عصر آذربایجان

گزارش خبر

آذربايجان ديلي،آناديليم

آذربايجان ديلي،آناديليم

1400/12/15

بولگه لر سرويسي: هر بير ديل، دانيشيق ديل سويه‌سيندن ادبي ديل سويه‌سينه يوکسلديکجه، او ديلده يازيب-يارادان و اوخويانلاردا، او ديلين قايدا ـ قانونلاريني اؤيرنمه‌سينه جان آتير. بو ايش‌ده، يعني ديلين اؤيرنيلمه و اؤيرديلمه‌سينده ديلچي عاليم‌لرين کومه‌يي بويوک اولور. اونلار ادبي ديلين قايدا ـ قانون‌لاريني، آرايير ـ آراشديرير. اونون سيستيميني، قايداسيني، نظاملايير و علمي اساس‌لار اوزره تنظيم ائدير و بو يول‌لا ديل‌لرين عمومي قانونو، هابئله عموم خالق ديللري‌نين، ديل قورولوشو قايدالاري سيستيملي صورتده يازيلير.

حسن ايلديريم

بولگه لر سرويسي: هر بير ديل، دانيشيق ديل سويه‌سيندن ادبي ديل سويه‌سينه يوکسلديکجه، او ديلده يازيب-يارادان و اوخويانلاردا، او ديلين قايدا ـ قانونلاريني اؤيرنمه‌سينه جان آتير. بو ايش‌ده، يعني ديلين اؤيرنيلمه و اؤيرديلمه‌سينده ديلچي عاليم‌لرين کومه‌يي  بويوک اولور. اونلار ادبي ديلين قايدا ـ قانون‌لاريني، آرايير ـ آراشديرير. اونون سيستيميني، قايداسيني، نظاملايير و علمي اساس‌لار اوزره تنظيم ائدير و بو يول‌لا ديل‌لرين عمومي قانونو، هابئله عموم خالق ديللري‌نين، ديل قورولوشو قايدالاري سيستيملي صورتده يازيلير.
ادبي ديليميزين ايشلنمه دايره‌سي گئنيش‌لنديکجه، اونون اؤيرنيلمه و اؤيرديلمه موضوعسودا آنا ديلينده يازان يازيچيلاريميزي داها جدي شکيلده دوشونمه‌يه يؤنلتميشدير. بو اوزدن ديليميزين قورولوشو و صرف و نحوي‌نين چئشيدلي واحدلري ساحه‌سينده آراشديرمالار آرتميش و بير چوخ مقاله و کتاب يازيلميش‌دير. بو اثرلرين داشيديغي هدف‌لر باشقا ـ باشقا  اولدوغو کيمي اونلارين مندرجه‌لري و علمي سويه‌لري ده مختلف‌دير. مؤلف‌لري‌نين علمي بيليييندن، مقصديندن آسيلي اولاراق اونلارين متودلاري و آراشديرما يول‌لاري و هدف‌لري ده آيري ـ آيري سجيه‌لر داشيييرلار. بو يازيلارين بعضي‌لري علمي نطقه‌يي نظردن دايازدير. بعضي‌لري ايسه باشقا ديللرين ( عرب، فارس،…) قايدا- قانون‌لاري اساسيندا ديليميزي اؤيرنمه‌يه جان آتميشلار. بو يانليش آدديم‌لارا باخماياراق بير نئچه ديلچي عاليم طرفيندن ديليميزين قورولوش قايدالاري، او تايين آکادئميک اثرلريندن قايناقلاناراق آکادئميک سويه‌ده يازيلميشدير. بو عاليم‌لرين اثرلري چوخ اؤنملي اولسا دا، آنجاق هله ده ايران آذربايجانيندا، آنا ديليميزين قورولوش قايدالاريني، علمي اساس‌لار