بانک ها با نرخ سود منفي خلوت شدند

گروه اقتصادي:رکورد شکني‌هاي بورس ادامه دارد و هر روز بر تعداد سهامداران آن افزوده مي شود. در حالي صف‌هاي طولاني در مقابل دفاتر پيشخوان دولت براي گرفتن کد بورسي تشکيل شده که باجه هاي سپرده گذاري بانک ها اين روزها خلوت تر از هر زماني است. هرچند که نظام بانکي نرخ سود سپرده گذاري را به 15 درصد کاهش داده اما همچنان نرخ تورم حدود 40 درصد اعلام مي‌شود.

 گروه اقتصادي:رکورد شکني‌هاي بورس ادامه دارد و هر روز بر تعداد سهامداران آن افزوده مي شود. در حالي صف‌هاي طولاني در مقابل دفاتر پيشخوان دولت براي گرفتن کد بورسي تشکيل شده که باجه هاي سپرده گذاري بانک ها اين روزها خلوت تر از هر زماني است. هرچند که نظام بانکي نرخ سود سپرده گذاري را به 15 درصد کاهش داده اما همچنان نرخ تورم حدود 40 درصد اعلام مي‌شود.
 اين روزها باجه‌هاي سپرده گذاري بانک‌ها خلوت تر از هر زماني است. باجه‌هايي که روزگارهاي با کلي درخواست براي افتتاح حساب و افزايش سپرده گذاري مواجه بودند، اين روزها کمتر کسي سراغشان را مي‌گيرند. جز تعداد اندکي از بازنشستگان و افراد مسن که اندک پس اندازي را براي خود نگه داشتند يا حاضر نيستند که ريسک سرمايه گذاري در بازارهاي ديگري همجون بازار سرمايه و ارز و سکه را به جان بخرند، بيشتر مشتريان خواهان خروج سپرده‌هاي خود از بانک‌ها هستند. در حالي که پارسال بازار سرمايه سود 180 درصدي را پارسال نصيب سرمايه گذاران خود کرد، بانک در بهترين حالت تنها 20 درصد سود پرداخت مي‌کردند. همين مساله هر روز از تعداد مشتري‌هاي سپرده گذاري در بانک‌ها کم مي‌کرد. آنگونه که محمد گودرزي معاون بازار بورس اوراق بهادار تهران اعلام کرده معاملات روزانه در بورس نسبت به پارسال 2.5 برابر بيشتر شده است. در حالي پارسال به صورت ميانگين روزانه 1900 ميليارد تومان در بورس تهران انجام مي‌شد، که در فروردين امسال اين رقم به  5 هزار ميليارد  رسيده است.
بر اساس توافق مديران بانکي از اول ارديبهشت هيچ بانکي اجازه ندارد سپرده با سود بيشتر از15‌درصد جذب کند. آنها همچنين تکليف مشتريان قديمي‌را هم مشخص کرده و با ارسال پيامک به آنها گفته‌اند که حساب‌هاي قبلي و با نرخ سود بيشتر را مي‌بندند و اين دسته از مشتريان براي افتتاح حساب با سود کمتر اقدام کنند. آنگونه که بررسي نشان مي‌دهد تنها يک بانک و دو موسسه مالي و اعتباري زير بار کاهش نرخ سود نرفته اند و سود بين 18 تا 20 درصدي به سپرده گذاران خود مي‌دهند.
حسين بهاءالدين‌هاشمي‌معاون سابق بانک مرکزي که مخالف دستکاري سود بانکي در شرايط فعلي است، به بازار مي‌گويد: گزارش‌هاي آمار مرکز آمار ايران نشان مي‌دهد که ما پارسال تورمي‌در حدود 40درصد داشتيم در حالي که نرخ سود قانوني 15درصد و نرخ‌هاي غير قانني حداکثر 20تا 21درصد بوده است. اين يعني ما نرخي منهاي 20درصدي به سپرده‌گذاران پرداخت مي‌کنيم.
ندري عضو پژوهشکده پولي و مالي هم دراينباره گفت: پايين‌آوردن نرخ سود در اين شرايط شبيه اين است که بخواهيم افرادي که به بانک اعتماد کرده‌اند را مجازات کنيم و مشکلات اقتصادي‌مان را با هزينه سپرده‌گذاران حل کنيم.
