدن يا از بين رفتن مشوق هاي سرمايه گذاري، نبود بانک ها و نهادهاي و موسسات مالي و تغيير رويکرد از صادرات به فروش به سرزمين اصلي از عمده چالش هاي مناطق آزاد محسوب مي شود.
منطقه آزاد ارس پيشاني اقتصادي آذربايجان شرقي است
نماينده شهرستان‌هاي کليبر، خداآفرين و هوراند در مجلس شوراي اسلامي نيز با اشاره به نقش منطقه آزاد ارس در رونق اقتصاد استان، مي گويد: مناطق آزاد به عنوان پيشاني اقتصادي کشور به ويژه صادرات و واردات مورد توجه مسوولان بوده و منطقه آزاد ارس در اين منطقه نيز پيشاني اقتصادي استان محسوب مي شود.حسين حاتمي، مي افزايد: منطقه آزاد ارس ابزاري براي توسعه صادرات استان بوده و بايد از ظرفيت هاي بالفعل و بالقوه آن براي رونق اقتصادي استان و منطقه بهره برداري کرد و مسير را براي توسعه فعاليت هاي صنعتي، تجاري و کشاورزي و گردشگري آن باز کرد.وي اظهار مي کند: اين منطقه با وجود مزيت هاي فراوان در حوزه هاي مختلف از جمله اقتصادي، صنعتي و اشتغالزايي براي استان، داراي چالش ها و مشکلاتي است که بايد با همفکري و اتخاذ راهکار مناسب از سوي مسوولان دولتي و نمايندگان مجلس برطرف شود.
نماينده شهرستان‌هاي کليبر، خداآفرين و هوراند در مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينکه در اذهان برخي نمايندگان مجلس، مناطق آزاد به دروازه واردات کالا به ويژه کالاهاي تزئيني تبديل شده است، مي گويد: براي توسعه مناطق آزاد و نقش آفريني آن ها در عرصه هاي مختلف، بايد اين ذهنيت و دل نگراني نمايندگان که در اثر کج رفتاري هاي و عدم درست انتقال موضوع به لايحه هاي تصميم گيري کشور به وجود آمده است، اصلاح شود.حاتمي، با بيان اينکه فراکسيون مناطق آزاد کشور در مجلس شوراي اسلامي فعاليت مي کند، ادامه مي دهد: اعضاي اين فراکسيون با بازديد ميداني از مناطق آزاد کشور، دغدغه ها و چالش هاي اين مناطق به ويژه در زمينه تعارض قوانين و تطبيق واقعيت هاي موجود را جمع آوري کرده و براي رفع آن ها جلساتي با وزراي مربوطه و مديران عالي رتبه کشور برگزار کرده است.
وي يادآوري مي کند: تدوين قوانين مناطق آزاد جديد در دستور کار فراکسيون بوده و اساس بر اين است تا اين مناطق در سرزمين محدودي از جغرافياي کشور شکل بگيرد و از گستردگي و پراکندگي آن ها جلوگيري شود و در مناطق آزاد جديد عاري از منطقه جمعيتي باشد.
نماينده شهرستان‌هاي کليبر، خداآفرين و هوراند در مجلس شوراي اسلامي با اشاره به تدوين برنامه هفتم توسعه کشور، مي گويد: در اين راستا مي توان کارگروه تخصصي براي آسيب شناسي برنامه هاي توسعه پنج ساله تشکيل داد و چالش هاي منطقه آزاد را به روش علمي احصا و براي رفع آن ها پيشنهادهاي مشخصي ارايه کرد تا در تدوين اين برنامه لحاظ شود.
نقش آفريني موثرتر منطقه آزاد ارس در اقتصاد استان نيازمند اعطاي آزادي عمل بيشتري به اين منطقه است
رييس اتاق بازرگاني، صنايع، معاون و کشاورزي تبريز نيز با اشاره به جايگاه منطقه آزاد ارس در اقتصاد استان، مي گويد: براي توسعه فعاليت هاي اين منطقه و جذب سرمايه گذاري خارجي بايد آزادي عمل بيشتري به منطقه آزاد ارس داده شود.
يونس ژائله، با بيان اينکه در سراسر دنيا، مناطق آزاد تعريف ويژه اي داشته و قوانين خاص خود را دارند، مي گويد: با توجه به نام اين مناطق و تشويق سرمايه گذاران داخلي به ويژه براي سرمايه گذاري در اين مناطق بايد مشوق هاي خاصي به سرمايه گذاران در اين منطاق ارايه شود.ي با اشاره به ظرفيت هاي خوب منطقه آزاد ارس در عرصه هاي مختلف صنعتي، کشاورزي و گردشگري، اظهار مي کند: براي توسعه فعاليت هاي اين منطقه و تاثيرگذاري آن در رونق اقتصادي و صادرات و واردات استان، نقشه راهي در اين حوزه ها براي اين منطقه ترسيم شود.به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايرنا،رييس اتاق بازرگاني، صنايع، معاون و کشاورزي تبريز با بيان اينکه منطقه آزاد ارس و به دنبال آن استان بايد از بن بست ترانزيتي خارج و به ترانزيت بين المللي متصل شود، مي گويد: اتصال خط جلفا به خداآفرين و سپس به جمهوري آذربايجان مي تواند مزيت ترانزيتي براي اين منطقه به وجود آورد.
ژائله، ادامه مي هد: ايجاد لجستيک و حمل و نقل بين المللي در اين منطقه نيز از دغدغه هاي فعالان اقتصادي استان بوده و در اين راستا فعالان بخش خصوصي و اتاق بازرگاني تبريز آماده همکاري هاي لازم براي سرمايه گذاري در اين حوزه هستند.

منبع :