اوزره، ساده شکيلده ايضاح ائدن، معاصر اؤيرديجيليک متودلارين  يولو ايله ساده، ييغجام بير ديلله اوخوجو کوتله‌لرينه آنلادان، اونلارين  ايستک‌لريني، احتياج‌لاريني جدي صورتده اؤده‌مک مقصدي ايله يازيلان، عادي اوخوجودان دوتموش تا تجربه‌لي قلم صاحب‌لري‌نين يارارلاناجاغي بير اثرين يئري بوش ايدي. بو بوشلوغون دولدورولماسي آناديليميز ساحه‌سينده چاليشانلارين قارشيسيندا دوران ان اؤنملي وظيفه‌لردن بيري ايدي.
بو گون آرتيق اناديليميزين ديرچليش واختي‌دير. ادبي ديليميزين يوکسليشي ايله ادبي ـ بديعي اوسلوبلارين ايشلنمه قوه‌سي‌نين آرتماسي و احاطه دايره سي نين گئنيشلنمه سي ايله، چئشيدلي يازي نوع‌لري‌نين‌ده چوخالماسي طبيعي سسلنير. بونا اعتبارن ديليميزين علمي ـ ايشلک رولونو هر طرفلي اؤيرنمک مسئله سي اؤنملي بير موضوعويا چئويريلميش دير .
بوگون ياشلي قلم صاحب‌لريميز سيراسينا، گنج و استعدادلي يازيچي و شاعر لرده قوشلوموشدور. بو سيرا  گوندن –  گونه سيخلاشير و گوجلنير. سون واختلار، ديليميزده اونلارجا رومان، حکايه لر مجموعه سي، ادبي  ـ تنقيدي يازيلار، علمي ـ تدقيقي اثرلر ياييلميشدير. اجتماعي، تاريخي، مدني ساحه لرين باشقاـ باشقا موضوعلاريندا چوخ بيتگين و ديرلي اثرلر يازيلمشدير. فولکولور نمونه‌لري ايله  برابرکلاسيک ادبي متن‌لر، ديوان‌لاردا گئنيش اوخوجو کوتله‌سي‌نين اختيارينا قويولموشدور. 
بو گون آناديللي مطبوعاتميز دا ماراقلي بير دورومو ياشاماقدادير: اونلارجا اؤيرنجي درگي‌لري، بير نئچه فصلنامه، آيليق، هفته‌ليک ديليميزده نشر اولونور . مطبوعات ديليميزين دايره سي و نفوذو  گونو ـ گوندن  آرتير و گوجلنير.  ادبي ديليميزين ايشلنمه ميداني دا گئنيش‌لنير. ايندي ادبي انجمن‌لرين، محفل‌لرين جلسه لرينده، اينترنت سايتلاريندا، وبلاق لاردا، تئاتر سالونلاريندا، تلويزيون کانال لاريندا ديليميزين ايشلنمه وضعيتي جدي بير حال آليبدير. تأسف‌لر اولسون کي بئله بير واختدا هله ده مکتب لرده آنا ديليميز تدريس  اولونمور، هله‌دير کي يوزلرله ضيالي و علم آداملاري‌نين » آنا ديلي ميزين « اؤيرنيلمه‌سي بارده ايستکلري جاوابلانماييبدير! بئله بير حالدا ادبي ديليميزين اؤيرنيمله‌سي يازيچيلاريميزين قارشيسيندا دوران ان بؤيوک و جدي مسئله لرين بيري دير. چونکي، بو ديرچليش و يوکسليش آنلارنيدا ادبي ديليميزين گوجونون، زنگينليي نين ،الوان ليغي و گؤزل ليني نين  باش قالديرديغي بير واختدا، ديليميزده  يازيب ـ ياردان قوه لر ديليميزين افاده ليک قابليتينه ييه‌لنمک اوچون اونون لغت ترکيبيني، قورولوشونو، دريندن  اؤيرنمه لي اولورلار. بئله حالدا اصيل ادبي ـ علمي متن لرله تانيش اولمادان، ايستر- ايستمز يانليش مئيل لره توتولوب و باشفا تورک منشالي ديللره اوز توتمالي اولورلار. او ديللرين سؤزلري، سؤز بيرلشمه لري .