حماسه 2 بهمن نقطه عطف مبارزات مردم اروميه
حماسه 2 بهمن نقطه عطف مبارزات مردم اروميه
1400/11/03
گروه تاريخي: در روز دوم بهمن سال 1357 جرقه پيروزي انقلاب اسلامي ايران از اروميه زده شد و انقلابي رخ داد که معادلات سياسي دنيا را برهم زد که در طول قرن بي سابقه بود.
گروه تاريخي: در روز دوم بهمن سال 1357 جرقه پيروزي انقلاب اسلامي ايران از اروميه زده شد و انقلابي رخ داد که معادلات سياسي دنيا را برهم زد که در طول قرن بي سابقه بود.
به گزارش عصر آذربايجان،ملت ايران با اتکا به خداوند متعال و با رهبري هاي حضرت امام راحل در انقلاب مقابل رژيم ستمشاهي و در جنگ تحميلي مقابل رژيم بعث و پشتيبانان آن پيروز شد و ابهت 2 ابرقدرت دنيا را شکست.
مسجد اعظم اروميه محلي است که در آن روزگار مبارزان انقلابي را در خود جاي داده بود در دوم بهمن 57 مورد هدف گلوله هاي ماموران رژيم طاغوت قرار گرفت و بسياري از مبارزان به شهادت رسيدند اما قيام مسلحانه مردم از همين مسجد شروع شد و سربازان طاغوت به رگبار بسته شدند. مردم آذربايجان نقشي اساسي را در انقلاب اسلامي داشته اند و 2 بهمن روز حماسه اين مردم غيور و انقلابي است. در اين روز، مردم انقلابي آذربايجان با خروش بي نظير خود اين روز را در تاريخ ثبت کردند.
اگر چه قيامهاي خياباني مردم قم در 19 دي و مردم تبريز در 29 بهمن سال 56 پايه هاي سطلنت 2500 ساله طاغوت در ايران را لرزاند اما قيام دوم بهمن سال 57 مردم اروميه به عنوان اولين اقدام مسلحانه تير خلاصي بر اين حکومت ستم شاهي بود. واقعه مسجد اعظم اروميه در دوم بهمن سال 57 نه تنها يک درگيري خياباني چند ساعته که نقطه عطفي است در تاريخ ايران که اگر به دقت موشکافي و تحليل و بررسي شود معلوم مي شود که سهم به سزايي در بيداري و تسريع روند به سرانجام رسيدن انقلاب اسلامي داشته است.
رشد اعتراضات مردمي به رژيم ستم شاهي در اقصي نقاط کشور در سال 57 در حاليکه از طريق تظاهرات مردمي در خيابانهاي شهرهاي مختلف در حال پيگيري بود، اروميه به عنوان شهر پيشگام در تاريخ انقلاب، اولين تجربه جنگ مسلحانه را در دوم بهمن ماه 57 پشت سر گذاشت.
در روزهاي تداوم نهضت بزرگ انقلاب اسلامي، جرقه اولين مبارزه مسلحانه در اروميه کليد خورد که در شکل گيري و هدايت آن حجت الاسلام غلامرضا حسني امام جمعه اروميه بيشترين نقش را داشت.
اروميه شهري بود که نخستين بار جرقه نهضت و قيام مسلحانه بر عليه رژيم پهلوي را به رهبري حجت الاسلام غلامرضا حسني امام جمعه اروميه زد ولي متاسفانه تاکنون در اين خصوص کم سخن به ميان رفته و يا بهتر بيان شود گرد غفلت و فراموشي اين حادثه مهم و تاثيرگذار انقلاب اسلامي مي رود که از خاطره ها بزدايد.
تاريخ کشور به خصوص انقلاب اسلامي گواه بسياري بر دليرمردي و ايستادگي و گذشت و پايداري ملت شهيد پرور آذربايجان غربي به خصوص اروميه را در دل دارد، نقشي که مردم اين ديار در روزهاي مبارزه عليه رژي ستم شاهي و به بار نشاندن درخت تنومند انقلاب اسلامي برعهده دارد شايد به کرات بيان نشده اما هيچ گاه از حافظه تاريخي کشور زوده نخواهد شد.
حماسه دوم بهمن سال 57 به عنوان نماد مبارزات مردم آذربايجان غربي و اولين جنگ مسلحانه بر عليه رژيم پهلوي برگ زريني از تاريخ قطور انقلاب اسلامي است که بازخواني و زدودن زنگار فراموشي از آن مي تواند بارديگر گواهي برغيرت و آزادخواهي يه ملت باشد.
حماسه باشکوه اين مردم در دوم بهمن 57، تقديم 12 هزار شهيد در هشت سال دفاع مقدس، حراست و صيانت از مرزهاي ايران اسلامي چه در سالهاي دور و چه در حال حاضر نشان مي دهد اين خطه دين خود را به خوبي به انقلاب، امام راحل، رهبر عظيم الشان و ايران اسلامي ادا کرده است و وقت آن است که زنگار غفلت از اين حماسه آفريني ها از چهره پرصلابت آن زوده شود.
