چرا کسي منتظر انتخابات نيست

گروه سياسي: مقايسه امروز با يک دهه پيش نشان مي‌دهد که قدرت و اختيارات نهادهاي انتخابي دولت و مجلس که پيش از آن هم به‌هيچ‌وجه قابل قبول نبود، به‌شدت کاهش يافته و تاسيس شوراهاي فراقانوني مختلف، عملا سياستگذاري و اجرا در بخش‌هاي مهمي از حکمراني را از حيطه نظارت و دخالت اين نهادها خارج کرده است. مسئله‌اي که خود متأثر از نظارت استصوابي و از اثر واقعي انداختن انتخابات است.

حسين نوراني نژاد

گروه سياسي: مقايسه امروز با يک دهه پيش نشان مي‌دهد که قدرت و اختيارات نهادهاي انتخابي دولت و مجلس که پيش از آن هم به‌هيچ‌وجه قابل قبول نبود، به‌شدت کاهش يافته و تاسيس شوراهاي فراقانوني مختلف، عملا سياستگذاري و اجرا در بخش‌هاي مهمي از حکمراني را از حيطه نظارت و دخالت اين نهادها خارج کرده است. مسئله‌اي که خود متأثر از نظارت استصوابي و از اثر واقعي انداختن انتخابات است.
اما امروز در مواجهه با حاکميت يکدست ناشي از دو انتخابات کم‌شور 1398 و 1400 کمتر کسي از راي ندادن خود پشيمان است و چه‌بسا برخي از مشارکت‌کنندگان در آن دو انتخابات احساس بيهودگي از آن تصميم خود دارند. چه چيزي باعث اين تغيير شرايط شده است؟ براي اين موضوع به چند عامل مي‌توان اشاره کرد.
يکي اينکه در دو انتخابات اخير، ردصلاحيت‌ها به نحوي بود که امکان انتخاب کانديداي حداقلي، حتي مانند سابق براي بسياري از سلايق فراهم نبود؛ موضوعي که اگر شرايط بسامان بود، حتما بايد به محاکمه و به پاسخگويي کشاندن مسببان اين خطاي بزرگ با پيامدهاي وسيع ملي و امنيتي مي‌کشيد.
نکته دوم به نااميدي بخش بزرگي از مردم نسبت به ظرفيت ساختار براي تغييرات دموکراتيک باز مي‌گردد. مقايسه امروز با يک دهه پيش نشان مي‌دهد که قدرت و اختيارات نهادهاي انتخابي دولت و مجلس که پيش از آن هم به‌هيچ‌وجه قابل قبول نبود، به‌شدت کاهش يافته و تاسيس شوراهاي فراقانوني مختلف، عملا سياستگذاري و اجرا در بخش‌هاي مهمي از حکمراني را از حيطه نظارت و دخالت اين نهادها خارج کرده است. مسئله‌اي که خود متأثر از نظارت استصوابي و از اثر واقعي انداختن انتخابات است چراکه با حضور چهره‌هاي ملي و قوي در اين نهادها، امکان اين انتقال به اين سادگي فراهم نبود. در واقع در ابتدا با گسيل نيروهاي کوتاه‌قامت به اين نهادها، آنها را تضعيف کردند و بعد لباس تازه‌اي در قواره کوتاه و نحيف آن برايش دوختند.
سوم اينکه، خروجي عملکرد مجلس دهم و فراکسيون اميد و دولت دوم آقاي روحاني به‌نحوي بود که شرايط نامناسب امروز هم حسرتي براي بازگشت به آن دوره باقي نگذاشته است. براي قياس بهتر مي‌توان به تفاوت‌هاي فاحش دوره احمدي‌نژاد با دوره اصلاحات و خاتمي اشاره کرد. آن زمان تفاوت در همه حوزه‌ها به قدري گويا بود که بسياري در پي تکرار و تداوم آن بودند.
 اصلي‌ترين دليل پرشوري انتخابات سال 88 و اقبال گسترده‌اي که به کانديداتوري آقاي خاتمي بود و سپس آقاي مهندس موسوي در امتداد آن خواست فهميده شد و البته خود نيز ابعاد ديگري بر آن افزود، در ياد ماندن آن تفاوت‌ها بود و اين باور که حضور جريان‌هاي مختلف در دولت و مجلس، تفاوت معناداري ايجاد مي‌کند. اما اين معنا در قياس بين خاطرات دولت دوم آقاي روحاني با شرايط دولت رئيسي ديده نمي‌شود.
در واقع شرايط بد امروز در ادامه بدتر شدن روز به روز شرايط از سال 96 به اين سو است که البته دولت رئيسي نشان داد توان چهار سال اول دولت روحاني را هم با وجود حمايت يکدست حاکميت ندارد. در واقع اين نکته به‌معناي يکي بودن توان بالقوه دولت دوم آقاي روحاني و دولت آقاي رئيسي نيست بلکه در خاطر مردم مانده که به گفته رئيس دولت وقت، برجام پس از ترامپ آماده اجرا بود، اما نگذاشتند.
يا ماجراهاي مربوط به ورود واکسن يا عدم حل مسئله حصر که شعار اصلي هواداران در ستادهاي انتخاباتي 96 بود يا فيلترينگ خارج از اراده دولت يا برخورد نهادهاي امنيتي با اصلي‌ترين فعالان راي‌آور براي روحاني و... که مجموعه اينها باعث اين ذهنيت درست يا غلط شد که دولت و مجلس چندان کاره‌اي نيستند و نيروهاي قوي‌تري از بيرون بر آنها احاطه دارند.
مديران و بروکرات‌هاي نيابتي اصلاح‌طلب و اعتدالي در دولت و مجلس هم به نحوي رفتار کردند که روز به روز بر شکاف آنها با کنشگران سياسي و دموکرات که باعث گسيل آنها به نهادهاي حاکميتي شده بودند، افزود و در نتيجه اعتماد مجدد به يقه‌سفيدهاي کم‌نام و نشان و تکرار سياست‌ورزي نيابتي را سخت کرد.
به اين دليل در دو انتخابات اخير و به خصوص انتخابات 1400 نظارت استصوابي تاثير مستقيم چنداني بر ميزان مشارکت مردم نداشت، چون اين سياست پيشتر اثرات منفي خود را در همه حوزه‌ها بر جا گذاشته بود.به گزارش عصر آذربايجان به نقل از خبرآنلاين،حال همه اين عوامل را کنار بگذاريم و فرض کنيم که امروز به‌جاي آقاي رئيسي، يکي ديگر از کانديداهاي متفاوت انتخابات 1400 رئيس‌جمهور مي‌شد. چه تفاوتي در شرايط مي‌کرد؟

منبع :