سؤز ياراتما قايدالاري جمله قورما يول‌لاري ( شعورلو وشوعورسوز اولاراق )  بيزيم ديلده او يازيچي لارين اثرلري سيماسيندا اؤزونو گؤسترير.
يئني ـ يئني ادبي قوه‌لرين، قلم صاحبلري‌نين فعاليتي‌نين گرگينلشدييي و معاصر ادبي ديليميزده  يازيب – اوخوما ماراغي‌نين آرتديغي بير واختدا، ادبي ديليميزه باشقا ديللردن سؤز و ايفاده آخيمي‌نين‌دا گوجلنمه‌سينه‌ده شاهد اولوروق. بو حادثه، قلم صاحبلري‌نين ادبي ديليميزله لازيمينجا تانيش اولمامالاري، چئشيدلي  ادبي – بديعي متن لرين الده اولماماسي و شخصي ماراق لار بئله بير آخينا يول آچير. البته بو آخينمانين باشقا بير سببي ده شعورلو صورتده آنا ديليميزي، هانسي‌سا بير ديلين لهجه‌سي، ياخود قالينتيسي کيمي قلمه وئرنلرايسه ديليميزي پوزقونلاشديران بو آخيني، گوجلنديرمه‌يه چاليشيرلار. يئني ادبي قوه لر بيلمه‌دن، ادبي ديليميزله تانيش اولمادان،  تورکيه تورکجه  سينه اوز توتورلار. آنجاق بير پارا ديرناق آراسي عاليم‌لر بيله ـ بيله، شعورلو اولاراق ديليميزه ياماق اولان، اونو پوزغون حالا سالان  سؤز و افاده لرله دولدورماغا چاليشيرلار.  حتي تورکيه ديلي نين صرف و نحويني ديليميزده اجرا ائتمک‌له هانسي‌سا اويدورما تورک ديلي ياراتماغا جان آتيرلار .اونلار، ديليميزين عادي و دوغما سؤزلريني، سؤز ييرلشمه‌لريني و علمي ـ ادبي اصطلاح لاريني تورکيه تورکجه سينده کي قارشيليق لاري ايله عوض ائديرلر . تورک ديلي نين  سؤز قورولوشو و جمله  قورولوشو قايدالاريني ديليميزه سوخماقلا ديليميزين گراماتيک قانونلاريني پوزارق اونو تورکيه ديلي نين قويروغو، يا  ان آزي بير لهجه‌سي کيمي گؤسترمک ايسته ييرلر. البته ديليميز بئله ياد تأثيرلرين نتيجه‌سينده پوزقونلاشما  تهلکه‌سي ايله قارشيلاشسادا امينيک کي سارسيلماياجاق يئنه ده گونو ـ گوندن  چيچکلنيب، زنگين‌لشيب  داهادا جيلالانيب و دونيانين ان مدني ديللري سيراسيندا  اولدوغو کيمي انکشاف ائده‌جک‌دير.
