آلما فلسفه‌سي
آلما فلسفه‌سي
1396/10/17
بولگه لرسرويسي: دئديم: »قوي حئسابلاييم. صرف ائله‌سه گئداخ«، مات مات اوزومه باخدي. نم نه‌عجب هميشه‌کي کيمي»آژ توْيوخ يوُخدا داري گؤرر«، دئمه‌دي. باشا دوشدوم کي گئنه گؤزو منده، ذهني اوزاقلاردا سئير ائدير. بللي دئييلدي گئنه ذهنينده نه فلسفه‌سي توْخويور. اونون ذهني سئيرانگاهي وئجيمه دئييلدي. اؤز فيکريمده قالميشديم. ايسته‌ميرديم پوخ يئديمه دوشوم. آتاما بوْي دئميشديم.
»سن وئردييين آيليغي من ايکي گونده تاپارام.«
»أل- قوْلووو باغلييان يوخدي کي اوْغلوم، بويور تاپ!«،- دئميشدي آتام.
أل- قولومو باغلايان يوخ ايدي. قوْللاريمي‌چيرمالاديم، گؤزلريمي‌دؤرد ائله‌ييب، ايش اعلانلارينا زوم ائله‌ديم.
فلسفه اوخويان فيلوسوف دوستوم دئدي: »من ده پايه‌يم!«
»گونو أللي مين. بير ساعات آرتيق ايشله‌ساخ، گونو أللي سککيز مين. آيينا دوشر نئچه؟… اوتوز دنه أللي سککيز اولار… نئچه اولار؟«
دوستوم گئنه ذهني سئيرانگاهيندايدي. دئيه‌سن مني ائشيتميردي.
»بو حئساب ماشيني مني لاپ کوْرا بئيين ائله‌ييب‌ها! قوي بئله حئسابليياخ. اوتوز دنه أللي نئچه اولار؟«
»آي‌کيو، آينده‌نين مهنديسي سنسن، يا من؟«
»پييييي، من ده ديرم بَه سن توْخوما ايشينده‌سن، دئمه بَه مني ائشيديرسن!«
»سه پنج تا؟ پانزده تا. ايکي صيفر آت اوستونه، اولدو ميليون ياريم، گونده بير ساعات اضافه… سه هشت تا، بيست و چهار تا، اييرمي‌دؤردو ده آت ميليون ياريمين اوستونه، اولار بير ميليون يئددي يوز قيرخ.«
اونون حئسابلاماسينا گولمه‌ييم توتدو: »مش ريحانا دئميشديلر نئچه باغ يوْنجا واريندي، دئميشدي: اوش باغ، بئش باغ، اييرمي‌بير باغ… اوْولان، فلسفه تؤره‌مه‌سي، بو نئجه حئسابلاماخدي آخي، تورکونو قاتيسان فارسي‌يا، فارسيني قاتيسان تورکويه، فيثاغورث سهلدي، هئچ دکارت دا سنين کيمي‌حئسابلاماغي باشارماز!«
منيم شوخلوغوم وئجينه ده گلمه‌دي. هئچ دوداغي دا قاچمادي. جيدّي بير قيافه‌‌‌يله دئدي:
»هر کسي از ظنّ خود شد يار من… سن پولونا گؤره، من ده فلسفه‌سينه گؤره ايستيروخ ايشليياخ.«
»اؤزووو سريمه، فهله‌ليغين دا فلسفه‌سي اولار..؟!«
پنجره‌دن اوتاغا اوزانميش أيري ستون ايچينده‌کي ايشيقدا هرله‌نن توْز ذرّه‌لرينه ايشاره ائله‌ييب دئدي:
»سنين باشين چيخماز. بو معلق ذرَه‌لري گؤروسن، حتي اولارين دا فلسفه‌سي وار!«
دانيشگاهدان أکيليب، بيرليکده فهله‌لي‌يه گئتديک. دوستوم مني معلق ذرّه‌لر کيمي‌يئر- گؤي آراسينا گؤندريب، اؤزو جاذيبه قانونوندان تبعيت ائله‌ييب، آغاج آلتيندا أيلشدي. «سن ديرماش يوخاري، من آشاغيداکيلاري ييغيم»،- دئدي.
»هانسي فلسفه اساسيندا من يوخاريدا، سن آشاغيدا اولماليسان؟«،- دئديم.
