عصر آذربایجان

گزارش خبر

جوشغون؛ ياديرقانميش رسم

جوشغون؛ ياديرقانميش رسم

1402/03/28

بولگه لر سرويسي: »جوشغون« يا »شوشقون« آذربايجان توي‌لاريندا اولان ياديرقانميش رسم‌لر و گلنک‌لردن‌دير. جوشغون کلمه‌سي جوشدورماق مصدريندن: آتي جوشدورماق، چاپماق معناسيندادير

علي صمدي

 بولگه  لر سرويسي: »جوشغون« يا »شوشقون« آذربايجان توي‌لاريندا اولان ياديرقانميش رسم‌لر و گلنک‌لردن‌دير. جوشغون کلمه‌سي جوشدورماق مصدريندن: آتي جوشدورماق، چاپماق معناسيندادير. آذربايجان توي‌لاريندا يئددي گونوز، يئددي گئجه توي چالينار، ياللي گئديلر، عاشيق اوخويار و شنليک ائديلردي. آلتينجي گئجه- حنا گئجه‌سي- تويون لاپ شورلو گئجه‌سي و يئددينجي گون -گلين چيخارتماق- گونو تويون لاپ قيزغين گونو ساييلاردي. بو گونده، گليني آت بئلينه مينديريب، آتاسي ائويندن قايناتاسي ائوينه گتيررديلر. آذربايجان ائللري ايناملارينا اساسا» آت مراددي.« بو اوزدن گلينين آت بئلينه مينمه‌سي و آتين بئلينده عؤمور-گون يولداشينا قووشماسي اونون مرادلارينا چاتماسي اوچون بير گوسترگه‌دي. بونا گوره »آت بئلينده گئتمک« آذربايجان قيزلاري اوچون بير »دعا دئييم« شکلي تاپيب. آغزي دعالي آغ بيرچک ننه‌لر گلين‌ليک حدينه چاتميش خانيم قيزلارا دئيرديلر: قيزيم آت بئلينده گئده‌سن… منه بير ايچيم سو وئر.
ار ائوينه، آت بئلينده گئتمه‌ين قيزلار دا اولوردو. اونلاري قاچيرديرديلار. بئله بير ائولنيش آذربايجان ائللرينده بير نوع دوشگونلوک ساييلاراق خوش قارشيلانميردي، آما هر حالدا مشروع و قبول اولونان بير ساياق ايدي. جوان‌لار بعضا يوخسوللوق و بعضا عائله‌لرين راضيلاشماديغينا گوره بو يولو سئچمه‌لي و‌ سينامالي اولوردولار.
گلين چيخارتما گونونون چئشيتلي دب‌لري و رسم‌لري وار ايدي کي اونلارين بيري جوشغون يا شوشقون چيخارتماق ايدي. بو گله‌نک بئله ايدي:
گلين گتيرمک اوچون آغ ساققال‌لار و آغ بيرچک‌لرله ياناشي ائلين جاوان‌لاري دا اؤز آت‌لاري و البته لاپ ياراشيقلي گئييم‌لري ايله قيز ائوينه گئدرديلر. ائله کي گلين آت بئلينه ميندي، قيز ائوي جوشغون‌لار دسته‌سي‌نين آتلاري‌نين بوينونا قيرميزي يايليق‌لار باغلايار، بئله‌ليکله اونلاري آغيرلاياردي. گلينين آتي سلام صلوات، گولله‌لرين آچيليشي، آيدينليق اولسون دئيه داليسيجا سو سپمک و آيري دب‌لرله يولا چيخان همن، جوشغون‌لار آتلاريني جوشدوروب، بئي ائوينه ساري جومارديلار.
