عصر آذربایجان

گزارش خبر

فضولي‌نين بوگونو صاباحي يوخدور؛ ‌هر گونو، هر آني وار…

فضولي‌نين بوگونو صاباحي يوخدور؛ ‌هر گونو، هر آني وار…

1399/11/06

بولگه لر سرويسي: تقريبا اوچ دؤرد ايل‌دير کي، چيلله گئجه‌سي مناسبتي‌ ايله بؤيوك فضولي‌نين شعرلريندن قرائت اولونور و گئت گئده عنعنه‌يه چئوريلمکده اولان بو گؤزل ايش هر ايل قاباقكينا نسبت داها گئنيش صورتده قارشيلانير. اما تاسفله بو اوخونوشلاردا نه اينکي ايلدن ايله هئچ بير ايره‌لي‌ليشه شاهيد اولموروق، بلکه بعضي اوخونوش سهولري هر ايل تکرار اولماقدادير.

آراز آصف

بولگه لر سرويسي: تقريبا اوچ دؤرد ايل‌دير کي، چيلله گئجه‌سي مناسبتي‌ ايله بؤيوك فضولي‌نين شعرلريندن قرائت اولونور و گئت گئده عنعنه‌يه چئوريلمکده اولان بو گؤزل ايش هر ايل قاباقكينا نسبت داها گئنيش صورتده قارشيلانير. اما تاسفله بو اوخونوشلاردا نه اينکي ايلدن ايله هئچ بير ايره‌لي‌ليشه شاهيد اولموروق، بلکه بعضي اوخونوش سهولري هر ايل تکرار اولماقدادير.
من بير فضولي‌سئور بيريسي کيمي بو يولدا امه‌يي کئچه‌ بيلنلري بو ايره‌لي‌ليشين الده ائديلمه‌سينده آدديم گؤتورومه‌يه دعوت ائديرم و اوزومده بو حاقدا نظريمه گلن مؤوضوعلارا اشاره ائتمك ايسته‌ييرم. اومورام کي، گلن ايللره عؤمور باقي اولسا، فضولي شعرلري‌نين دوز اوخونوشونا شاهيد اولاق. پس گلين فضولي‌ني بير گئجه‌يه حصر ائتمه‌ييب اونون شعرلري‌نين اوخونوشونا آرتيق آليشاق!
بير ميللتين شاه اثري اولان هذا ديوان فضولي بغدادي (غزل کيتابي) و بير خالقين گؤوندييي شاعيري اوخويوب لذت آپارماق، منجه بولودلو بير هاوادا آراز ساحيلينده بايات اولماميش باياتي‌لارا سيغينماق و زومزومه ائتمک لذتي‌ني ياشاماق‌دير؛ من گنج چاغلاريم دا بو لذذتي آراز ساحيلينده اوستاد اصغر فردينين ديليندن دينله‌ديييم فضولي غزل‌لري ايله ياشاميشام.
بو دردلر کي منيم واردير بعيرين باشينا قويسان
چيخار کافر‌جهنم دن گولر اهل عذاب اوينار…
خلوت ياني بير روح يوکسک‌ليينده اولوب او شاعيرين روحوندان تؤکولن قان ترين عطش‌ليييني ياشاماق ايسته‌يي سنده جوشورسا اگر دئمه‌لي بو جوشقونون بوگونو صاباحي يوخدور؛ هر گونو وار هر آني. و فضولي بو هر آنليق هر گونلوگ شاعيردير. ساده‌جه بو لذتي ياشاماق ايچون او شاعيري دوزگون اوخوماق چيخارينا ماليک اولماق لازيم. دوزگون اوخوماق ايسه سسي‌نين ذاتيندا دوران کلمه‌لري و کلمه‌لرين ذاتيندا دولاشان مفکوره‌ني آنلاماق شرطي ايلادير.. نسيمي دئميشکن :
” بير کيمسه نسيمي سؤزونو فهم ائده بيلمز
بو قوش ديلي‌دي بونو سولئيمان بيلر آنجاق.”
