آفت دلالي بلاي جان معيشت گوجه‌فرنگي‌کاران زنجاني شده است

گروه گزارش: استان زنجان يکي از عمده‌ترين توليدکنندگان گوجه‌فرنگي محسوب مي‌شود که قسمت عمده محصول توسط دلالان خريد و براي فرآوري روانه استان‌هاي ديگر مي‌شود.

گروه گزارش: استان زنجان يکي از عمده‌ترين توليدکنندگان گوجه‌فرنگي محسوب مي‌شود که قسمت عمده محصول توسط دلالان خريد و براي فرآوري روانه استان‌هاي ديگر مي‌شود.

وجود دلال‌ها و واسطه‌‌گران در جامعه‌ کشاورزي حقيقت تلخي است که همواره باعث دردسر کشاورزان شده است. وقتي ديگر عرصه‌‌هاي جامعه‌ هم جولانگاه دلالان مي‌شود، آنگاه عمق فاجعه‌ در عرصه‌ کشاورزي با قشر ضعيف و آسيب پذير و با کمترين ميزان پيوند صنفي و همبستگي به خوبي نمايان است.
پيامد‌هاي نا‌مطلوب دلالي و واسطه‌گري، امروزه‌ به بيماري فاجعه‌باري تبديل شده‌ که بيش از هر زماني، امر توليد را مختل و کمر توليد کننده‌، به‌ويژه بخش کشاورزي را در هم شکسته‌ است.خشکسالي از يک سو، شرايط بحراني سفره‌هاي آب زيرزميني از سويي ديگر کشاورزي را با ريسکي بسيار بالا مواجه کرده و گاهاً حجم توليد را به پايين‌تر سطح رسانده که نمونه بارز آن امسال در توليد گندم نمود يافت و محصول توليدي به کمترين ميزان در طول چند سال اخير رسيد که البته اين امر در مورد توليد ساير محصولات کشاورزي نيز صادق بود.
علاوه بر اين افزايش قيمت تمام نهاده‌ها نيز داغ ديگري بر دل توليدکنند‌گان قرار داده بنابراين توليد‌کنند‌ه‌ها نه تنها سودي از توليد محصولات نمي‌برند بلکه حتي محصول خود را زير قيمت تمام شده نيز مي‌فروشند؛ البته اين اتفاق در شرايطي رخ مي‌دهد که مصرف کنندگان از قيمت بالاي محصولات گله‌مند هستند و اين دوگانگي موضوعي است که نشان مي‌دهد در فاصله بين توليد محصولات تا زماني که به دست مصرف کننده مي‌رسد اتفاقاتي رخ مي‌دهد که مسلماً براي هيچ کدام از دو طرف اين معادله نفعي در برندارد.عمده محصولي که در مزارع به دست مي‌آيد تنها يک مسير را سپري مي‌کند و از مزرعه توسط دلالان به سمت ميادين ميوه و تره بار و کارخانجات فرآوري حرکت مي‌کند. به دليل اين مسئله و نيز عدم درجه‌بندي محصول در مزرعه، کارخانجات صنايع غذايي نيز ناچارند که بيشتر مواد اوليه خود را از واسطه‌ها با چندين برابر قيمت تمام شده تهيه کنند.
با تمام اين‌ها گوجه فرنگي از سطح 5 هزار هکتار از اراضي استان زنجان در حال برداشت است اما اين محصول در اين روز‌ها بيشتر از کشاورزان کام دلالان را شيرين کرده چرا که دلالان پاي ثابت خريد اين محصول هستند که عواقب بعدي آن کاملا مشخص است.اما آنچه که آزار دهنده است اين است که شهرستان زنجان با اينکه داراي کارخانجات فرآوري گوجه فرنگي است اما اين واحد‌ها با قيمت نامناسب و زمان پرداختي مدت‌دار که به اين محصول تعيين مي‌کنند کشاورزان را ترغيب مي‌کنند تا به جاي فروش محصول توليدي خود به اين کارخانه‌ها که در نهايت براي استان ارز‌آوري خواهد داشت توليدات خود را به دلالان که اتفاقا دست به نقد نيز هستند بفروشند.اما در ادامه اين مسير پر تلاطم واسطه‌گران گوجه توليدي را از استان خارج کرده و به شهرهاي ديگر همچون اروميه، کرج و اردبيل که فرآوري گوجه انجام مي‌دهند ارسال مي‌کنند و علاوه بر کسب عايده‌اي بالا نسبت به خود کشاورز؛ ارز‌آوري در استان‌هاي ديگر را رونق مي‌بخشند که اين مورد نيز ضربه ديگري بر توليد در استان است.
برداشت 290 هزار تن محصول برآورد شده است
