تشکیل کمیته شناسایی ساختمان‌های ناایمن زنجان/ /

عصر اذربایجان -وقوع حوادث غیرمترقبه همواره تلنگری برای استانداردسازی و ایمنی ساختمان‌ها بوده و بررسی‌های میدانی از ساختمان‌های فاقد پایان‌کار زنجان این سئوال را به ذهن متبادر می‌کند که چه تعداد از آن‌ها غیراستاندارد و چه تصمیمی برای بناهای ناایمن اتخاذ خواهد شد.

عصر اذربايجان -وقوع حوادث غيرمترقبه همواره تلنگري براي استانداردسازي و ايمني ساختمان‌ها بوده و بررسي‌هاي ميداني از ساختمان‌هاي فاقد پايان‌کار زنجان اين سئوال را به ذهن متبادر مي‌کند که چه تعداد از آن‌ها غيراستاندارد و چه تصميمي براي بناهاي ناايمن اتخاذ خواهد شد.

 ساخت ساختمان علاوه بر تأمين نيازهايي همچون داشتن سرپناه براي زندگي، ايجاد محلي براي کسب و کار، مکاني براي تفريح يا دريافت خدمات، بايد آسايش و ايمني ساکنان و کاربران آن را نيز تضمين کند. در جامعه شاهد هستيم همواره بعد از بروز حوادثي مثل آتش‌سوزي در پلاسکو و ريزش ساختمان در متروپل تب رعايت نکات فني و ايمني در جامعه بالا مي‌رود و با گذشت زمان اين تب کم کم فروکش مي‌کند.

بررسي‌هاي ميداني و اظهارات برخي ناظران ساختمان حاکي از آن است که در حدود 40 درصد از ساختمان‌هاي زنجان پايان‌کار دريافت نکردند و بدون دريافت اين گواهي از آن‌ها بهره‌برداري مي‌شود که نداشتن پايان کار مي‌تواند دلايل مختلفي مثل تخلفات ساخت و ساز نظير مغايرت با پروانه ساختمان، عدم رعايت موارد فني و ايمني، نداشتن استحکام کافي، ناآگاهي مردم و عدم مراجعه آن‌ها به مراجع مربوطه باشد.

مبحث سوم مقررات ملي ساختمان به حفاظت بناها در برابر حريق اختصاص دارد که بعد از حادثه پلاسکو رعايت اين مقررات در کشور و به تبع آن استان زنجان نيز جدي‌تر گرفته شد اما اين موضوع که در اجرا سازندگان تا چه ميزان موفق به رعايت استانداردها مي‌شوند و تکليف ساختمان‌هايي که در سال‌هاي گذشته ساخته شده و موارد ايمني در آن‌ها رعايت نشده چه مي‌شود، جاي بحث دارد.

شناسايي موقعيت‌هاي مخاطره‌آميز زنجان

مجيد اميرفضلي، رئيس سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني شهرداري زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنيم در زمينه آمار گواهي ايمني براي صدور مجوز پايان‌کار اظهار مي‌کند: در طول يک سال گذشته نزديک به 960 مورد استعلام از سوي مناطق چهارگانه شهرداري به حوزه پيشگيري سازمان آتش‌نشاني ارجاع شده است که طي بازديدهاي به عمل آمده از ساختمان‌ها با اعلام نواقص ايمني مشاهده شده و پس از رفع عيوب بيش از 800 مورد از پلاک‌هاي ثبتي استعلامي مختص ساختمان‌هاي متعارف و بلند مرتبه با کاربري‌هاي مختلف موفق به اخذ گواهي ايمني نسبي ساختمان از اين سازمان شده‌اند.

وي خاطرنشان مي‌کند: در 6 ماهه ابتداي سال استعلامات ارجاعي از معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکي زنجان و اداره بهزيستي بازديدهاي ايمني انجام شده که پس از نواقص ايمني مشاهده شده در ساختمان‌ها نزديک به 90 درصد منجر به اخذ مجوز بهره‌برداري شده است.

اين مسئول عدم نظارت و اجراي صحيح مقررات ملي ساختمان توسط عوامل ذي‌مدخل را از دلايل نقص‌هاي ايمني در پروژه‌هاي ساختماني که موفق به اخذ پايان‌کار نشدند، عنوان مي‌کند و مي‌افزايد: با توجه اهميت موضوع و حوادث ناگوار رخداده که منجر به خسارات جاني و مالي به هموطنان شده، از سال 1398 رعايت مقررات ملي ساختمان با اهميت بيشتري اجرا مي‌شود.