ديلين چالارلاري شاعيرين نه اندازه ده تفککور سيراسيندا دولاشماسيني و او دوشونجه‌ني لذت باخيميندان يئترلي يئتيرمه‌سينه سبب اولور. سيز بونو اوخويون شعرين ائستئتيکاسي؛ بو ائستئتيکانين يووارلاق قورلوشوندا اولان لذت. يووارلاق دئييرم، چونکي منجه گؤزه‌ليييني منطيقينده دؤور باطيل دئييل. سيز هر دؤنه بير بيتين اوخونوشونا قايديرسيزسا او اوخونوش‌دا قاباقکي اوخونوش‌دان داها فرقلي بير لذتي دادماق ايمکانينا ماليک اولورسوز. اودور کي‌، فضولي کيمي‌ شاعيرين هر هانسي‌سا بيتينده يئني لذت و يئني ائستئتيک دويوم آلماق قاچيلمازدي و او آلينان گؤزه‌لليک يووارلاق ياني دايره‌وي گؤزه‌لليک‌دير؛ بونو بير زنجيرين حلقه‌لري کيمي ده ظن ائتمک اولار.
بو بحثين دوغرو و اعياني ثبوتو خانيم‌ مير حسيني‌نين فضولي‌نين لئيلي مجنون اثريندن اوخودوغو لئيلي‌نين مناجاتي‌دير. بو ديکلمه ده سيز شعرين بديعي‌لييندن هابئله بير آزدان ايره‌لي سوره‌جه‌يييم حرکت و روايت لذذتيندن و هم ده سسين و ديکلمه‌نين تکنيکال قابيليتيندن سوراغ توتا بيلرسيز.
شيخ محمد فضولي‌ني دوز و دقيق اوخوماق اؤزو بير هنردير. آخي بو تور اوخونوش اونون دوزگون قاوورانماسيندان و درک‌يندن ايره‌لي گلير. تورک‌ ميللتي‌نين ذهنينده سيررلي بير سوال کيمي‌اولان فضولي دوهاسي بو ميللتين خاراکتئرينده قورولموش بير قورلوش کيمي‌دير. اولا بيلسين فضولي‌نين وطن‌ده غريبلييي داها درين اولسون آخي واختيلا نسيمي‌نين شوريده‌لييي هابئله نسيمي شعرينده، مفکوره سينده اولان داغيديجي ايمئيج، سولچو ايقتيدارينا ياخين اولدوغو ايچون تورک خالقيندا نسيمي‌يه رغمن فضولي‌نين روح و سئوگي دوشگونلويو اونا وطن‌ده غربت ياشاتميش‌دي. بوتون بونلارا رغمن، سول اقتيداردان سونرا فضولي يئني‌دن کشف اولونموشدو. بو کشفين سببي ايسه اوسته قئيد اولونان تورک خاراکتئرينين فضولي مرحله‌سي‌دير.آنجاق بوتون بونلارا رغمن فضولي بيزده هله معين و دوزگون بير اوخونوش‌لا ديکلمه اولونماييب. هابئله ديکلمه‌نين تکنيک‌لريندن ايراق دا دوراريق‌سا دوزگون اوخونولماييب. بيز حتي فضولي‌دن ازبر اولدوغوموز بيت‌لري بئله دوز اوخونوش‌لا يايماغا چتين‌ليک‌ چکيريک. منه ائله گلير کي‌، بو بوتون دوستلارا عاييد دير. فضولي‌ني سون دؤنم ده تصحيح ائتميش اوستادلاردان توت تا فضولي‌ني ساده‌جه سئوميش اولان شاعير يا باشقا وطنداشلاراجان.
عموميتجه فضولي دامغاسي وورولموش شعرلرده روايتين ذاتيندان گلن‌ حرکت مؤوجودور.‌ حرکت ايسه بو شعرين هم تکنيکال (وزن، قافيه) قورلوشوندان هم ده دوشونجه ( ديل و مفکوره)-سيندن ايره‌لي گلير. فضولي‌ني دوز اوخوماغين بير يولو اونون روايي حرکتيني درک‌ائتمک‌دير. يئرلي يئرسيز سکوت يا خود دا سرعتلي و دال بادال ياغديريلان کلمه و وزن آهنگي ايله اوخوماق، اونو محو ائتمک‌دير. بو حرکتين مناسيب ريتميني تاپيب، اوخونوشو اونونلا توخوماق داها دوغرو اولا بيلر.‌ سون زامانلاردا فضولي ادعاسي ايلا چيلله گئجه‌سينه بيز ايکي‌يؤنلو اولان، هم تکنيک هم دوشونجه قابليتيني کشف ائتمه‌دن ديکلمه‌يه ال وورموشلار.