دوم بهمن 1357 يک روز تاريخي براي مردم اروميه و همه ايران بود روزيکه خالق اصلي حماسه اش سالها پيش در کتاب خاطراتي که از او تاليف کرده از زبانش بيان کرده است.
در تاريخ آذربايجان‌غربي هميشه علماء در خط اول مبارزه با طاغوت و استکبار بودند، مرحوم حجت الاسلام و المسلمين حسني امام جمعه فقيد اروميه در شکست حمله رژيم شاه‌هنشاهي به مسجد اعظم اروميه نقش مؤثري داشت و امروز در اين شهر وقتي نام دوم بهمن بر زبان‌ها مي‌آيد ياد حجت الاسلام و السملمين شيخ غلامرضا حسني در ذهن‌ها تداعي مي‌شود و همه ساله به مناسبت اين روز بزرگ مردم شهر اروميه اين روز را بزرگ‌داشته و در يادها زنده نگه مي‌دارند.
زماني که حوادث آذر و دي 1357 مقامات رژيم را در اروميه به تنگ آورده بود، در 2 بهمن 1357 نظاميان رژيم پهلوي به رهبري سرهنگ دوم هوشنگي که معاونت لشکر 64 اروميه را برعهده داشت، اقدام به آوردن تانک به خيابان‌ها کرده و مسجد اعظم پايگاه انقلابيون اروميه را به توپ بست.
دوم بهمن ماه 1357 در اروميه منشأ ظهور تاريخ زرين در سير انقلاب اسلامي در آذربايجان غربي و اروميه به شمار مي‌رود، حماسه مقاومت مسلحانه مردم تاريخ پرور اين شهر که پس از گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامي هنوز خودنمايي مي‌کند، حماسه‌اي است ماندگار که از آن به عنوان قيام مردم اروميه عليه شاه ياد مي شود.
در اين زمينه در جلد دوم کتاب »انقلاب اسلامي در اروميه« که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامي منتشر شده مي‌خوانيم: در آن روز، ابتدا نظاميان همراه گروهي از موافقان شاه، به تظاهرات در خيابان‌ها پرداختند و سپس به کاخ دادگستري حمله‌ور شدند و مدتي بعد اطراف مسجد اعظم رفتند و در حالي که تصاوير آيات عظام را پاره مي‌کردند، به شعار دادن عليه انقلابيون پرداختند، سپس شيشه هاي اغلب ادارات و منازل مردم و نيز مغازه‌ها را شکستند. متعاقب آن، انقلابيون که در داخل مسجد اعظم بودند واکنش نشان دادند و عملاً وارد جنگي مسلحانه با رژيم شدند که تا بدان روز در هيچ يک از شهرهاي کشور با اين شيوه و به اين شدت، صورت نگرفته بود.
در حالي که رژيم همچنان حاکميت داشت و نيروهاي نظامي در اوج قدرت بودند، ناگهان در يکي از شهرها، انقلابيون سلاح بر دست، در مقابل نظاميان ايستادند و به مقابله نظامي و مسلحانه با آنان پرداختند. اصناف نيز در آن روز بازار را بستند و در اطراف مسجد اعظم حضور يافتند. پس از آن، درگيري بين مردم و نظاميان شروع شد. موافقان شاه و نظاميان که از همه نيروهاي نظامي ارتش، ژاندارمري و شهرباني در آن حضور داشتند و علاوه بر آن يک گروهان پياده و چهار تانک اسکور پيون لشکر 64 پياده آنان را پشتيباني مي‌کردند، در اطراف مسجد اعظم سنگر گرفتند.
در مقابل، انقلابيون نيز در مناطق حساس اطراف مسجد اعظم سنگر گرفته بودند. يک گروه مسلح از انقلابيون در پشت‌بام مسجد آقاعلي اشرف و يک گروه ديگر بالاي مغازه‌اي متعلق به فردي به نام احمديان در تقاطع عسکرآبادي ( خيابان باکري) ، و نيز يک گروه مسلح ديگر در بالاي بانک شهريار واقع در چهار راه خيابان امام و عسکرآبادي بودند.
افراد مسلح مجاهد نستوه حاج آقاي حسني در مدرسه علميه محمديه حضور داشتند با خبر مي‌شوند که نظاميان در مسير خيابان امام به مردم حمله مي‌کنند و مسجد را به توپ بسته‌اند، با سرعت در محل حضور پيدا کرده و پشت بام مسجد آل اشرف و پشت بام اطراف شروع به مقابله مي‌کنند و صداي گلوله‌هاي مجاهدين در جاي جاي خيابان امام طنين انداز مي‌شود و تعدادي از عمّال رژيم به هلاکت مي‌رسند سه قبضه ژ3 به غنيمت گرفته مي‌شود و 10 نفر از مردم زخمي و 5 نفر به درجه رفيع شهادت نائل مي‌آيند و مزدوران رژيم شاه با تلفات سنگين و با شکست مفتضحانه عقب نشيني مي‌کنند.
در واقع 2 بهمن يادآور نخستين اقدام مسلحانه عليه رژيم شاه در کشور بود.
منبع :