اميرفضلي اتخاذ تدابير مؤثر و اقدام براي حفظ شهر از خطر سيل و حريق، رفع خطر از بناها و ديوارهاي شکسته و خطرناک واقع در معابر عمومي، کوچه‌ها، اماکن عمومي و دالان‌هاي عمومي و خصوصي، پرکردن و پوشاندن چاه‌هاي واقع در معابر و جلوگيري از گذاشتن هر نوع اشياء در بالکن‌ها و ايوان‌هاي مشرف و مجاور به معابر عمومي که افتادن آنها موجب خطر براي عابران است و جلوگيري از ناودان‌ها و دودکش‌هاي ساختمان‌ها که باعث زحمت و خسارت ساکنان شهرها باشد را از وظايف شهرداري‌ها مطابق با ماده 55 بند 14 قانون شهرداري‌ها برمي‌شمرد.

وي يادآور مي‌شود: در همه موارد مربوط به رفع خطر از بناها و غيره و رفع مزاحمت‌هاي مندرج در ماده فوق، شهرداري پس از کسب نظر مأمور فني خود به مالکان يا صاحبان ادوات منصوب ابلاغ مهلت‌دار متناسبي صادر مي‌کند و اگر دستور شهرداري در مهلت معين به موقع اجرا گذاشته نشود شهرداري رأساً با مراقبت مأموران خود اقدام به رفع خطر يا مزاحمت خواهد کرد و هزينه مصروف را به اضافه صدي پانزده خسارت از طرف دريافت مي‌کند.

رئيس سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني شهرداري زنجان در مورد اينکه چرا اجازه بهره‌برداري به ساختمان‌هاي فاقد ايمني داده مي‌شود، ابراز مي‌کند: مقررات فوق شامل همه اماکن عمومي مانند سينماها، گرمابه‌ها، مهمانخانه‌ها، دکاکين، قهوه‌خانه‌ها، کافه رستوران‌ها، پاساژها و امثال آن که محل رفت و آمد مراجعه عمومي است نيز مي‌شود ولي متاسفانه در برخي موارد خلا قانوني وجود دارد.

اين مسئول در مورد شناسايي ساختمان‌هاي ناايمن بيان مي‌کند: اين موضوع به کمک همکاران حوزه پيشگيري و عمليات سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني زنجان در حال انجام و اجرا است و شامل همه موقعيت‌هاي مخاطره‌آميز شهر مي‌شود که مسلما حرکت مثبت و ميسر در امر ايمني و پيشگيري از حريق و حوادث خواهد بود.

«شهر راز» يکي از مجتمع‌هاي تجاري زنجان است که زمزمه‌هاي تخريب آن در اسفند سال 1400 مطرح شد و نداشتن پايان کار، وجود نواقصي در آسانسور و پله برقي، داشتن خلافي و اضافه بنا خلاف پروانه ساختمان و نداشتن پارکينگ از ايرادات آن بود و در آن زمان بخشي از پشت بام آن تخريب شد.

 مجتمع‌هاي مسکوني در اولويت احصاي وضعيت ايمني ساختمان‌ها

سرپرست معاونت معماري و شهرسازي شهرداري زنجان نيز شمار درخواست‌هاي واصل شده براي صدور گواهي پايان کار در 6 ماهه نخست امسال را 400 مورد برمي‌شمرد و مي‌گويد: از اين تعداد 150 پايان کار صادر شده و با توجه به زمان بر بودن اين امر، مابقي مراحل خود را سپري مي‌کنند و با دريافت استعلامات مانند ارسال گزارشات ناظر، استحکام بنا ماده 27، استعلام ساير دستگاه‌ها و مواردي از اين دست، در صورت نداشتن تخلف گواهي صادر مي‌شود و در صورتي که تخلف داشته باشند، بايد نسبت به تکميل پرونده و رفع نواقص اقدام کنند.

منصور سلطان‌محمدي با اشاره به اينکه نمي‌توان عدد دقيقي از ساختمان‌هاي فاقد پايان کار ارائه داد، بيان مي‌کند: شهر حالت پويا دارد و همه ساختمان‌هاي آن را نمي‌توان مورد ارزيابي قرار داد و عدم دريافت پايان کار مي‌تواند دلايل مختلفي داشته باشد، برخي از مردم خودشان مراجعه نمي‌کنند و گاهي در موارد قهري يا به منظور اخذ وام براي دريافت گواهي عدم خلافي مراجعه مي‌کنند.

پس از حادثه متروپل شناسايي ساختمان‌هاي ناايمن زنجان نيز در کانون توجه قرار گرفت و سلطان‌محمدي در مورد اقدامات انجام شده در اين راستا پاسخ مي‌دهد: در اين مورد ساختمان‌هاي عمومي مثل مجتمع‌هاي تجاري، بيمارستان‌ها، مجموعه‌هاي فرهنگي، مدارس و مجتمع‌هاي مسکوني در اولويت هستند و کارگروهي با حضور ارگان‌هاي مختلف از جمله راه و شهرسازي، نظام مهندسي ساختمان، شهرداري، آتش‌نشاني و با محوريت استانداري تشکيل شده و با اولويت مجتمع‌هاي مسکوني ساختمان‌هاي غيراستاندارد در مرحله احصا است.

