آیا "دریاچه ارومیه" در مسیر تبدیل شدن به بیابان قرار گرفته است
آیا "دریاچه ارومیه" در مسیر تبدیل شدن به بیابان قرار گرفته است
1402/05/02
عصر آذربايجان- رئيس پژوهشکده علوم‌زمين سازمان زمين‌شناسي کشور گفت: از سال ?? درياچه اروميه تبديل به "پلايا" شد؛ در حال حاضر بايد براي اين درياچه به گونه‌اي برنامه‌ريزي کنيم که از محيط پلايايي به سمت بياباني شدن نرود، در غير اين صورت اثري از اين درياچه باقي نمي‌ماند
راضيه لک با بيان اينکه درياچه اروميه در شرايط برگشت‌ناپذير قرار دارد، اظهار کرد: ما بايد با برنامه‌ريزي شرايطي را فراهم کنيم که محيط پلايايي (زمين‌هايي که علف و گياه در آن نرويد و زميني سخت و کوبيده شده داشته باشد) درياچه اروميه به سمت بياباني‌شدن نرود.
وي با تأکيد بر اينکه اين درياچه در هيچ زماني خالي از مطالعه و تحقيق نبوده است، افزود: آخرين مطالعاتي که بر روي اين حوضه آبريز انجام شد، در زمينه پايش شورابه‌هاي آن در زمان‌هاي مختلف است.
رئيس پژوهشکده علوم‌زمين سازمان زمين‌شناسي با بيان اينکه سازمان زمين‌شناسي و اکتشافات معدني کشور نخستين نهاد علمي بود که اعلام کرد درياچه اروميه در معرض خشک شدن قرار دارد، اظهار کرد: تز دکتري من بر روي درياچه مهارلو بود و از آنجايي که شرايط اين درياچه مشابه درياچه اروميه است، تصميم گرفتيم مطالعه بر روي درياچه اروميه را آغاز کنيم و زماني که ما مطالعه بر روي اين درياچه را آغاز کرديم، سطح آب اين حوضه آبريز به سرعت در حال کاهش بود.
لک ادامه داد: در کنار آن با همکاري برخي از محققان محيط‌زيستي با مسئولان وزارت نيرو ديدار و اعلام کرديم اگر روند عدم تخصيص حقابه درياچه اروميه ادامه يابد، اين حوضه تبديل به پلايا و بعد از آن خشک خواهد شد که در آن زمان مسئولان وزارت نيرو با اين گفته موافق نبودند و تأکيد داشتند که خشک شدن درياچه اروميه به دليل تغيير اقليم است و عوامل انساني و سدسازي و عدم تخصيص حقابه در خشک شدن اين درياچه نقش کمتري دارد!
رئيس پژوهشکده علوم زمين سازمان زمين‌شناسي کشور تصريح کرد: از اين رو همايشي با همکاري دانشگاه برلين در اين دانشگاه با حضور متخصصان برگزار شد و برخي از مسئولان وزارت نيرو نيز در آن حضور يافتند و در اين همايش نيز وزارت نيرو متأسفانه گزارشي در خصوص تغيير اقليم و افزايش گرماي 2 درجه سانتي‌گراد ارائه و اعلام کردند درياچه اروميه به همين دليل خشک شده است.
وي اضافه کرد: در اين همايش يکي از متخصصان حوزه تغيير اقليم به اين گزارش اعتراض کرد و گفت افزايش دماي 2 درجه سانتي‌گراد علمي نيست و اگر اين ميزان افزايش دما باشد، ما بايد آلمان را ترک کنيم و پيشنهاد داد بايد عوامل انساني مورد بررسي قرار گيرد.
لک با بيان اينکه برگزاري اين همايش اثرات خوبي بر رويکرد وزارت نيرو داشت، بيان کرد: بعد از اين همايش، مسئولان وزارت نيرو بيشتر به اين موضوع توجه کردند ضمن آنکه در اين زمينه نتيجه مغزه‌گيري ما از درياچه اروميه استخراج شد و به آنها نشان داديم بر اساس اين نتايج اين درياچه در طول 13 ميليون سال گذشته با نوسانات آبي مواجه بوده اما هيچ‌گاه خشک نشده است.
رئيس پژوهشکده علوم زمين سازمان زمين‌شناسي با تأکيد بر اينکه آنچه که درياچه اروميه را در آستانه نابودي قرار داده، مديريت ناکارآمد در بخش منابع آب است، افزود: ما از زيرزمين آب‌هاي زيرزميني را استخراج کرديم، به گونه‌اي که چشمه‌هايي که وارد اين درياچه مي‌شدند، خشک و بي‌رمق شدند و از روي زمين نيز حقابه اين درياچه را نداديم!
وي گفت: آنچه که آب‌هاي سطحي درياچه اروميه را تأمين مي‌کند، تنها محدود به آب‌هاي سطحي و رودخانه‌ها نمي‌شود، بلکه آب‌هاي زيرزميني در آن نقش دارد که در حال حاضر به آن نمي‌رسد؛ از اين رو از سال 90 اين درياچه تبديل به پلايا شد.
رئيس پژوهشکده علوم زمين سازمان زمين‌شناسي در اين‌باره توضيح داد: زماني که محيطي تبديل به پلايا مي‌شود، به نظر من نمي‌توان آن را به شرايط قبل بازگرداند؛ چرا که محيط رسوبي، تغيير کرده و ما براي درياچه اروميه شرايطي را فراهم کرديم که برگشت‌ناپذير است و زمان زيادي را مي‌طلبد تا به تراز اکولوژي قبل بازگردد.
لک با تأکيد بر اينکه حفظ پلاياها دشوار است، خاطرنشان کرد: در حال حاضر بايد براي اين درياچه به گونه‌اي برنامه‌ريزي کنيم که از محيط پلايايي به سمت بياباني شدن نرود، در غير اين صورت اثري از اين درياچه باقي نخواهد ماند.
منبع :