مهريه‌هايي که نه مي‌توان داد نه مي‌توان گرفت
مهريه‌هايي که نه مي‌توان داد نه مي‌توان گرفت
1396/11/08
گروه اجتماعي: زندگي‌هاي عجيبي با مهريه‌هاي عجيب‌تر در حال شگل گرفتن است، مهريه‌هايي که نه مي‌توان داد، نه مي‌توان گرفت.
شايد اين جمله به گوش ما آشنا به نظر برسد که گفته مي‌شود، »مهريه را کي داده و کي گرفته؟« اگر قرار است مهريه را کسي نگيرد و کسي هم ندهد، پس چرا آنقدر عجيب و غريب تعيين مي‌شود؟ مهريه‌هايي که براي دادن و گرفتن آن بايد از هفت خوان رستم رد شد.
آنچه در طول ساليان طولاني با آمدن نام ازدواج به ذهن تداعي مي‌شود، مهريه و مسائل مربوط به آن است. مهريه نشانگر مهر و محبت مرد نسبت به زن است و در اين پيوند عاطفي نقش فرعي را ايفا مي‌کند.
آنچه از اهميت برخوردار است برقراري يک پيوند عميق بين دو انسان است. ازدواج يک قرارداد مالي نيست. اما در سال‌هاي اخير مهريه در آن نقش مهمي پيدا کرده و به همين دليل در نظام حقوقي بيشتر با آن سر و کار داريم.
امروزه در برخي موارد مهريه به هدف پايبندي زندگي مشترک و ارتباط زناشويي يا ضامني براي حق طلاق زن‌ها تعيين مي‌شود موضوعي که يک امر توافقي است و قانون ندارد.
در نوع مهريه نيز محدوديتي مشخص نشده است و هرچيزي که ارزش اقتصادي و اجتماعي داشته باشد، مي‌تواند به عنوان مهريه بريده شود.
مهريه در ايران در بسياري از اوقات بر مبناي سکه‌هاي طلا تعيين مي‌شود. از سال تولد دختر گرفته تا شمار ائمه يا سوره‌هاي قرآن کريم. حتي برخي نيز مهرشان را يک سکه تمام بهار آزادي به نشانه احديت خداوند تعيين مي‌کنند.
اما آنچه محور ازدواج است، برقراري پيوند و تشکيل خانواده‌اي سالم و رسيدن به آرامش است. با دقت در تعيين مهريه، مي‌توان از تبديل شدن آن به بحران‌هاي آينده، جلوگيري کرد.
شايد همين نبودن محدوديت باعث شده است که مهريه‌هايي از جنس فرهنگي، دريايي و جانوري انتخاب شود. مهريه شايد بتواند براي زن پشتوانه‌اي در مقابل حق طلاق مرد باشد، اما نبايد وسيله‌اي براي سوء استفاده قرار بگيرد. مهريه‌اي که قبلاٌ سکه و طلا و ملک بوده است، در برخي موارد به چيز‌هايي عجيب و غريب تبديل شده است، به طوري که 10 رأس آهوي وحشي، 5 هزار مرجان دريايي و رونويسي از ديوان باباطاهر و همچنين حفظ کردن ديوان حافظ از جمله مهريه‌هاي عجيبي است که مي‌توان به آن‌ها اشاره کرد.
يکي از عجيب‌ترين مهريه‌هاي تاريخ ايران که در شعبه 264 دادگاه خانواده به اجرا گذاشته شده بود، يک کيلو بال مگس بود. سال 1386 بود که زني با مراجعه به دادگاه خانواده به قاضي گفت، تنها در صورتي حاضر به طلاق مي‌شود که همسرش يک کيلو بال مگس مهريه او را بپردازد.
5 هزار مرجان دريايي و دست چپ داماد، 1978 توپ ورزشي، 10 راس آهوي وحشي. از جمله مهريه‌هايي هستند که در سال‌هاي گذشته در دادگاه خانواده به اجرا گذاشته شده اند.