بو هيجانلي بير ياريش ايدي. بو ياريشدا ائلين سوباي جوان‌لاري اشتراک ائلرديلر. ياريشي شورلانديرماق، هابئله گنج‌لر آراسيندا احتمالي داوا- دالاش‌لاري ياتيرماق اوچون بير نئچه ياشلي و باجاريقلي آت مينن ده اونلارا قوشولاردي، آما اونلار معمولا ياريشين سون لحظه‌لري دالي چکيليب ميداني جوانلارا وئررديلر؛ آخي بو ياريش جوانلار اوچون بير معنادا، اؤلوم- ‌ديريم ياريشي ايدي.
جوشغون‌لارين گلمه‌سي توي ائوينده بؤيوک ماراق و هيجانلا گؤزلنردي. خصوصا گنج قيزلار بو ياريشدا نشانلي‌لاري يا نشانلاديقلاري اوغلانلارين اوغورلاريني گؤزلديک‌لرينه گؤره ايکي قات توويشنه چکرديلر. بير چوخ قيز‌لار ايسه نشانلاياجاقلاري اوغلانلاري بو ياريشدا سئچه‌جک‌ايدي‌لر. (فوتبال مربي‌لري ياريشلاردا اويونچو سئچن کيمي!).
جوشغون‌لارين گلمه‌سي، گليننين گلمه‌سي‌نين موشتولوقچوسو ايدي. گؤره‌ک نميري کيم گتيره‌جک؟ بو سورغو دؤيونن اوره‌ک‌لرده دفعه‌لرله تکرار اولوردو. نمير ايسه همان قيرميزي يايليق ايدي کي قيز ائويندن جوشغون‌لارا وئريلميشدي. نهايت جوشغون‌لار گليب چاتاردي.
 اونلارين گليشي توي زيرنانين مخصوص چالقيسي، گولله‌لرين آچيليشي و توي آدامي‌نين گورولتولو آلقيشلاري ايله قارشيلاناردي. نميري گتيرن بيرينجي اوغلانين آتي خصوصي قارشيلاناردي. ييگين آتاسي قاباغا چيخيب، نميري گتيرنه بير کله قند يا بير قوچ، بلکه ده بير اؤکوز باغيشلاردي. بعضا دا ياشلي بير قادين ايره‌لي کئچيب نميري گتيره‌نين بوينونا قيرميزي بير يايليق سالاردي. بو يعني: قيزيميزي سنه وئرمه‌يه حاضيريق.
جوشغون يا شوشقون رسمينه آذربايجانين بعضي يئرلرينده»سوره‌ک« ده دئييرلر. سوره‌ک، سورمک ريشه‌سيندن: آت سورمک، آت مينمک معناسيندا. بويوک شاعر صمد وورغونون بو مصراعلاريندا جوشغون يا سوره‌ک رسمينه اشاره‌لر وار:
بير يئرده دينجه‌ليب دورمادين بير آن
کئچدين دره‌لردن، آشدين داغلاردان
گاه قيلينج اويناتدين گاه نشان آتدين
توراجلي چوللرده سن آت اويناتدين
سن ده ايگيدلرله چيخيب سوره‌گه
توي‌لارين نميري منيم‌دير دئيه
اؤز کهر آتيني چاپدين دؤرد نالا
قويمادين نميري باشقاسي آلا…
جوانلاريميز، تويلاريميزدا جوشغون دبيني ‌ديريلتسه‌لر، آي اولار.

