از شعارها و اقدامات شاهکار تبريزي‌ها تا دِين انقلاب اسلامي به آذربايجان

گروه تاريخي: مردم تبريز در 29 بهمن 1356 با سر دادن شعارهاي نوبرانه که نخستين بار در کشور سرداده شد، پيروزي انقلاب اسلامي ايران را سرعت بخشيدند.

 بيت اله احمدي

گروه تاريخي: مردم تبريز در 29 بهمن 1356 با سر دادن شعارهاي نوبرانه که نخستين بار در کشور سرداده شد، پيروزي انقلاب اسلامي ايران را سرعت بخشيدند. مردم تبريز در روزهاي سرد و سوزان بهمن ماه سال 1356، نخستين حرکت خودجوش مردمي را با هدف سرنگوني رژيم شاهنشاهي را رقم زدند که قيام 19دي را به قيام‌هاي پيوسته مردم ايران عليه رژيم پهلوي پيوند زد، اين حرکت در واقع پيروزي انقلاب اسلامي در 22 بهمن 1357را سرعت بخشيد و به مردم ساير شهرها جرأت طوفان داد و سرنگوني حکومت 2500 ساله را رقم زد.امام خميني(ره) پس از اين قيام، با صدور پيامي در 8 اسفند سال 1356 از مردم آذربايجان در برپايي قيام 29 بهمن تجليل کرده و فرمودند:»کشتار بي رحمانه قم، ايران را به هيجان درآورد و تبريز عزيز را به قيام همگاني مردانه در قبال ظلم و بيدادگري کشاند و کشتار دسته جمعي تبريز ملت غيور ايران را چنان تکان داد که در آستانه انفجار است؛ انفجاري که دست اجانب را به خواست خداي متعال براي هميشه قطع کند. انفجاري که انتقام مظلومان را از شاه بگيرد و دودمان سياه پهلوي را براي هميشه از تاريخ ايران محو کند و اين ننگ را از صفحه آن بزدايد.«تبريزي ها با شرکت گسترده  در قيام 29 بهمن، بار ديگر همچون نهضت مشروطه، نام آذربايجان را در تاريخ افتخارات ملت ايران، ثبت و ياد ستارخان و باقرخان را در اذهان زنده کردند.
جرقه قيام 29 بهمن تبريز زده شد
مردم ايران با شيندن خبر ارتحال حاج آقا مصطفي خميني فرزند امام خميني(ره) سوگوار شده بودند که به دنبال اين ماجرا، روزنامه اطلاعات در سرمقاله اي با توهين به مقام مرجعيت، اسباب تنفر مردم از رژيم را فراهم کرد و علماي اسلام نيز از اين اقدام سخيف رژيم شاهنشاهي، احساس خطر کردند تا مردم به صحنه بيايند.به دنبال اين اتفاق، مردم قم در روز 19دي با هدايت آيت الله نوري همداني به خيابان آمدند اما اين قيام توسط رژيم، به خون کشيده شد و کشتار بي رحمانه اي در خيابان صفائيه قم به راه افتاد؛ با اعلام اعزام عمومي توسط مراجع معظم تقليد به مناسبت اربعين شهداي قم، بازار تبريز هم تعطيل و يک قيام بزرگ و موثر به پا شد.
شاهکار مردم تبريز