ادبي ديليميزده خلل گتيرن، کوبودلوقلارين و عيبجرليک‌لرين باشقا  بير تظاهروده فارس و عرب سؤزلري‌نين، يئرسيز ايشليديلمه سي دير: ديليميزده فارس وعرب ديللري نين صرف ونحوي اساسيندا سؤزبيرلشمه لري و عباره لر دوزلديرلروديليميزين دوغما قايدا ـ قانون لاريني پوزاراق قوندارما و قوراما بير ديل قوراشديرير لار کي  آديني » دوه قوشو « ديلي  قويماق اولار. چونکي بو يارامازلارين ديلينه نه فارس ديلي، نه عرب ديلي، نه ده کي آذربايجان ديلي دئمک اولار . بئله بير ديل له  اوخوجولار اؤزو  ياخشي تانيش‌ديرلار. بو حادثه ايسه پهلوي شوونيست‌لري نين قالينتي‌لارينين تؤر- تؤکونتو‌لري‌ايله باغلي دير.
بو خسته‌ليک‌لرين ان اساس سببلريندن بيري ديليميزين مکتبلرده تدريس اولونماماسي و ادبي ديليميزده متن‌لرين ياييلماماسي اولسادا، منجه بو حادثه اوزون ايللر اؤزونو، پهلوي شوونيست‌لري نين آنا ديليميزين بوغازنيا جايناغيني ايليشديريب، اونو بوغوب، يوخ  ائتمک ايسته ديکلريندن آسيلي دير .
ادبي ديليميزين انکشافينا مانع اولان ايرينتي‌لردن بيري ده ادبي ديليميزده افراط شکيلده  يئرليچي ليک مئيلي نين آرتماسي‌دير، آذربايجان ادبي ديلي‌ايله ياخشي تانيش اولمايان، اونون کلاسيک و معاصر متن لريني اوخومايان ،يالنيز شفاهي ادبي ديل ايله محدود صورتده تانيش اولان بعضي قلم صاحبلري، ياشاديق لاري بؤلگله‌لرين، کندلرين يئرلي سؤزلريني يازيلاريندا يئرلي ـ يئرسيز ايشلتمه‌لري دير. اونلاردا ادبي ديليميزين دوغما و ايشليک سؤزلريني بيلمه دن  يئرلي سؤزلرله ديشييرلر. بو ديشمه لر بعضان ائله  گولونج اولور کي، سؤز اويونوندان باشقا هئچ بير شئيه اوخشامير. آنجاق بو يول‌لا اونلار، ادبي ديليميزين پوزغونلوغونا يول وئريرلر. بئله حال‌لار ديلي باياغيلاشديرير. حتي اونو پارچالانما، بؤلونمه تهلوکه سينه گتيريب چيخاردا بيلر. بئله عيبجرليک‌لر بو گون ادبي ديليميزين قارشيسيندا دوران ان جدي مانعه لردن دير…….
منيم فيکيريمجه بو گون معاصر آذربايجان ادبي ديلي‌نين اؤيرنيمله‌سي بؤيوک اؤنم داشيير. آنا ديلين علمي و مئتدوديک صورتده اؤيرديلمه‌سي، ديليميزين دوغرو و دوزگون انکشافينا خدمت ائدير. ديليميزين قانونا اويقونلاري، قايدالاري علمي يول‌لا درين و اطرافلي شکيلده بوتون اينجه‌ليک‌لري ايله اؤيرنيليرسه، ادبي ديليميزين، شفاهي نطقميزين افاده قابليتي آرتير، ديليميزين ايشلنمه دايره‌سي گئنيشلير. اوخوجو کوتله‌سي‌نين شفاهي و يازيلي نطق مدنيتي يوکسلير. اونلار باجاريقلا، ثمره لي شکيلده ديلين افاده امکانلاريندان، سؤز خزينه سيندن يارارلانيرلار. نطق‌لري روانلاشير، جلب ائديجي و تأثيرلي اولور . بونلارا ادبي ديليميزين، بديعي ادبياتيميزين بؤيوک اوغورلار قازاناجاغينا  امکان يارادير….