به باور اين او، کاهش نرخ سود موجب مي‌شود که همان اعتماد کم سپرده گذاران به بانک‌ها را هم از دست برود و مشتري‌هاي بانکي منابع خود را از بانک‌ها بيرون مي‌کشند به عبارتي به جاي اينکه در بانک‌ها سپرده‌گذاري کنند و از طريق سپرده‌هاي بانکي براي آينده پس‌انداز کنند به احتمال زياد به ساير بازارها هجوم مي‌برند و اين مي‌تواند روي نرخ ارز، طلا، مسکن و سهام اثر بگذارد.
اين کارشناس بانکي با بيان اينکه پايين‌آوردن نرخ سود بانکي شبيه اين است که خودتان با دست خودتان ارزش پول ملي را کاهش دهيد، گفت: وقتي مردم نخواهند پول ملي کشور را نگه دارند و ترجيح مي‌دهند ارز و زمين و خودرو به جاي آن بخرند. معني اين اتفاق چيزي جز کاهش تعمدي ارزش پول ملي است.
البته سيد علي معاون سابق بانک مرکزي به اندازه دو کارشناس ديگر نگران خروج سپرده‌هاي مردم از بانک‌ها نيست و به بازار مي‌گويد: کاهش نرخ سود يک بازي دو سر برد براي بانک‌ها خواهد بود. به گفته او، در صورت کاهش نرخ سود سپرده‌هاي مردم از کوتاه مدت به سپرده جاري منتقل مي‌شود. حتي اگر اين دارايي وارد بورس هم شود به نوعي اين دارايي بازهم در بانک‌ها خواهد ماند.
با وجود اينکه عبدالناصر همتي پيشتر هدف اصلي کاهش نرخ سود سپرده گذاري را پايين آوردن قيمت واقعي پول و به تبع آ ن کاهش نرخ سود تسهيلات اعلام کرده بود؛ اما به نظر مي‌رسد آقاي رييس کل حسابي وعده‌هاش را فراموش کرده است. سيد کمال سيدعلي معاون سابق بانک مرکزي در اينباره به بازار مي‌گويد: هم زمان با کاهش نرخ سود، نرخ تسهيلات هم کاهش يابد. نمي‌شود که نرخ سود 15 درصد باشد اما بانک‌ها تسهيلات را با سودهاي بالاي 25 درصد به به مردم ارائه دهند و بانک مرکزي بايد روي اين مساله دقت بيشتري داشته و سريع تر تعيين تکليف کند. البته کامران ندري کارشناس بانکي اما دليل ديگري را براي اين فراموش کاري متصور بوده و معتقد است که اين روزها حرف دولت و بانک مرکزي پيش بانک‌ها هيچ برشي ندارد. او به بازار مي‌گويد: وقتي دولت بانک را وادار به پرداخت تسهيلات تسکليفي با يود 12 مي‌کند از آن طرف بايد پاسخ مثبتي به تمام درخواست‌هاي نظام بانکي ارائه دهد.
 برخلاف آنچه تصور مي‌شود، کاهش نرخ سود تسهيلات هم براي اقتصادي بيمار ايران دردسرهاي فراواني دارد. سيد علي گفت: به سبب ايجاد فضاي رانت پولي، نه‌تنها دريافت وام با افزايش درخواست‌ها دشوار خواهد شد، بلکه بانک‌ها براي دورزدن بخشنامه‌هاي بانک مرکزي يا شانه‌خالي‌کردن از سياست‌هاي دستوري کاهش نرخ سود وام بانکي، از دادن وام با نرخ پايين‌تر طفره خواهند رفت و بيشتر وام‌هاي مضاربه‌اي و نظير آن را با نرخ سود بالاي 24 درصد پرداخت خواهند کرد.
به گزارش  عصرآذربايجان به نقل ازتحليل بازار ،به گفته معاون سابق مرکزي، در اقتصادي که تورم بالاي 40 درصد دارد و هيچ چشم انداز روشني هم براي کاهش آن وجود ندارد، وام با سود پايين 15 تا 20 درصد يک رانت ويژه مالي است. در واقع حتي اگر بانک‌ها هم حاضر به پرداخت تسهيلات با سود پايين باشند، اين تسهيلات ديگر به مردم عادي نمي‌رسد و کساني که صاحب امتياز و رانت هستند صاحب ميلياردها تومان پول ارزان قيمت مي‌شود.

منبع :