محرم و فرصت ترويج گردشگري مذهبي در رويداد اردبيل 2023

گروه فرهنگي:اردبيل در سال ميلادي جاري به عنوان پايتخت گردشگري کشورهاي عضو اکو معرفي شده است و از سوي ديگر با اشتهار در عشق به اولياي الهي، به عنوان قطب حسينيت و توجه به نهضت کربلا شهرت دارد و جلوه‌هاي ماه محرم در اين استان مي‌تواند در ترويج گردشگري مذهبي، جذب گردشگران داخلي و خارجي و صدور معارف ديني موثر باشد.

عيسي پاشاپور

گروه فرهنگي:اردبيل در سال ميلادي جاري به عنوان پايتخت گردشگري کشورهاي عضو اکو معرفي شده است و از سوي ديگر با اشتهار در عشق به اولياي الهي، به عنوان قطب حسينيت و توجه به نهضت کربلا شهرت دارد و جلوه‌هاي ماه محرم در اين استان مي‌تواند در ترويج گردشگري مذهبي، جذب گردشگران داخلي و خارجي و صدور معارف ديني موثر باشد.
دسته گرداني، شمع گرداني، تعزيه خواني، مقتل خواني، شبيه خواني، علم گرداني و آداب ديگري که در دهه نخست ماه محرم در اغلب بلاد اسلامي اجرا مي‌شود، در استان اردبيل از رنگ و شور خاصي برخوردار است و به اصطلاح، عزاداري‌هاي ماه محرم اين استان، سوز و حال ويژه اي دارد.
بسياري از شهروندان اين استان که از ده‌ها سال قبل به دلايل مختلف، اردبيل را ترک کرده و در دورترين نقاط ايران سکني گزيده اند، در دهه نخست ماه محرم به زادگاه خود بازمي‌گردند تا از سفره پربرکت و بي تعارف کربلا و عاشورائيان بي نصيب نباشند.
محرم در فرهنگ استان اردبيل علاوه بر تحول در شئون زندگي و ايجاد حرکت‌هاي اجتماعي، سياسي و انقلابي، حتي موجب بروز هنر خاص حسيني و اهل بيتي در معماري و ساختمان مکان‌هاي مذهبي شده است و شاکله و کالبد شهر اردبيل و طاق‌ها و رواق‌هاي سازه‌هاي ديني و تاريخي اين شهر که بازديدکننده را در فضايي مشحون از معنويت و مذهب قرار مي‌دهد، همه در القا و معرفي اردبيل به عنوان شهري ديني و مذهبي تاثيرگذار است.
محلات مختلف اردبيل از اعصار دور به شش محله اصلي از جمله اونچي ميدان (گازران) ، سرچشمه ، عالي قاپو ، پيرعبدالملک ، اوچ دکان و طوي تقسيم شده اند و دستجات پرشوري در ماه محرم از آنها به سوي بازار سرازير مي‌شود.
کيست که اذان جاودان موذن زاده‌ها را نشنيده باشد و دل به احوال ملکوتي آن نواي روحاني در آواز بيات ترک نسپرده باشد، کجا مي‌توان مسلمان دوستدار اهل بيت را يافت که نواي نوحه »زينب زينب« استاد سليم موذن زاده را نشنيده باشد يا موقع استماع آن، اشک‌هاي خاموش کننده نار جهنم، در ديدگانش نقش نبسته باشد.
در سال ميلادي جاري (2023) که شهر اردبيل از سوي سازمان اقتصادي اکو به عنوان پايتخت گردشگري کشورهاي عضو آن شناخته مي‌شود و آئين‌هاي افتتاحيه و متنوع ديگري با حضور سفرا و شخصيت‌هاي رسمي و ملي اکو و کشورهاي ديگر به منظور شناساندن ظرفيت‌هاي گردشگري استان اردبيل در اين استان، تهران و حتي در خارج از کشور برگزار شد، ماه محرم و بخصوص دهه نخست آن، فرصت مغتنمي براي معرفي زيبايي‌ها و ظرفيت‌هاي گردشگري مذهبي اين استان است تا اين بخش از صنعت گردشگري نيز در امتداد بخش‌هاي تاريخي، اقتصادي و طبيعي رونق يابد.
فراموش نکنيم که هفت آئين از آداب عزاداري مردم اردبيل در ماه محرم از جمله طشت گذاري، عزاداري سنتي در بازار تاريخي، شهادت حضرت مسلم بن عقيل به عنوان مقدمه سوگواري‌ها، عزاداري عشاير شاهسون و مراسم خاکسپاري شهداي کربلا در برخي شهرها از جمله خلخال و شمع گرداني که از قدمتي بيش از 500 سال برخوردار است، در فهرست آثار فرهنگي ناملموس کشور ثبت رسيده است و تمايز فرهنگ عزا و دلدادگي به سالار شهيدان و ياران باوفايش در اردبيل در مقايسه با استان‌هاي ديگر از دلايل ثبت اين رسوم به نام استان اردبيل بوده است.
انعکاس دقيق، بدون غلو و صحيح وقايع عاشورا از رسانه‌ها با نيت رونق دادن به گردشگري مذهبي، علاوه بر اينکه دل‌هاي گردشگران داخلي و خارجي را براي لذت بردن از ظرفيت‌هاي گردشگري استان دارلارشاد اردبيل جذب خواهد کرد، ذهن‌هاي آگاه و مترصد دريافت معارف و حکمت‌ها را نيز با فلسفه عاشورا و چرايي کوتاه نيامدن امام عاشورائيان در برابر دستگاه ظلم و جور، متوجه خواهد کرد و از همين راه است که چراغ مکتب اسلام در اعماق جان‌ها فروزان مي‌شود.
البته در کنار برنامه‌هاي مذهبي و معنوي ماه محرم، بناهاي مذهبي و تاريخي با ارزشي همچون مجموعه آرامگاهي شيخ صفي الدين اردبيلي به عنوان مجموعه اي تاريخي و جهاني و بقاع متبرکه امامزادگان شريف در برخي نقاط استان از نمادهاي ترويج گردشگري ديني است که مي‌توان با پرداختن به پيشينه و منزلت آنها و بازشناساندن ابعاد ديني و عقيدتي آنان، به رونق سير و سفرهاي مذهبي دست يافت اما فرصت دهه نخست ماه محرم، ايامي خاص و بي جايگزين است که بي‌شک اداره کل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي و دستگاه‌هاي متولي ديگر در اين خصوص برنامه ريزي کرده اند.
به گزارش  عصر آذربايجان به نقل از ايرنا، گردشگري ديني علاوه بر اينکه در معرفي شعائر عقيدتي و مذهبي اثرگذار است، اقتصاد شهر و استان را نيز پويا مي‌سازد و اگر به تحولات اقتصادي مشهد بنگريم، نمي توان تاثير بارگاه نوراني امام هشتم را در تحول اقتصادي و به گردش در آوردن چرخه کسب و کار در اين نواحي ناديده گرفت و در اردبيل نيز بازتعريف سرمايه‌هاي ديني و مذهبي و پرداختي نو به شگفتي‌ها و ديدني هاي گردشگري ديني مي تواند، هم به اين صنعت شريف رونقي تازه بخشد و هم از منظر اقتصادي پيش نيازهاي توسعه بازار و داد و ستد را فراهم آورد.

منبع :