بازي‌هاي محلي آذربايجان آميزه‌اي از هيجان، ورزش و يکدستگي

بازي هاي محلي آذربايجان آميزه اي از شور، هيجان، تفريح و سرگرمي و يکدستگي و انسجام با رويکرد گردشگرپذيري است. مردم آذربايجان در روزگاران گذشته به دور از زندگي ماشيني براي حفظ قواي جسمي و روحيه خود با انجام بازي هاي محلي در کنار انجام تفريح و سرگرمي وحدت و انسجام خود را براي رويارويي با مشکلات و مهاجمان حفظ مي_کردند.

گروه ورزشي: بازي هاي محلي آذربايجان آميزه اي از شور، هيجان، تفريح و سرگرمي و يکدستگي و انسجام با رويکرد گردشگرپذيري است. مردم آذربايجان در روزگاران گذشته به دور از زندگي ماشيني براي حفظ قواي جسمي و روحيه خود با انجام بازي هاي محلي در کنار انجام تفريح و سرگرمي وحدت و انسجام خود را براي رويارويي با مشکلات و مهاجمان حفظ مي_کردند. وسايل مورد استفاده در بازي ها همه از محيط طبيعي بدست مي آمد و از وسايل مدرن و تکنولوژي هاي جديد خبري نبود، بازي در فضاي آزاد برگزار مي شد و بجاي کسالت منجر به شارژ روحي بازيکنان مي شد. از سوي ديگر بازي هاي بومي علاوه بر جاذبه هاي ورزشي و تفريحي از قابليت جذب گردشگر و کمک به رونق صنعت گردشگري نيز برخوردارند. بازي هاي بومي و محلي آذربايجان زياد بوده و برخي از آن ها در شکل هاي مختلف در مناطق مختلف برگزار مي شد که برخي از اين بازي هاي شامل:
*تولاما در اين بازي بازيکنان دايره بزرگي روي زمين مي‌کشند و آن را به هشت قسمت تقسيم مي‌کنند. در سمت چپ و در خارج دايره مربع مستطيلي رسم مي‌کنند که خانه اول بازي است و خانه‌هاي داخل دايره را هم از 2 تا 9 شماره‌گذاري مي‌کنند. در نقطه مقابل خانه يک و آن سوي دايره و در بيرون آن نيم‌دايره‌اي رسم مي‌کنند که جهنم خوانده مي‌شود. بازيکن اول، سنگ را در خانه اول مي‌اندازد و خود از روي خانه اول مي‌پرد و يک پاي خود را در خانه دو و پاي ديگرش را در خانه سه مي‌گذارد. بعد به خانه 9 مي‌پرد و پاي راست خود را بالا نگه مي‌دارد، خم مي‌شود و سنگ را از خانه اول برمي‌دارد و از روي خانه يک به بيرون بازي مي‌پرد. پشت به شکل بازي مي‌ايستد و سنگ را مي‌اندازد، سنگ در هر خانه‌اي افتاد، آن خانه متعلق به بازيکن خواهد بود. اگر سنگ بازيکن به جهنم بيافتد، او سوخته است و ديگري بازي را شروع مي‌کند. در اين بازي افتادن سنگ و يا رفتن پا روي خط و اشتباه گذاشتن پا در خانه ديگري موجب باخت بازيکن مي شود.
* بش‌داش (پنج سنگ) در اين بازي نياز به 10 سنگ براي هر نفر است و بازيکنان سنگ‌هاي خود را روي هم مي‌ ريزند. يکي از آن ها همه سنگ‌ها را در مشت خود گرفته و به هوا پرتاب مي‌کند در اين فاصله پشت دست خود را زير سنگ‌ها نگاه داشته و هنگامي که سنگ‌ها روي دست او قرار گرفتند، دوباره آن ها را به هوا مي‌اندازد. اين‌بار هنگام فرود آمدن  سنگ‌ها را در مشت خود مي‌گيرد و سعي مي‌کند تا جائي که ممکن است تعداد کمتري سنگ بر زمين بريزد. سپس سنگ‌هاي مشت خود را مي‌شمارد اگر تعداد آنها فرد باشد، بازنده و در غير اين‌صورت برنده مي‌شود و به‌عنوان جايزه، نصف سنگ‌هاي مشت خود را براي خود کنار گذاشته و بقيه را براي دور بعدي بازي مي‌گذارد.
* پولونج آغاج (الک دولک) ابزار اين بازي يک چوب بلند و يک چوب کوتاه است ابتدا چوب کوتاه را روي دو سنگ قرار مي‌گذارند. يکي از بازيکنان با چوب بلند به زير آن مي‌زند و بازيکن ديگر بايد سعي کند آن را در هوا بگيرد. اگر موفق شد جاي دو بازيکن عوض مي‌شود اما اگر موفق نشد چوب کوتاه را برمي‌دارد و شعري مي‌خواند که کلمه آخر آن به هو ختم مي‌شود. بازيکن بايد هو بکشد و به ‌طرف محل چوب بزرگ و سنگ‌ها بدود، بدون آنکه نفس تازه کند. اگر بدون قطع کردن نفس خود موفق شد به محل چوب بزرگ برسد خودش پرتاب بعدي را انجام مي‌دهد، اگر نتوانست از بازي کنار مي‌رود.
*آرادا وردو براي انجام اين بازي به بيش از 4 نفر بازيکن نياز است و افراد به دو گروه تقسيم مي‌شوند. آن دسته که بازي را مي‌خواهد شروع کند وسط مي‌ايستد و افراد ديگر در دو جهت مخالف فاصله‌اي معين مي‌ايستند. وسيله لازم اين بازي توپ است، افراد خارج از بازي سعي مي‌کنند بازيکناني که در وسط هستند را با توپي که در دست دارند بزنند. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا، هر بازيکني که توپ با وي برخورد کند از بازي خارج مي‌شود و بر عکس هر بازيکني که بتواند توپ را در هوا بگيرد يک جان ديگر مي گيرد و بايد دو بار توپ به او بخورد تا از دور بازي خارج شود. گاهي اوقات بازيکني که توپ را گرفته است مي‌تواند يک جان خود را به يکي از بازيکنان هم تيمي خودش که سوخته و از بازي اخراج شده است بدهد. زماني که تنها يک بازيکن در وسط زمين مانده است بايد طرفين توپ را به صورت پاس هوايي بيندازند و اگر 5 بار آن را از زمين پاس دادند و به حريف نخورد ساير بازيکنان تيم نيز دوباره به زمين برمي گردند و بازي ادامه مي يابد.

منبع :