منبع :

برچسب ها:

نظرات کاربران

    بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

هزینه سرمایه ملی برای دریاچه ‌بیمارارومیه خیانت است

پدر علم کويرشناسي ادعا كرد
خروج

پدرعلم کویرشناسی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور صرف هزینه کلان برای انتقال آب به دریاچه ارومیه کار عقلانی نیست، گفت: این دریاچه بیمار است و به هیچ عنوان احیا نخواهد شد.

۹۰ درصد فسادهای مالی ناشی از رانت اطلاعاتی در دولت است

نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي:
خروج

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: ۹۰ درصد فسادهای مالی از رانت اطلاعاتی در دولت است و پایه فساد اخلاقی نیز فساد مالی است.

بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:با توجه به وضعيت اسفبار اشتغال در آذربايجان غربي، وجود 40 هزار فارغ‌التحصيل بيکار در اين استان و بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان است.

افزايش اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي استان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:شش ماه نخست امسال شاهد افزايش 217 درصدي اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي از لحاظ مساحت در استان بوده و با توجه به نقش و اهميت منابع طبيعي بايد بهره‌برداري اصولي از آن مورد توجه جدي قرار گيرد.

تيغ مشکلات مالي بيخ‌ گلوي ناشران کتاب

گزارش
خروج

گروه گزارش: گرفتن مجوز کتاب، چاپ و انتشار آن و در ‌‌نهايت توزيع و پخش کتاب از پروسه‌هاي دشواري است که همه ناشران چه کساني که سال‌ها در اين زمينه فعاليت دارند و چه کساني که تازه وارد حيطه نشر شده‌اند از دغدغه‌هاي اصلي فعالان اين بخش به شمار مي‌رود دغدغه‌هاي ناشران استان آذربايجان غربي گلايه‌هاي زيادي از آن دارند.

تندرستی

نذري وتهديد سلامت عزاداران
خروج

گروه تندرستي:در دهه اول ماه محرم بسياري از تكايا، مساجد و حسينيه‌ها غذاي نذري مي‌دهند. هرچه هم كه به تاسوعا و عاشوراي حسيني نزديك‌تر مي‌شويم، هيات‌هاي بيشتري به خيل عزاداران و نذري‌دهندگان مي‌پيوندند و از طرفي بر گيرندگان غذاي نذري هم افزوده مي‌شود.

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي
خروج

گروه دين و انديشه:کافيست فقط چند لحظه به ماه محرم و روزهاي عزاداري بر امام حسين عليه السلام بيانديشي. اين فکر ناخودآگاه يک شيعه را به ياد امام زمان خويش مي اندازد که آن حضرت چه نگاهي به اين ماه دارد و انديشه و افکار او در اين باب چگونه است؟

مبالغه‌گويي مهم‌ترين آسيب در عزاداري‌ها است

امام جمعه مياندوآب:
خروج

گروه خبر:امام جمعه مياندوآب گفت: اغراق و مبالغه مهم‌ترين آسيب در آئين‌‌هاي عزاداري امام حسين (ع) است.

ايجاد امنيت اجتماعي پايدار نيازمند خرد جمعي

عصر آذربايجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش: امروزه امنيت اجتماعي به يکي از مهمترين مباحث در بحث امنيت تبديل شده است؛ ايجاد امنيت اجتماعي پايدار به ويژه در استان‌هاي مرزي، نيازمند همت جدي تمام متوليان بخش فرهنگي و اجتماعي است.

معماي حل نشده راه هاي زير زميني تبريز

گفتگو
خروج

گروه تاريخي:?راه هاي زير زميني و عجايب ناشناخته آن هميشه در فيلم هاي علمي تخيلي يکي از سکانس هاي مشهور و مورد علاقه کارگردانان و تماشاگران است و آنها را روي صندلي سينما يا مقابل صفحه جادويي تلويزيون ميخکوب مي کند.

استان زنجان ظرفيتي ناشناخته براي کشورهاي قفقاز

گزارش
خروج

گروه سياسي: استان زنجان در شمال‌غرب کشور مسافت قابل قبولي با کشورهاي قفقاز دارد، اما اين ظرفيت براي اقتصاد زنجان به خوبي به کارگيري نشده است.

درباره نشریه عصر آذربایجان

خروج

«عصر آذربایجان» نخستین نشریه منطقه ای استان های آذربایجان غربی ،آذربایجان شرقی،زنجان و اردبیل هست

سایر اخبار این موضوع

پربازدیدترین خبرها

پرتفسیرترین خبرها