تالاب هاي آذربايجان غربي ميزبان پرندگان مهاجر مي شوند
تالاب هاي آذربايجان غربي ميزبان پرندگان مهاجر مي شوند
1400/09/21
گروه گزارش: آذربايجان‌غربي با داشتن بيش از 70 منبع آبي اعم از رودخانه، تالاب و سدهاي پرآب و قرار گرفتن در مسير کوچ پرندگان از شمال به جنوب مامن و پناهگاهي براي پرندگان مهاجر و بومي بوده اما اين ميزباني امسال به علت کم آبي تالابها هنوز در هاله اي از ابهام است. تالابها و منابع آبي آذربايجان‌غربي که از شمالي ترين نقطه تا مرزهاي جنوب استان گسترده شده اند در 2 فصل پاييز و بهار علاوه بر زيبايي طبيعت آن، ميزبان هزاران قطعه پرنده آبزي و کنار آبزي مي‌شوند.
گروه گزارش: آذربايجان‌غربي با داشتن بيش از 70 منبع آبي اعم از رودخانه، تالاب و سدهاي پرآب و قرار گرفتن در مسير کوچ پرندگان از شمال به جنوب مامن و پناهگاهي براي پرندگان مهاجر و بومي بوده اما اين ميزباني امسال به علت کم آبي تالابها هنوز در هاله اي از ابهام است. تالابها و منابع آبي آذربايجان‌غربي که از شمالي ترين نقطه تا مرزهاي جنوب استان گسترده شده اند در 2 فصل پاييز و بهار علاوه بر زيبايي طبيعت آن، ميزبان هزاران قطعه پرنده آبزي و کنار آبزي مي‌شوند.
اين ميزباني بر زيبايي‌هاي اين تالابها مي‌افزايد و در اين فصول هنگام نزديک شدن به تالابها علاوه بر مشاهده کلوني‌هاي چند صد قطعه‌اي پرندگان در حال استراحت و تغذيه، صداي دلنشين و متنوع انواع پرندگان نيز به گوش مي‌رسد.
طبق گفته هاي کارشناسان، آذربايجان‌غربي به لحاظ برخورداري از شرايط خاص توپوگرافي، پوشش گياهي غني و منابع آبي فراوان، داراي زيستگاه‌هاي مناسبي براي گونه‌هاي مختلف حيات وحش از جمله پرندگان است و تلفيق عوامل اقليمي و شرايط جغرافيايي سبب شده تا تنوع زيستگاهي کم نظيري از تالابها و دشت‌ها تا جنگل‌ها و تپه ماهورها و مناطق کوهستاني را در اين استان شاهد باشيم.
بر اساس مطالعات و بررسي‌هاي انجام يافته توسط اداره کل حفاظت محيط زيست آذربايجان‌غربي در سالهاي اخير بيش از 58 گونه پستاندار، 302 گونه پرنده و بيش از 25 گونه خزنده و دوزيست در استان زيست مي‌کنند.
قرار گرفتن در مسير مهاجرت پرندگان، وجود گونه‌هاي در حال انقراض و کمياب و امنيت کافي و وجود منابع غذايي غني از مهمترين ويژگي تالابهاي آذربايجان‌غربي است که اين استان را از اين لحاظ به يکي از استان‌هاي برتر کشور تبديل کرده است.اما امسال نگراني هايي از بابت ميزان مهاجرت پرندگان به اين استان وجود دارد که علت اصلي آن کمبود بارندگي ها و تغييرات اقليمي است و کارشناسان منتظرند تا ميزان استقبال پرندگان از زيستگاهها را در مقايسه با سالهاي بعد مورد ارزيابي قرار دهند چرا که اين مهاجرتها علاوه براينکه براکوتوريسم موثر است در تنظيم زنجيره طبيعي حيات و اکوسيستم منطقه نيز بي تاثير نخواهد بود.