سميرا يکي از دختراني که معتقد است مهريه را بايد همان ابتدا از شوهر دريافت کرد مي‌گويد: دوست داشتن اصلا براي من ملاک نيست و در درجه اول ماديات ملاک است. هرزماني که بخواهم ازدواج کنم در مرحله‌ي اول مهريه ام را مي‌گيرم. اما در مقابل اين همه انتظارات غير معمول و نامتعارف، افرادي هستند که مهر و ارزش‌هاي انساني را ملاک زندگي خود قرار داده‌اند. افرادي هستند که اين مهم را وسيله‌اي براي نزديک شدن به مهر و محبت زناشويي قرار داده اند.
دختري که مهريه خود را يک سکه قرار داده بود مي‌گويد: مدتي که از زندگي مشترکمان گذشت، سکه را همراه همسرم به بارگاه امام رضا (ع) اهدا کرديم. اگر به اين فکر کنيم زوجين تکميل کننده هم هستند و همديگر را به عنوان وسيله نگاه نکنند، مطمئنا توقعات کاملا نرمال و طبيعي خواهد بود.
مريم نيز در واکنش به تعيين مهريه‌هاي عجيب و غريب مي‌گويد: اصلا قبول ندارم. فکر مي‌کنم زمان طلاق، فشار روحي که به فرد وارد مي‌شود با هيچ مبلغي قابل جبران نيست، شايد آن لحظه و آن زمان، فرد برايش مهم نباشد، اما بعد آن آسيب پذير مي‌شود.
مقدار مهريه زماني براي من لذت بخش است که تعيين مبلغ نباشد، چون حس خوبي به آدم نمي‌دهد. بهتر است در زندگي، مرد با رضايت قسمتي از ملکش را به نام همسرش کند. بستر زندگي همان است که قديم بود، اما توقعات برخي‌ها سر به فلک گذاشته است. اين صحبت‌هاي مسعود بود که مي‌گويد: بايد بستر زندگي بر اساس عشق و علاقه باشد، ديگر ماديات ملاک نيست و زندگي رشد طبيعي خود را خواهد داشت.
مرد ديگري هم که کنار مسعود ايستاده بود گفت: مهريه همسر بنده 500 هزار تومان بود که اين مبلغ را در همان سال‌هاي اول ازدواجمان بخشيد. همسر اين فرد که در کنارش حضور داشت در پاسخ به سوال که آيا پشيمان نشده ايد، گفت: بعد از گذشت 20 سال از زندگي مشترکمان اگر باز هم به عقب برگردم مهرم را مي‌بخشيدم. حتي اگر به زمان خواستگاري برگردم مهرم را يک شاخه گل قرار مي‌دهم.
مهريه يا ابزار؟
سارا گلستاني، کارشناس ارشد مشاور خانواده با اشاره به مشکلات ازدواج جوانان و تغيير سطح توقعات جوانان اظهار کرد: رفتار‌هاي جديد به خاطر تغييرات روز است. اگر شاهد رفتار‌هاي عجيب در مورد تعيين مهريه هستيم به اين دليل است که مهريه تبديل به ابزاري شده براي انتقال مفهوم‌هاي مختلف »من خاص هستم«، »من برتر هستم« و امثال اين ها.
گلستاني با بيان اينکه بيشتر به فکر اين باشيم که آيا اين رفتار خوب است يا بد؟، افزود: بايد به فکر اين باشيم که دليل ايجاد اين رفتار چيست و چطور مي‌توانيم کمک کنيم اين رفتار‌هاي نامتناسب با نياز‌هاي انسان رخ ندهد.
به گزارش عصرآذربايجان به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، وي تاکيد کرد: همه اين موارد با مشاوره و مشورت خانواده حل مي‌شود، اما مسئوليت ارگان‌ها و مسؤلان، ايجاد فضاي آموزشي در مدارس و فراهم ساختن زمينه براي شناخت کامل قبل از ازدواج است که اين امر باعث مي‌شود افراد براي رفع نياز‌هاي خود شناخت بيشتري پيدا کنند.
منبع :