با اين حال جواد تاراسي، رئيس سازمان جهاد کشاورزي استان زنجان ، اظهار داشت: برنامه ابلاغي کشت گوجه در سال جاري در سطح استان زنجان 5 هزار هکتار است که برداشت محصول از بخشي از مزارع همچون طارم به اتمام رسيده و در نقاطي ديگر مانند شهرستان زنجان در حال انجام است.وي افزود: ميزان توليد محصول از سطح مذکور حدود 290 هزار تن است که 2 هزار هکتار با توليد 115 هزار تن مربوط به شهرستان طارم است.
رئيس سازمان جهاد کشاورزي استان زنجان گفت: 3 هزار هکتار از سطح توليد گوجه فرنگي با توليد 175 هزار تن مربوط به ساير نقاط استان مي‌باشد.از سويي ديگر بهاره دادلويي، مدير صنايع تبديلي سازمان جهاد کشاورزي استان زنجان اظهار داشت: سازمان جهاد کشاورزي استان در راستاي فرآوري محصول گوجه‌فرنگي توليدي به هفت واحد با ظرفيت حدود 50 هزار تن و جذب ماده خام 250 هزار تن جواز تاسيس داده است.وي افزود: هم‌اکنون دو واحد فرآوري گوجه فرنگي که از سازمان جهاد کشاورزي استان پروانه بهره‌برداري دريافت کرده بودند با دارا بودن ظرفيت حدود 3 هزار تن و جذب مواد خام 13 هزار تن به علت کمبود نقدينگي و فرسودگي ماشين آلات غير فعال هستند.
مدير صنايع تبديلي سازمان جهاد کشاورزي استان زنجان گفت: کارخانه رب پايا که دارنده مجوز از سازمان صمت است با ظرفيت اسمي بالايي در حال فعاليت بوده و طبق گزارشات آماري هم‌اکنون نيز در حال فعاليت است.
وي با بيان اينکه حجم بالايي از محصول گوجه‌فرنگي توليدي استان تازه خوري مي‌شود، عنوان کرد: علاوه بر فرآوري گوجه به شکل رب گوجه فرنگي حجمي از محصول به صورت شور، ترشي، آب ميوه، پودر و گوجه فرنگي خشک نيز فرآوري مي‌شود.
همينطور طاهريان، کارشناس صنايع بهداشتي، غذايي و دارويي سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان نيز اظهار داشت: در سطح استان دو کارخانه فرآوري گوجه فرنگي در سطح استان از سازمان صمت پروانه بهره‌برداري دريافت کرده‌اند. وي گفت: شرکت پايا کنسرو داراي ظرفيت اسمي 8 هزار و 500 تن به صورت سالانه است و شرکت سردزا نيز داراي ظرفيت اسمي يک هزارو 750 تن را دارد.با اين وجود در اين روز‌ها گوجه فرنگي از سطح يک هزار و 600 هکتار از اراضي شهرستان زنجان در حال برداشت است و اگر سري به جاده ترانزيت زنجان به ميانه زده شود کاملا مشخص مي‌گردد که حجم عظيمي از گوجه توليدي استان توسط دلالان مستقر در اين منطقه، خريد و از استان خارج مي‌شود.در اين راستا حسام امير مقدمي، مدير جهاد کشاورزي شهرستان زنجان ، بيان کرد: سطح کشت گوجه فرنگي در سال جاري در شهرستان يک هزارو 600 هکتار و متناسب با برنامه ابلاغي است که انتظار مي‌رود 112 هزار تن محصول از اين سطح روانه بازار شود.
وي گفت: کشاورزان بعد از برداشت چين اول با کندي رشد و باردهي مواجه بودند به علت افت دما و بيشتر به علت اختلاف دماي شبانه روز مزارع با کمي کمون مواجه شده شدند. حصول نتيجه نهايي تا انتهاي فصل برداشت زمان نياز دارد و اميدواريم محصول با کاهش چنداني مواجه نباشد.به گزارش  عصر آذربايجان به نقل از تسنيم ، با تمام اين‌ها، دلالان و واسطه‌ها نقش اساسي در افزايش چند برابري قيمت محصولات کشاورزي از مزرعه تا بازار مصرف را دارند و سبب خروج دسترنج کشاورزان مي‌شوند که البته کمبود صنايع تبديلي و عدم همراهي و همکاري مناسب کشاورزان نيز دليل ديگري مي‌شود تا محصولات به جاي رسيدن با قيمت مناسب به دست واحد‌هاي فرآوري استان توسط دلالان خريد و از استان خارج شود.

منبع :