آذربايجان‌غربي يکي از مسيرهاي اصلي پرندگان مهاجر در دنيا است
يکي از ويژگي‌هاي مهم آذربايجان‌غربي علاوه بر وجود بيش از 70 منبع آبي غني و مناسب براي پرندگان و وجود رودخانه هاي مهم، قرار گرفتن اين استان در مسير مهاجرت پرندگان از عرض هاي شمالي به جنوب و برعکس در2 فصل پاييز و بهار است.پرندگان مهاجر در اين 2 فصل هنگام کوچ بهاره و پاييزه خود به منظور استراحت و تغذيه وارد تالابها و منابع آبي اين استان شده و مدتي را در آنها سپري مي‌کنند و سپس به کوچ خود ادامه مي‌دهند.
رييس اداره نظارت بر امور حيات وحش حفاظت محيط زيست آذربايجان‌غربي گفت: اين استان به دليل دارا بودن چندين زيستگاه آبي يکي از مسيرهاي مهم و اصلي مهاجرت پرندگان در دنيا به شمار مي‌رود.اميد يوسفي اظهار داشت: با توجه به مناسب بودن شرايط زيستي در تالابها و زيستگاه‌هاي آبي در فصول مهاجرت بيش از 200 گونه پرنده مختلف وارد آذربايجان‌غربي مي‌شوند.
وي با بيان اينکه بيشترين مهاجرت به حوزه تالابهاي مهاباد، نقده و پلدشت انجام مي‌شود، افزود: مهاجرت هزاران پرنده زيبا به تالابها و رودخانه‌هاي آذربايجان‌غربي اتفاق کم‌نظيري است که در 2 فصل پاييز و بهار در استان روي مي‌دهد که نمونه مشابه آن را کمتر مي‌توان در ساير استان‌هاي کشور مشاهده کرد.
وي اضافه کرد: تالابهاي آذربايجان‌غربي به دليل امنيت و شرايطي زيستي مناسبي که براي پرندگان دارد، استراحتگاه بسيار مناسبي براي انواع پرندگان مهاجري است که همه ساله در مسير پرواز خود وارد آنها مي‌شوند."يوسفي" افزود: تالابهاي "سولدوز" و "حسنلو" در شهرستان نقده، "کاني‌برازان" و "يوسف‌کند"در مهاباد و رودخانه و سد ارس در پلدشت و نوروزلو در مياندوآب و پارک ملي درياچه اروميه مهمترين مقصد براي پرندگان مهاجر در استان به شمار مي‌رود.
زيستگاه‌هاي آبي استان سالانه ميزبان بيش از 100 هزار بال پرنده آبزي و کنارآبزي است
در فصل مهاجرت گونه هايي از قبيل فلامينگو، انواع مرغابي‌ها، پليکان خاکستري و سفيد، تنجه، قوي گنگ و فرياد کش، عروس غاز، غاز خاکستري، غاز پيشاني سفيد کوچک و بزرگ، درناي طناز، درناي معمولي، انواع کاکائي، کفچه نوک، آنقوت، انواع آبچليک، قرقي، انواع کشيم، انواع خوتکا، آووست، انواع کاکائي، به زيستگاه‌هاي آذربايجان غربي مهاجرت دارند.
مدير کل حفاظت محيط زيست آذربايجان‌غربي در اين زمينه گفت: زيستگاه‌هاي آبي استان سالانه ميزبان بيش از 100 هزار بال پرنده آبزي و کنارآبزي است که اين پرندگان به منظور زمستان‌گذراني وارد تالابها مي‌شوند.براساس گفته هاي مهران نظري با توجه به وضعيت تالابها و منابع آبي آذربايجان‌غربي، شمار زيادي از پرندگان آبزي و کنارآبزي در زيستگاه‌هاي آبي استان سالانه ميهمان مي شوند که از اين مجموع حدود 30 تا 35 درصد پرندگان بومي و مابقي پرندگان مهاجر هستند.
