صله رحم

بولگه لر سرويسي: اسلامين ان چوخ اهميت وئرديگي خصوصلاردان بيري‌ده صله رحم‌دير. يعني اقربا‌لار، ياخينلار آراسينداکي مناسبت. بونون ياخشي اولماسي، قارشي‌ليقلي سئوگي، سايغي و يارديملاشما اساسينا دايانماسيندا‌دير.رحم، کلمه اولا‌راق رحمتدن گلير، رحمت “آجيماق”، “شفقت دويماق” معنا‌لاريني داشيير.

ميرزه عبدالصمد ملکي

بولگه لر سرويسي:  اسلامين ان چوخ اهميت وئرديگي خصوصلاردان بيري‌ده صله رحم‌دير. يعني اقربا‌لار، ياخينلار آراسينداکي مناسبت. بونون ياخشي اولماسي، قارشي‌ليقلي سئوگي، سايغي و يارديملاشما اساسينا دايانماسيندا‌دير.رحم، کلمه اولا‌راق رحمتدن گلير، رحمت “آجيماق”، “شفقت دويماق” معنا‌لاريني داشيير.
صله، چاتماق، قوووشماق معناسينا گلن وصول کؤکوندن مصدردير.ائله ايسه صله رحم، تعبير اولا‌راق، قيساجا اقربا‌لارا قوووشماق معناسينا گلير. شرح‌چيلر عطيه (احسان)، شفقت، مرحمت، يارديم، گؤروشمه، زيارت کيمي دَييشيک معنا‌لاري صله رحمه ايضافه ائديرلر. داها دييشيک ايفاده ايله ياخينلاريميزا قارشي دينيميزين عايد ائتديگي بير قسم وظيفه‌لريميز واردير کي، بونلارين يئرينه گتيريليب ايفا ائديلمه‌سينه صله رحم دئييلميش‌دير. مثلاً ايش و اقامت يئريميز اقربا‌لاردان اوزاق‌لاردا ايسه زامان زامان زيارتلرينه گئتمک، مکتوب يازيب تلفون ائتمک، ياخيندا ايسه آرا-سيرا گؤروشمک، يارديميميزا محتاجسا يارديم ائتمک، خسته ايسه زيارت ائتمک، بير مسئله‌سي وارسا ماراقلانماق؛ اوغوروندا تبريک، اوزونتوسونده تسلّي و تعزيه‌ده اولماق، حال-احوال توتماق، سلام وئرمک و س. هاميسي صله رحمه داخيل‌دير.
 بوتون بو ساييلان‌لار اقربا‌لار آراسينداکي معنوي باغلاري گوجلنديرير، آرتيرير، اينساني حياتا داها چوخ باغلايير، فردلري خودبين‌ليک، يالنيزليق کيمي پيس حسّ‌لردن و بونا اوخشار دويغولارين گتيرجگي خسته‌ليک کيمي حال و دوروملاردان قورويار.
الله‌ين رضاسينا، رحمتي‌نين تجلّي‌سينه سبب اولار.صله رحم اؤنجه‌ليکله اقربا‌لارا قارشي طلب ائديلميش ايسه ده، قونشولارا، دوست‌لارا، مسلک‌داشلارا، ايش يولداش‌لارينا، دين قارداش‌لارينا و هر نؤع تانيش‌لارا قارشي‌دا وظيفه و بورج قيلينميش‌دير. مثلاً، قارشيلاشديغيميز بير مؤمنه، تانيماساق بئله وئريلن بير سلام، ياشلي بير کيمسه‌يه يئر گؤسترمه، اوتوبوسدا يئر وئرمه، ييخيلان بير انساني قالديرما، سؤال وئرن کيمسه‌يه آدرس تعريف ائتمه، اجتماعي مناسبت‌لرده گولر اوزلو، خوش سؤزلو اولما، خيرخواه و يارديم‌سئورليک گؤسترمه و س. هاميسي بير صله رحم‌دير.
 بو حالدا صله رحمي، بو ساييلانلاردان ساده‌جه بيري اولا‌راق آنلاماق بؤيوک بير اسکيک‌ليک اولار. عالم‌لر صله رحمين درجه‌لري اولدوغونو، ان يوکسک درجه‌سي‌نين محرم اولان ياخين اقربا‌لار آراسيندا اولدوغونو، بونا رعايتين واجب اولدوغونو سؤيله‌ييرلر. بو گؤروش عمي، دايي اوشاقلاري آراسيندا واجيب اولماز. ان آشاغي درجه‌سيني‌ده سلاملاشما اولا‌راق ايفاده ائدن اولموش‌دور.
صله رحمين اهميتيني وورغولايان حديث چوخدور. اونلاردان بير نئچه‌سيني ذکر ائديريک:“صله رحمي کسن جنّته گيرمز.”
 “بير آدام حضرت پيغمبرين (ص) يانينا گلرک:“ائي الله-ين رسولو! منيم قوهوم‌لاريم وار. من اونلارا صله رحم ائديرم، اونلار قارشي‌ليق گؤسترمه‌ييب علاقه‌ني کسيرلر. من اونلارا ياخشي‌ليق ائتديگيم حالدا، اونلار منه پيسليک ائديرلر. من اونلارلا عدالتلي داورانديغيم حالدا، اونلار منه قارشي جاهل‌ليک ائديرلر!” دئدي. حضرت پيغمبر (ص) بويوردو:“اگر دئديگين کيميديرسه، سانکي اونلارا ايستي کول يئديرير کيميسن. سن بو شکيلده داوام ائتديکجه، اونلارا قارشي الله-ين يارديمي سنينله اولا‌جاقدير.”
“صله رحم، گؤزل اخلاق، باشقالارييلا ياخشي داورانماق، بؤلگه‌لري آباد، عمرلري اوزون ائدر.”
 “ياخينلارا باش چکمک، مالدا زنگين‌ليگي، عائله‌ده سئوگيني، عمرده اوزونلوغو آرتيرار.”
 “سندن قوپاندان سن قوپما، سنه پيسليک ائدنه سن پيسليک ائتمه، عليهينه بئله اولسا حقّي سؤيله”.
 “رسول الله (ص) بويوردو: “رحم عرشه آسيليدير، دئيير کي: “کيم مني صله ائدرسه الله دا اونا صله ائتسين. کيم مندن قوپارسا الله دا اوندان قوپسون.”
 “رسول الله (ص) بويوردو: “کيم، روزي‌سي‌نين الله طرفيندن آرتيريلماسيني، اجلي‌نين اوزاديلماسيني ايسته‌ييرسه صله رحم ائتسين.”بو حديثلره دقّت ائدن عالم‌لر، مسأله‌ني بئله ايضاح ائديرلر: “عمرون آرتماسي کنايه اولماييب، حقيقت‌دير.ابو دردا نقل ائدير: “رسول الله-ين (ص) يانيندا “کيم صله رحمده اولارسا اجلي اوزاديلار” دئيه ذکر ائديلديکده، حضرت (ص) بويوردو: “عمرده زياده اولماز. الله: “اونلارين اجلي گليب چاتديقدا بيرجه ساعت بئله نه دالا قالار، نه ده قاباغا کئچه بيلرلر!” (اعراف 34) بويورماقدا‌دير. آنجاق کيشي‌نين، اؤزونه وفاتيندان سونرا دعا ائده‌جک خئييرلي ذريّت اولار.”يئنه مرفوعه بير حديثده دئييلير: “الله، اجلي گلن کيمسه‌نين عمرونو اوزاتماز، عمرون زياده‌لشمه‌سي صالح ذريّت دئمکدير”

منبع :