وي با اشاره به اينکه همه اين دستگاه‌ها مکلف به ارائه آمار مربوطه هستند، ادامه مي‌دهد: حجم اين کار گسترده است؛ چراکه کاري که بايد از بدو ساخت انجام مي‌شد، اکنون بايد براي رصد کل شهر انجام شود و فعلا در مرحله احصا هستيم  و از لحاظ ظاهري نمي‌توان راجب ايمني و استاندارد ساختمان اظهار نظر کرد و بايد کارشناسان متخصص موارد را جزء به جزء بررسي کنند. اگر ساختماني ناايمن باشد، تبعات آن به خودمان برمي‌گردد.

سرپرست معاونت معماري و شهرسازي شهرداري زنجان تصريح مي‌کند: پس از بررسي‌هاي کارشناسي بايد در کارگروه محرز شود که ساختماني ايمني کافي ندارد و سپس پرونده به کميسيون ماده 100 ارسال مي‌شود و هر تصميمي اين کميسيون بگيرد، مبناي کار شهرداري مي‌شود.

اين مسئول در مورد اينکه ناظران ساختمان معتقدند سازمان نظام مهندسي در جلوگيري از تخلفات ساختماني بازوي اجرايي ندارد و ناظران فقط تخلفات را گزارش مي‌دهند و بازدارندگي بايد توسط شهرداري انجام شود، اظهار مي‌کند: احداث ساختمان بر محور طراحي، اجرا و نظارت شکل مي‌گيرد که مهندسان در همه اين مراحل دخيل هستند و طراحان و ناظران بايد کار را بر اساس مقررات ملي ساختمان انجام دهند و موارد قانوني که به شهرداري تکليف شده نيز پيگيري مي‌شود و اين اظهارات چيزي از مسئوليت طراحان و ناظران نمي‌کاهد.

وي همچنين در پاسخ به اين سئوال که کميسيون ماده 100 به واسطه درآمدزايي براي شهرداري به محلي براي قانوني کردن تخلفات ساختماني تبديل شده است، ابراز مي‌کند: شهرداري ناگزير است در بودجه خود رديف اخذ تخلفات ساختماني در نظر بگيرد؛ چراکه در غير اين صورت اگر تخلفي رخ  دهد و کميسيون ماده 100 آن را جريمه کند، در وصول جرائم دچار مشکل مي‌شويم، ضمن اينکه اگر سقف پيش‌بيني بودجه شهرداري را بررسي کنيد، متوجه مي‌شويد که امسال کد درآمدي ماده 100 عدد محسوسي نبوده و روند کاهشي داشته است.

ارائه پيوست انتظامي براي دريافت پايان‌کار

علاوه بر اينها طرح پيوست انتظامي براي ساخت و سازها نيز اخيرا پاي خود را به مراحل دريافت پايان کار باز کرده که آدينه‌لو رئيس پليس آگاهي استان زنجان با بيان اينکه درصد قابل توجهي از سرقت‌هاي منازل به خاطر پايين بودن امنيت آن‌ها است، مي‌گويد: متاسفانه سازندگان ساختمان در زنجان هشدارهاي پليس را جدي نمي‌گيرند و همين موضوع فرصت سرقت را براي سارقان به وجود مي‌آورد.

محمدعلي آدينه‌لو با اشاره به اينکه بسياري از ساختمان‌هاي شهر زنجان به قدري از امنيت پاييني برخوردار هستند که سارق به‌راحتي مي‌تواند وارد حياط و سپس واحدها شود، تشريح مي‌کند: طبق قانون جديد، از چندي پيش مجوز پليس هم براي صدور پايان‌کار ساختماني لازم است و قطعاً اگر امنيت ساختمان‌ها پايين باشد پليس به هيچ‌وجه با صدور پايان کار موافقت نخواهد کرد.

از قديم گفته‌اند علاج واقعه قبل از وقوع بايد کرد؛ همان قدر که موضوع شناسايي ساختمان‌هاي ناايمن با اهميت است ارائه راهکار براي جلوگيري از مخاطرات احتمالي نيز مهم است و بايد موضوع شناسايي و رسيدگي به وضعيت بناهاي غيراستاندارد با سرعت بيشتري پيگيري شود؛ چراکه اگر حادثه‌اي رخ دهد و جان انسان‌ها به خطر افتد، هيچ بهانه‌اي تعلل را توجيه نمي‌کند.

منبع : تسنیم