وي بيان کرد: بسياري از پرندگان در فصل بهار براي لانه‌سازي و جوجه‌آوري وارد تالابهاي آذربايجان‌غربي مي‌شوند و به همين خاطر کمتر در طول روز ديده مي‌شوند اما در فصل پاييز حضور پرندگان بيشتر به منظور زمستان گذراني و استراحت و تغذيه است و در طول روز مي‌توان با چشم عادي يا با دوربين آنها را مشاهده کرد.
نظري با اشاره به اينکه طبق روال سالهاي قبل اواخر تابستان و اوايل پاييز زمان آغاز مهاجرت پرندگان به تالابهاي استان است اظهار داشت: به علت شرايط آب و هوايي و اقليمي و گرم بودن هوا هنوز جمعيت اصلي پرندگان وارد استان نشده اند و بايد منتظر بود تا فصل اصلي مهاجرت در روزهاي آينده فرا برسد.
سه تالاب شهرستان نقده خشک شده است
شهرستان نقده در جنوب آذربايجان غربي يکي از مهمترين زيستگاه ها براي زمستان گذراني پرندگان مهاجربوده اين شهرستان با 18 رودخانه دايمي و فصلي و سه تالاب بين المللي حسنلو، دورگه سنگي و يادگارلو توانسته است ميزبان خوبي در سالهاي گذشته از پرندگان داشته باشد.
اما رييس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان نقده مي گويد: برخي تالابهاي اين شهرستان امسال حال و روز خوبي ندارند و آبگيري با توجه به کمبود بارندگي ها مطلوب نبوده است.براساس اظهارات محمديان تالاب سولدوز 50 درصد آبگيري و تالاب حسنلو به علت عدم تخصيص حق آبه خشک شده است اما تالاب دورگه سنگي از وضعيت بهتري برخوردار است و مي تواند ميزبان خوبي براي پرندگان مهاجر باشد.
دشت شيبلوي پلدشت همچنان مامن پرندگان مهاجر است
شهرستان پلدشت در شمالي ترين نقطه آذربايجان غربي ودر 270 کيلومتري اروميه با 48 هزار نفر جمعيت واقع شده است شهرستاني که با جمهوري خود مختار نخجوان همسايه بوده و اولين مامن پرندگاني است که از سرماي سيبري و عرض هاي شمالي به اين مناطق پناه مي آورند.
تالاب کنيکور با 670 هکتار مساحت، عرب گلي با 50 هکتار و شيبلو با سه هزار هکتار جزء سه تالاب و زيستگاه هايي هستند که هرساله تعداد کثيري از پرندگان براي زمستان گذراني در آنها فرود مي آيند.رييس اداره محيط زيست اين شهرستان با بيان اينکه تالاب قوري گل امسال خشک است و هنور آبگيري نشده گفت: سالانه بين 60 تا 70نوع پرنده ابزي و کنار آبزي در اين مکانها فرود مي آيند و اصلي ترين گونه غازپيشاني سفيد است.
ميثم رحمتي ادامه داد: تالاب شيبلو سالانه پذيراي بيشترين تعداد پرندگان مهاجر با 6 هزار قطعه است که در دسته چهار هزار و 500 تايي و چند دسته 500 تايي در اين مکانها ساکن مي شوند، درناهاي معمولي و خاکستري، انواع پليکان و کاکايي ها از جمله پرندگاني هستند که اين تالابهاي آرام را براي زمستان گذراني انتخاب مي کنند.
طبق اظهارات وي تالاب شيبلو همواره پرآب است و از زهکشهاي زمينهاي کشاورزي اطراف تغذيه مي شود و عرب گلي نيز با دهها چشمه پر آب است و تالاب کنيکور هم با 40 چشمه آب مي تواند مامني براي پرندگان باشد.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل ازايرنا ،آذربايجان غربي با 30 تالاب فصلي و دائمي طبيعي و يا انسان ساخت، با آب شور يا شيرين 604 هزار هکتار از مساحت استان را دربرگرفته که پارک ملي درياچه اروميه بزرگترين و بي نظيرترين تالاب استان بوده و تالاب کاني برازان مهاباد به عنوان نخستين سايت پرنده نگري کشور ثبت شده است.
منبع :