بررسي ريشههاي مزاحمت خياباني
بررسي ريشههاي مزاحمت خياباني
1397/03/13
گروه اجتماعي: رعايت حجاب مي تواند سدي در برابر مزاحمت هاي خياباني به شمار رود ولي اطلاع رساني صحيح نيز عامل مهمي است که مورد غفلت واقع شده است.
با وجودي که در جامعه مزاحمت هاي خياباني از سوي مردان براي دختران و زنان ايجاد مي شود، ولي اين نوع رفتارها در مواجهه با بانواني که حجاب اسلامي را رعايت کرده و از پوشش مناسب تري برخوردار هستند مصداق کمتري داشته و اگر وجود داشته باشد بسيار اندک و ناچيز است. دختران و بانوان با حفظ کامل حجاب اسلامي به راحتي مي توانند چشم طمع افراد مريض و حريص را از خود دور نگه داشته و به سهولت در جامعه رفت و آمد کنند.
ماده 619 قانون مجازات اسلامي ميگويد: هر کس در اماکن عمومي يا معابر، متعرض يا مزاحم بانوان و کودکان شده يا با الفاظ رکيک و حرکات مخالف عرف و شئون اجتماعي به حيثيت آنان توهين نمايد، به حبس از دو تا 6 ماه و تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد. با وجودي که قانون مجازات اسلامي بر دفاع از حقوق زنان در اماکن عمومي تاکيد مي کند و براي مزاحمين به نواميس مجازات تعيين کرده است، ولي در سطح خيابان ها شاهد هستيم بروز انواع ناهنجاري هاي اجتماعي در جامعه از جمله مزاحمت هاي خياباني، رفتارهاي نامناسب، متلک پراني هاي کوچه بازاري، تنه زني، بوق زدن هاي ممتد و ... حيثيت بانوان را هدف قرار داده و نوعي بي احترامي به آنهاست که تبعات بسيار بدي نيز به دنبال دارد.
*نبود آمار دليلي براي کتمان عمل زشت مزاحمت خياباني نيست
مزاحمت هاي خياباني براي زنان هر کدام با شدت و ضعفي در مجموعه مزاحمت ها جاي مي گيرد و باعث آشفتگي و استرس و فشارهاي رواني مي گردند. هر چند که هيچ آمار رسمي دقيقي از حجم و تعداد مزاحمتهايي که زنان در خيابانها با آن مواجه ميشوند وجود ندارد، اما نبود اين آمار دليلي بر کتمان ماجرا نيست.
مطمئنا ديدن چنين صحنه هايي در کلان شهرها به يکي از صحنه هاي متداول تبديل شده است. بيشتر زنان در هر موقعيت سني و با هر ترکيب ظاهر و چهره، در تمام ساعات شبانه روز با انواع گسترده مزاحمتهاي خياباني روبه رو ميشوند. بسياري از دختران و زنان در زندگي خود چنين تجربه هايي داشته اند و هر کدام از آنها در زمان ها و مکان هاي مختلف از اين نوع مزاحمت ها در امان نمانده اند. اما نکته اي که نبايد از کنار آن با بي توجهي عبور کرد اين است که نوع پوشش بانوان در بروز چنين حرکات و رفتارهايي بسيار تاثير گذار است.
*حجاب سدي باز دارنده در برابر هتک حرمت
در جامعه ديني و اسلامي ما با وجود اين که شاهد چنين مزاحمت هايي در جامعه هستيم ولي اين نوع رفتارها در مواجهه با بانواني که حجاب اسلامي را رعايت کرده و از پوشش مناسب تري برخوردار هستند بسيار اندک و ناچيز است.
فاطمه رضايي جامعه شناس فرهنگي با اشاره به نقش زن در خانواده مي گويد: چون زنان و دختران رکن مهمي در درون خانواده به حساب مي آيند بنابراين آسيب هايي که به اين قشر وارد مي شود غير قابل جبران بوده و مستلزم هزينه هاي زيادي است. وي اظهار داشت: ايجاد مزاحمت هاي خياباني براي زنان و متلک پراني براي دختران جوان از جمله ناهنجاري هاي اجتماعي است که آثار و پيامد اين گونه رفتارها در جامعه امنيت رواني جامعه را زير سوال مي برد و به نظر مي رسد متلک پراني و ايجاد مزاحمت هاي خياباني براي زنان نوعي اثبات قدرت مردانه است که به نوعي يک رفتار خشن اجتماعي محسوب مي شود .
رضايي ادامه داد: البته اين پديده را در برخي نوجوانان و جوانان که سر پرشوري دارند و با اين کارها احساس بزرگي به آنها دست مي دهد مشاهده مي کنيم و انجام اين رفتارها باعث کاهش مشارکت اجتماعي، افزايش فشارهاي رواني، مخدوش شدن شخصيت اجتماعي زنان و ترس از اجتماع مي شود.
*مزاحمين نواميس مردم دچار مشکلات رواني هستند
جامعه شناس فرهنگي با اشاره به لذت هاي زودگذر مردان و پسراني که به اين نوع رفتارها مبادرت مي کنند، خاطرنشان کرد: در واقع به وضوح معلوم نيست که مزاحمان نواميس مردم چه لذتي از اين کار مي برند آنها جنس زن را به نوعي حقير و خوار مي پندارند و آنها را به لحاظ جنسيتشان شايسته توهين و تحقير مي دانند.