»آي‌کيو، آپارتمان نيشينليخ فلسفه‌سي اساسيندا. من اينديه‌جن آغاجا چيخماميشام، قوْرخورام چيخماميش کلّه- باش أياخ توشم يئره…«
بو دفه فلسفه‌سينه باش أيديم. من اونون کيمي‌پاستوريزه دئييلديم. اوشاقليقدان ايشيم آغاجا ديرماشماق ايدي. آتام هله ده حيطيميزده‌کي، آناسي ايله ياشيد اوْلان توت آغاجينا گؤز بَه‌بَه‌يي تک يئتيشردي.
وئده‌رَني گؤتوروب، آغاجا ديرماشديم. وئده‌رَني بوداقلارين بيريندن آسلاديم. ايشه باشلاماميش بير لبنان آلماسي دريب، آغاجين أته‌يينده دايانميش دوستوما آتديم. آلما، دوستومون چينينه توْخونوب، ديسکيندي.
»آي کيو، ناشي نيشانچي،آلما آتماغيوين واختينا قالير هله، منه آتما کي، ساخلا واختيندا صابينا آتارسان.«
»اوْول بالا،هامي‌بيلير قيرميزي آلمانين فلسفه‌سي ندي. شرط بودي ساري آلمانين فلسفه‌سيني تاپاسان، اوندا سنه فيلوسوف‌الفلاسفه دئيه‌رم.«
»قودوخلانما، ايش فلسفه‌سي ايجاب ائلير کي ايندي ذهنيوي ايشيوه متمرکيز ائلييه‌‌سن، گؤزله آلمالار زَده‌لنمه‌سين، صادراتي‌ديلار.«
ايکيمز ده شيرين- شيرين ايشه باشلاديق. اوْ، يئره دوشنلري تاختا قوطويا ييغيردي، منسه آغاجين لاپ اوجا بوداغينا ديرماشديم. هله بير- ايکي آلما درمه‌ميشديم کي، گؤزوم ديوارين اوتايينداکي قونشو باغينا ساتاشدي. خاناباغين قاباغينداکي بولقوندا، ويلچر اوستونده توْخوما توْخويان بير قيزي أيلشميش گؤرونجه، آلما أليمده قورويوب، قالديم. »اولمايا بو پنلوپه مني گؤزلويور«،- دئديم. آمما سسيمي‌يالنيز اؤزوم ائشيتديم.
آغاج باشيندا ناغيل گؤروردوم. قيز او قدر گؤزل گؤرونوردو کي، حاقّيم اولماسايدي دا، باخديم. اؤزو ده يارپاقلارين داليسيندان لاپ بئله جاناسينر باخديم. گؤزلريم بوتون اوْرقانلاريمي‌تيترتدي. تاماشا لذتيني تامسينا- تامسينا ايچيمه چکديم…
اوشاقليغيمدا ائشيتديغيم ناغيللاردا، قيزلارين‌هاميسينين ساچلاري هؤرولموش اولاردي. اينديسه گؤردويوم ناغيلدا، قيزين قيوريم ساچلاري دؤشونه تؤکولموشدو. قيز مني گؤرمزدن، توْخوماني ديزي اوسته قويوب، ويلچرين دسته‌ييندن آسيلميش بالاجا سبددن بير ساري آلما چيخارديب، ديشينه چکدي. منيم آغزيم سولاندي. قيز ألينين داليسي ايله آغزيني سيليب، گئنه آلمايا ديش ووردو. آز قالدي أليمده‌کي آلماني قيزا ساري آتيب، »من ده بوردايام«،- دئييم. آمما أليم احساسيمدان فرمان آلمادي. عاغليم احساسيم ايله قارشي- قارشي‌يا دايانميشدي.
گؤردويوم ناغيلا واله اولدوم. حئساب- کيتاب ياديمدان چيخدي. عؤمورون بوتون گونلريني اوجرت‌سيز آغاج باشيندا اوتوروب، يارپاقلارين آرخاسيندان سئيرانگاهيمدا اولدوغو ناغيلا تاماشا ائده بيلرديم. نه ياخچي آتاما بوْي دئميشديم. نه ياخچي کي دوستوم پاستوريزه بؤيوموشدو، آغاجا چيخماق فوْبياسي وار ايدي. يوخسا بئله بير محشر ناغيلي‌هاردا اوْخويا بيلرديم.
»ناشي نيشانچي، وئدره‌ني دولدوردون وئر گلسين.«
فلسفه‌چي دوستومون سسي آز قالدي گؤردويوم ناغيلي زده‌له‌سين. منسه وئده‌رني دئييل، ذهنيمي‌آلما فلسفه‌سي‌له دولدورموشدوم. اؤزو ده ساپ ساري، سولو، شيرين بير آلما…
منبع :