منبع :

برچسب ها:

نظرات کاربران

    بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

هزینه سرمایه ملی برای دریاچه ‌بیمارارومیه خیانت است

پدر علم کويرشناسي ادعا كرد
خروج

پدرعلم کویرشناسی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور صرف هزینه کلان برای انتقال آب به دریاچه ارومیه کار عقلانی نیست، گفت: این دریاچه بیمار است و به هیچ عنوان احیا نخواهد شد.

۹۰ درصد فسادهای مالی ناشی از رانت اطلاعاتی در دولت است

نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي:
خروج

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: ۹۰ درصد فسادهای مالی از رانت اطلاعاتی در دولت است و پایه فساد اخلاقی نیز فساد مالی است.

بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:با توجه به وضعيت اسفبار اشتغال در آذربايجان غربي، وجود 40 هزار فارغ‌التحصيل بيکار در اين استان و بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان است.

افزايش اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي استان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:شش ماه نخست امسال شاهد افزايش 217 درصدي اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي از لحاظ مساحت در استان بوده و با توجه به نقش و اهميت منابع طبيعي بايد بهره‌برداري اصولي از آن مورد توجه جدي قرار گيرد.

تيغ مشکلات مالي بيخ‌ گلوي ناشران کتاب

گزارش
خروج

گروه گزارش: گرفتن مجوز کتاب، چاپ و انتشار آن و در ‌‌نهايت توزيع و پخش کتاب از پروسه‌هاي دشواري است که همه ناشران چه کساني که سال‌ها در اين زمينه فعاليت دارند و چه کساني که تازه وارد حيطه نشر شده‌اند از دغدغه‌هاي اصلي فعالان اين بخش به شمار مي‌رود دغدغه‌هاي ناشران استان آذربايجان غربي گلايه‌هاي زيادي از آن دارند.

تندرستی

نذري وتهديد سلامت عزاداران
خروج

گروه تندرستي:در دهه اول ماه محرم بسياري از تكايا، مساجد و حسينيه‌ها غذاي نذري مي‌دهند. هرچه هم كه به تاسوعا و عاشوراي حسيني نزديك‌تر مي‌شويم، هيات‌هاي بيشتري به خيل عزاداران و نذري‌دهندگان مي‌پيوندند و از طرفي بر گيرندگان غذاي نذري هم افزوده مي‌شود.

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي
خروج

گروه دين و انديشه:کافيست فقط چند لحظه به ماه محرم و روزهاي عزاداري بر امام حسين عليه السلام بيانديشي. اين فکر ناخودآگاه يک شيعه را به ياد امام زمان خويش مي اندازد که آن حضرت چه نگاهي به اين ماه دارد و انديشه و افکار او در اين باب چگونه است؟

مبالغه‌گويي مهم‌ترين آسيب در عزاداري‌ها است

امام جمعه مياندوآب:
خروج

گروه خبر:امام جمعه مياندوآب گفت: اغراق و مبالغه مهم‌ترين آسيب در آئين‌‌هاي عزاداري امام حسين (ع) است.

ايجاد امنيت اجتماعي پايدار نيازمند خرد جمعي

عصر آذربايجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش: امروزه امنيت اجتماعي به يکي از مهمترين مباحث در بحث امنيت تبديل شده است؛ ايجاد امنيت اجتماعي پايدار به ويژه در استان‌هاي مرزي، نيازمند همت جدي تمام متوليان بخش فرهنگي و اجتماعي است.

معماي حل نشده راه هاي زير زميني تبريز

گفتگو
خروج

گروه تاريخي:?راه هاي زير زميني و عجايب ناشناخته آن هميشه در فيلم هاي علمي تخيلي يکي از سکانس هاي مشهور و مورد علاقه کارگردانان و تماشاگران است و آنها را روي صندلي سينما يا مقابل صفحه جادويي تلويزيون ميخکوب مي کند.

استان زنجان ظرفيتي ناشناخته براي کشورهاي قفقاز

گزارش
خروج

گروه سياسي: استان زنجان در شمال‌غرب کشور مسافت قابل قبولي با کشورهاي قفقاز دارد، اما اين ظرفيت براي اقتصاد زنجان به خوبي به کارگيري نشده است.

درباره نشریه عصر آذربایجان

خروج

«عصر آذربایجان» نخستین نشریه منطقه ای استان های آذربایجان غربی ،آذربایجان شرقی،زنجان و اردبیل هست

سایر اخبار این موضوع

پربازدیدترین خبرها

پرتفسیرترین خبرها