طبيعي کي‌ اوخونوش دئديکده اوخونوش‌لا ديکلمه‌نين فرقيني آنلاييرام. و هر بير ديکلمه‌نين باشلانقيج نؤقطه‌سي بير اوخونوش بير هرمونوتيک‌سل دويومون دوردوغونا اينانيرام و بيليره‌م کي‌شعرين درکي، اونون ايفاده ائتدييي حيسي و هابئله مضمونو اوخونوش‌دان سونرا درک ائتمک‌ لازيم‌دير و بو درک‌دن سونرا سونوج اولاراق ديکلمه دايانير.
بيرده شعرين، اؤزه لليک‌له غزلين ايچ قاتلاريندا دولاشان موسيقي‌ني کشف ائتمک فضولي‌ني دوغرو اوخوماغا و قاوراماغا سبب‌دير. بير چوخ دوستلاريميز چيلله گئجه سينده اوخودوقلاري غزللرين کلمه‌سل موسيقي‌لريني قاورايا بيلمه‌ميش و ساده‌جه بعضي سهولري نظرده توتماساق اگر وزنين رعايتينه ايکتفا ائتميش‌لر. ايچ موسيقي شعرين ريتميک اوخونوشو دئمک‌دير و اونون منشايي ديلين هارمونيک قابليتي‌دير. سيزجه بونو بيلمه‌دن فضولي‌ني حتي توپوق‌سوز اوخوماق اونون لذذتيني آزالتمازمي؟
البته چيلله گئجه‌سينده دينله‌دييم بعضي سس‌لر دوغوردان دا قانيما هوپدو. مثلا جناب آنار مولان‌دان کئچميش‌ده دينله‌دييم بو يئتمزمي…. شعرينين ايفاسي‌نين آز دا اولسا بير بنديني ائشيتمک او سسين قابلييتينده اوتوران يوماشقليق و راحاتليغين ترنمي ايدي. کاش کي بير چوخلاري جناب انار مولانين ائتدييي خلاصه‌لييي رعايت ائتميش اولارديلار. دئييم کي جناب آنار مولانين اوخودوغو اشاره اولونان شعرين ايچ موسيقي‌سي‌نين محشر حددده رعايت اولونماسي بو کيشي‌نين نه اندازه ده فصولي دوهاسيندا غرق اولماسيندان خبر وئرير. و سسي‌نين فضولي‌لشمه مرحله‌سينه آياق قويماسي‌نين اشاره‌سي‌دير.
سسين فضولي‌لشمه‌سي دئديک ده بيلين کي‌ فضولي شعرينه عاييد اولان سسين اؤزونه مخصوص چيخارلاري اولمالي دير. کي بورا بو بحثين يئري دئييل. شعرين ماتيريالي و سسين جينسي قصد‌دير کي، قالسين سونراکي بحث‌لره.
شاعيرين شعرسل تکنيک‌لريندن باش آچماق، اوخونوشون هاوادان واجيب نفسي‌دير. شاعير هر هانسي‌سا دولانباج و مرکب ايفاده‌لرله ياراتديغي بديعي گؤزه‌لليک‌لر او شعرين سيزه وئره‌جه‌يي حيس‌لرين نه اندازه ده دوغرو اولماسيندان آسيلي‌دير.
آلدانما کي شاعير سؤزو البته يالان‌دير
دئين شاعير هانسي بير رئال آخيما اشاره ائدير.
اسطوره‌لر( شاعيرلر) يارانميش يالانلارديلار ‌کي گئت گئده رئالليغا چئوريليرلر. سيزجه بو آخيمي فضولي ديليندن “آلدانما کي شاعير سؤزو البته يالان دير ” کيمي ائشيتمک لذذتي و حيسي، هانسي‌سا بير گؤزه‌ليييي دويماق لذذتي اونون اوخونوشو ايله پوزولورسا، بو گوناه باغيشلانان دي؟.

