نيروي کار تحصيلکرده متخصص يا کارشناس، مي تواند نياز بازار به تامين نيروي کار را رفع کند و کارفرمايان را از ارائه آموزش به نيروهاي جديد بي نياز سازد. در اين ميان وقتي دانشگاه فقط مسئوليت آموزش در مقاطع عالي را برعهده مي گيرد و توجهي به نياز بازار ندارد، مشکلات بازار کار يکي پس از ديگري خود را نمايان مي سازد. بنا به آمار منتشر شده از سازمان مديريت و برنامه ريزي استان زنجان سالانه به طور متوسط بيش از 16 هزار نفر وارد دانشگاه هاي اين استان مي شوند در حالي که متوسط فارغ التحصيلان استان به بيش از 13 هزار نفر مي رسد. ورود 13 هزار فارغ التحصيل در کنار افرادي که از قبل به عنوان نيروي بيکار در جامعه حضور داشتند، زمينه افزايش تعداد بيکاران فاقد کار را به شکل روز افزون فراهم مي کند. معاون توسعه کارآفريني و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعي استان زنجان اما با اين موضوع موافق نيست و اعلام مي کند که همه فارغ التحصيلان و حتي تمام دانشجويان نيروي بيکار نيستند و بسياري از آنها با وجود شغل وارد بازار کار شده اند. محمد رضا آبي پور معتقد است که يکي از مشکلاتي که دانش آموختگان دانشگاهي و جوانان جوياي کار دارند، کسب نکردن مهارت هاي فني و عملي مرتبط با رشته تحصيلي با توجه به بازار کار است و هدف طرح کارورزي رفع اين مشکل است. نرخ بيکاري استان زنجان در سال 95 به 9.7 درصد رسيد و نرخ مشارکت اقتصادي در اين استان 40.8 درصد ثبت شد، اين جمله اي است که معاون آمار و اطلاعات سازمان مديريت و برنامه ريزي اعلام کرد. حسين اميدمقدم اضافه کرد: نرخ بيکاري کشور در همين سال به 12.4 و نرخ مشارکت اقتصادي ملي به 39.4 درصد رسيد. وي اين را هم گفت که بيش از يک سوم بيکاران اين استان را بر اساس طرح آمارگيري از نيروي کار در سال 95 دارندگان تحصيلات دانشگاهي شکل مي دهند. اميدمقدم تعداد بيکاران کنوني اين استان را 34 هزار نفرو جمعيت فعال اين استان را 358 هزار و 146 نفر معادل نرخ مشارکت اقتصادي اعلام کرد. اما مسئله بيکاري فارغ التحصيلان دانشگاهي به اين موضوع ختم نمي شود و فارغ التحصيلان مباحث ديگري را در حوزه بازار کار مطرح مي_سازند. عاطفه امانلو که فارغ التحصيل علوم سياسي است و هم اکنون به عنوان فروشنده فعاليت دارد افزود: آن زمان که وارد دانشگاه شدم، فکر مي_کردم بازار آماده جذب نيروهايي همچون من در حوزه هاي تخصصي است، اما در حقيقت اين گونه نبود. وي اظهار کرد: تنها جايي که امکان جذب فارغ التحصيلاني رشته هاي علوم سياسي و در مجموع اغلب رشته هاي علوم انساني را داشت و دارد، دولت است، اما مگر دولت تا چه ميزان مي_تواند نيروي کار جذب کند؟ سهيلا آقاجانلو هم که فارغ التحصيل کارشناسي ارشد رياضي است، گفت: کسي که مي خواهد وارد بازار کار شود، نبايد چشم اميد به مدرک دانشگاهي داشته باشد، هم اکنون اغلب همکلاسي هاي من در مقطع کارشناسي و کارشناسي ارشد بيکار هستند. وي تاکيد کرد: زماني که دانشگاه بدون توجه به نياز بازار کار و به صرف پر کردن صندلي ها يا دريافت شهريه، اقدام به جذب دانشجو مي کند نبايد انتظار ورود تمام فارغ التحصيلان به بازار کار را داشت. حسين بيات فارغ التحصيل مقطع کارشناسي ارشد شيمي که ويزيتور يک شرکت بيمه است هم خاطرنشان کرد: نه آنکه کاري نباشد، اما متناسب با رشته اي که تحصيل کرده ايم، نيست من فارغ التحصيل رشته اي هستم که بازار آن اشباع شده است، بسياري از هم رشته اي ها در زمينه هاي غير مرتبط با تحصيلات خود مشغول به کار شده اند. جامعه مگر به چند مدير نياز دارد، يا دولت تا چه ميزان مي تواند نيروي کار جذب کند اين جمله را بيات گفت و ابراز کرد: مسئولان دانشگاهي و اشتغالزايي اگر برنامه هاي هماهنگ و بلند مدت داشته باشند، مي توانند متناسب با نياز بازار اقدام به جذب دانشجو و تربيت نيروي کار کنند. دولت طرح کارورزي را با هدف آماده سازي نيروي کار مورد نياز بنگاه هاي اقتصادي در دست اجرا قرار داده است، اين جمله است که معاون توسعه کارآفريني و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعي گفت و افزود: در اين طرح فارغ التحصيلان دانشگاهي به بنگاه هاي اقتصادي متقاضي معرفي مي شوند و مي توانند از تسهيلات پيش بيني شده دولت بهره مند شوند. آبي پور اضافه کرد: در مدت 6 تا 9 ماهي که فارغ التحصيلان دانشگاهي به عنوان کارورز در بنگاه اقتصادي مشغول به کار است، مشمول بيمه اجباري نيست و کارفرما فقط ملزم به تامين و پرداخت بيمه حوادث وي است. وي ابراز کرد: در صورتي که پس از اتمام مدت کارورزي بنگاه اقتصادي فرد مورد نياز را به عنوان نيروي کار جذب کند، به مدت 2 سال از پرداخت بيمه اجباري معاف است و دولت اين حق بيمه را پرداخت مي کند. آبي پور تاکيد کرد: اين مدت زمان براي آن دسته از بنگاه هاي اقتصادي که اقدام به جذب نيروي کار در طرح کارورز از ميان جامعه تحت پوشش نهادهاي حمايتي همچون بهزيستي و کميته امداد کند، به پنج سال معافيت از پرداخت بيمه اجباري مي رسد. طرح کارورزي که از ابتداي تير سال جاري در دست اجرا قرار گرفته، نخستين پيشنهادي است که دولتمردان براي بار نخست به منظور ساماندهي فارغ التحصيلان دانشگاهي به منظور ورود به بازار کار بدون ملاک قرار دادن رشته تحصيلي آنان مد نظر قرار داده است. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از ايرنا، هم اکنون زنجان با احتساب فارغ التحصيل دانشگاهي بودن يک سوم بيکاران 34 هزار نفري خود، بيش از 11 هزار و 500 نفر بيکار تحصيل کرده دارد.
نبود اطلاعات از نياز بازار و ارتباط بازار کار با دانشگاه، عدم تطابق جذب دانشجو در رشته هاي مختلف با نيروي کار مورد نياز، از مسائلي است که فارغ التحصيلان بيکار زنجاني مطرح مي کنند.