رضايي با اشاره به اين که در قانون مجازات اسلامي به اين موضوع اشاره شده است خاطرنشان کرد:طبق ماده619قانون مجازات اسلامي هر کس در اماکن يا معابر، متعرض يا مزاحم اطفال يا زنان شود يا با الفاظ و حرکات مخالف شئون و حيثيت به آنان توهين نمايد، به حبس از2تا6ماه و74ضربه شلاق محکوم خواهد شد. وي ادامه داد: با وجودي که زنان با استناد به اين مواد قانوني مي توانند مزاحمان را به مراجع قضايي معرفي کرده و خواستار پيگيري قانوني شوند، اما معمولا بانوان کمتري تا پاي معرفي افراد خاطي و به مجازات رساندن آنها پيش مي_روند. رضايي با اشاره به اينکه برخي از مزاحمين به نواميس مردم داراي فقر فرهنگي هستند، خاطر نشان کرد: در بررسي و تحليل پژوهش هاي صورت گرفته در اين زمينه مي_توان گفت برخي از مرداني که در خيابان ها باعث هتک حرمت بانوان مي شوند به اين نتيجه رسيده ايم که اين افراد به تازگي صاحب يک مقام مادي يا شان اجتماعي شده اند و حتي ممکن است برخي افراد از يک محيط کوچکتر به محيط بزرگتري نقل مکان کرده بنابراين بروز چنين رفتارهايي را حق خود مي دانند.
جامعه شناس فرهنگي در ادامه الگوگيري اشتباه را نيز دربروز چنين رفتارهايي موثر دانست و گفت: ممکن است بروز چنين رفتارهايي از نوع نمونه برداري و الگوگيري آنها ناشي مي شود که ايجاد مزاحمت براي زنان را نوعي تفريح تلقي مي کنند و به عبارت ديگر مي توان گفت خيابان را با جاهاي ديگر اشتباهي گرفته اند. وي در ادامه با اشاره به اينکه ايجاد مزاحمت خياباني توسط مردان براي زنان نوعي انحراف جنسي قلمداد مي شود تصريح کرد: انحراف جنسي سطوح مختلفي دارد که ابتدايي ترين آن را مي_توان با صحبت هاي کلامي برطرف کرد و اين افراد که دور از شان و شخصيت خود چنين کارهايي انجام مي دهند دچار اين نوع انحرافات هستند.
*نوع پرورش، تربيت صحيح، سبک زندگي و الگوپذيري مناسب در خانواده مهم است
به نظر مي رسد اين رفتارها آنقدر در جامعه گسترش يافته است که کسي به معرفي افراد خاطي نمي پردازد و شايد بسياري از زنان در جامعه از وجود اين ماده قانوني و معرفي مزاحمين نواميس مردم به مجريان قانون بي اطلاع هستند. علي احمدي پژوهشگر حوزه آسيب هاي اجتماعي زنان و خانواده نيز در اين زمينه معتقد است: يکي از عواملي که موجب بروز چنين رفتارهايي از سوي مردان مي شود به نحوه پوشش و رفتارهاي زننده و زشت زنان و دختران نوجوان و جوان برمي گردد.
وي با اشاره به گسترش چنين رفتارهايي از سوي دختران نوجوان در جامعه گفت: چون سن نوجواني سني براي ديده شدن است در نتيجه دختران با برخي رفتارهاي به ظاهر ناخوشايند در صدد هستند خود را نشان دهند بنابراين با واکنش و عکس العمل پسران و مردان در جامعه مواجه مي شوند.
پژوهشگر حوزه آسيب هاي اجتماعي زنان و خانواده تصريح کرد: فارغ از مشکلات جسمي و روحي افراد، اگر به گذشته مزاحمان خياباني نگاهي بيندازيم قاعدتا درمييابيم که اين افراد از نوع پرورش، تربيت صحيح، سبک زندگي و الگوپذيري مناسبي در خانواده برخوردار نبودهاند. خشکاندن ريشه اين رفتار نابهنجار و آسيب رسان اجتماعي، شايد نيازمند طي مسيري بس طولاني و انديشيدن راهکارهاي متعدد باشد. بسياري از کارشناسان، تربيت اسلامي را بهترين راهکار رفع اين آسيب اجتماعي ميدانند.
احمدي با مقايسه شهرها و جوامعي که اين اتفاقات در آن کمتر يا بيشتر رخ مي دهد مي گويد: معمولا در شهرهاي کوچک تربه واسطه اينکه افراد همديگر را مي شناسند اين موضوع کمتر نمود مي بايد و در واقع شناخت افراد از همديگر به واسطه داشتن رابطه فاميلي يا قومي و قبيله اي يک عامل بازدارنده است اما در شهرهاي بزرگ چون فاصله هاي زيادي بين شناخت افراد وجود دارد بنابراين مردان به راحتي و بدون عامل بازدارنده چنين اقداماتي را انجام مي دهند.
وي نگاه ابزاري و فيزيکي به زن را عامل مهمي در ايجاد اين نوع مزاحمت ها دانست و افزود: در جامعهاي که به زنان صرفا از بعد فيزيکي نگاه ميشود ممکن است اين اتفاقات بيشتر رخ دهد، وقتي نگاه به زن به عنوان جنس دوم گسترش مي يابد و نوع نگاه به وي در سطوح مديريتي در ادارات و ساير نهادهاي جامعه به اين شکل است ديگر ايجاد مزاحمت هاي خياباني براي زنان نيز گسترش مي يابد. به گزارش عصرآذربايجان به نقل از مهر، پژوهشگر حوزه آسيب هاي اجتماعي زنان و خانواده تحقيق در اين زمينه بسط تفکرات فرهنگي در راستاي نفي چنين ديدگاهي را يکي از شاخص هاي مهم در پيشگيري و جلوگيري از بروز چنين رفتارهايي اعلام مي کند.
منبع :