منبع :

برچسب ها:

نظرات کاربران

    بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

هزینه سرمایه ملی برای دریاچه ‌بیمارارومیه خیانت است

پدر علم کويرشناسي ادعا كرد
خروج

پدرعلم کویرشناسی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور صرف هزینه کلان برای انتقال آب به دریاچه ارومیه کار عقلانی نیست، گفت: این دریاچه بیمار است و به هیچ عنوان احیا نخواهد شد.

۹۰ درصد فسادهای مالی ناشی از رانت اطلاعاتی در دولت است

نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي:
خروج

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: ۹۰ درصد فسادهای مالی از رانت اطلاعاتی در دولت است و پایه فساد اخلاقی نیز فساد مالی است.

بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:با توجه به وضعيت اسفبار اشتغال در آذربايجان غربي، وجود 40 هزار فارغ‌التحصيل بيکار در اين استان و بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان است.

افزايش اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي استان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:شش ماه نخست امسال شاهد افزايش 217 درصدي اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي از لحاظ مساحت در استان بوده و با توجه به نقش و اهميت منابع طبيعي بايد بهره‌برداري اصولي از آن مورد توجه جدي قرار گيرد.

تيغ مشکلات مالي بيخ‌ گلوي ناشران کتاب

گزارش
خروج

گروه گزارش: گرفتن مجوز کتاب، چاپ و انتشار آن و در ‌‌نهايت توزيع و پخش کتاب از پروسه‌هاي دشواري است که همه ناشران چه کساني که سال‌ها در اين زمينه فعاليت دارند و چه کساني که تازه وارد حيطه نشر شده‌اند از دغدغه‌هاي اصلي فعالان اين بخش به شمار مي‌رود دغدغه‌هاي ناشران استان آذربايجان غربي گلايه‌هاي زيادي از آن دارند.

تندرستی

نذري وتهديد سلامت عزاداران
خروج

گروه تندرستي:در دهه اول ماه محرم بسياري از تكايا، مساجد و حسينيه‌ها غذاي نذري مي‌دهند. هرچه هم كه به تاسوعا و عاشوراي حسيني نزديك‌تر مي‌شويم، هيات‌هاي بيشتري به خيل عزاداران و نذري‌دهندگان مي‌پيوندند و از طرفي بر گيرندگان غذاي نذري هم افزوده مي‌شود.

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي
خروج

گروه دين و انديشه:کافيست فقط چند لحظه به ماه محرم و روزهاي عزاداري بر امام حسين عليه السلام بيانديشي. اين فکر ناخودآگاه يک شيعه را به ياد امام زمان خويش مي اندازد که آن حضرت چه نگاهي به اين ماه دارد و انديشه و افکار او در اين باب چگونه است؟

مبالغه‌گويي مهم‌ترين آسيب در عزاداري‌ها است

امام جمعه مياندوآب:
خروج

گروه خبر:امام جمعه مياندوآب گفت: اغراق و مبالغه مهم‌ترين آسيب در آئين‌‌هاي عزاداري امام حسين (ع) است.

ايجاد امنيت اجتماعي پايدار نيازمند خرد جمعي

عصر آذربايجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش: امروزه امنيت اجتماعي به يکي از مهمترين مباحث در بحث امنيت تبديل شده است؛ ايجاد امنيت اجتماعي پايدار به ويژه در استان‌هاي مرزي، نيازمند همت جدي تمام متوليان بخش فرهنگي و اجتماعي است.

معماي حل نشده راه هاي زير زميني تبريز

گفتگو
خروج

گروه تاريخي:?راه هاي زير زميني و عجايب ناشناخته آن هميشه در فيلم هاي علمي تخيلي يکي از سکانس هاي مشهور و مورد علاقه کارگردانان و تماشاگران است و آنها را روي صندلي سينما يا مقابل صفحه جادويي تلويزيون ميخکوب مي کند.

استان زنجان ظرفيتي ناشناخته براي کشورهاي قفقاز

گزارش
خروج

گروه سياسي: استان زنجان در شمال‌غرب کشور مسافت قابل قبولي با کشورهاي قفقاز دارد، اما اين ظرفيت براي اقتصاد زنجان به خوبي به کارگيري نشده است.

درباره نشریه عصر آذربایجان

خروج

«عصر آذربایجان» نخستین نشریه منطقه ای استان های آذربایجان غربی ،آذربایجان شرقی،زنجان و اردبیل هست

سایر اخبار این موضوع

پربازدیدترین خبرها

پرتفسیرترین خبرها