آيت الله شهيد  سيد محمدعلي  قاضي طباطبايي و همراهي عده اي از علماي تبريز طي بيانيه اي، مردم تبريز را براي اقامه عزا جهت بزرگداشت شهداي قم به »قيزيلي مسجد« دعوت کردند، از طرفي نيروهاي نظامي رژيم براي جلوگيري از اين اجتماع، دستور دادند مساجد را در آن روز تعطيل کنند تا بلکه از حضور مردم در مساجد جلوگيري شود؛ مردم براي حضور در مجلس سوگواري، ساعت ها قبل دسته به دسته به مسجد آمدند اما با در بسته مواجه شدند و اجتماع مردم مقابل مسجد منجر به درگيري با پليس شد. رئيس کلانتري منطقه بازار با بد دهني و فحاشي به مردم و مسجد توهين کرد، توهين او خشم مردم را شعله ورتر کرد و جواني به نام محمد تجلا براي اعتراض وارد صحنه شد، پلس با شليک گلوله،اين جوان دانشجو را به شهادت رساند، شهادت اين جوان، خون و غيرت مردم را به جوش آورد و به اين ترتيب، جرقه قيام خونين مردم تبريز زده شد.
آشنايي با شهيد قيام 29 بهمن تبريز
نخستين قرباني قيام تبريز، شهيد محمد تجلا نام داشت، او متول 1335 در اردبيل بود و هنگام شهادت 22 سال داشت و در رشته مهندسي تحصيل مي کرد، نام خانوادگي اصلي او »زنوزي عراقيان« بود که به دليل تحت تعقيب بودن از سوي ساواک، مجبور به تغيير نام شده بود؛ در سال هاي منتهاي پيروزي انقلاب، بين شهرهاي قم و تبريز در تردد بود، با خود اعلاميه مي ‏آورد و پس از تکثير پخش مي‏کرد.پيکر شهيد محمد تجلا به صورت ناشناخته در قبرستان اماميه تبريز به خاک سپرده شد، اما پس از گذشت يک ماه با اذن آيت الله قاضي طباطبايي(ره) نبش قبر صورت گرفت و پيکر او شناسايي شد.
شعارهاي جديد تبريزي‌ها  مردم تبريز در 29 بهمن سال 1356 با مشت‌هاي گره کرده شعار مي دادند: »قرآن بيزه هدف دور، سرمايه ي شرف دور«، يعني قرآن سرمايه و هدف ماست. مردم با شعار »يا حسين«، کلمه توحيدي و ضدطاغوتي «لااله الاالله« را سر مي دادند و مي گفتند: »بيز بو شاهي ايستميروخ والسلام«، يعني ما اين شاه را نمي خواهيم والسلام.»درود بر خميني، مرگ بر شاه، واي بر اين حکومت يزيدي، خميني رهبر ماست« از ديگر شعارهاي نوبرانه تبريزي ها بود؛ اين شعارها به گوش شاه هم رسيد به گونه اي که فريدون هويدا در کتاب »سقوط شاه« نوشت:»هنوز مدتي از واقعه قم نگذشته بود که در 18 فوريه 1978 (29بهمن1356) چندين هزار تن از مردم تبريز به عنوان بزرگداشت چهلم کشته شدگان حادثه قم دست به تظاهرات زدند و به دنبال آن نيز شورشي پديد آمد که بنا به گفته شاهدان عيني، در خلال آن براي اولين بار شعار»مرگ بر شاه« شنيده شد.«
شعاري که مختص آذربايجان است و بس
شاه بعد از حرکت مردمي و قيام 29 بهمن تبريز، تلاش کرد با تغيير استاندار وقت آذربايجان شرقي و  رئيس شهرباني استان و همچنين اعزام جمشيد آموزگار نخست وزير وقت به تبريز، قيام 29 بهمن را يک حادثه معمولي جلوه دهد اما اين اقدام او، جلوي تکثير اين حادثه به حوادث بعدي را نگرفت.
آذربايجان بعد از پيروزي انقلاب اسلامي نيز در ماه‌هاي نخست، با ناملايماتي همچون حزب خلق مسلمان، روبه رو مي شود به گونه اي که اتحاد جماهير شوروي و رهبران حزب توده به تبريز چشم اميد مي بندند؛ پس از آن، آيت الله قاضي و آيت الله مدني اولين و دومين امام جمعه تبريز هم به شهادت مي‌رسند و اولين و دومين شهيد محراب به نام تبريز ثبت مي شود.به گزارش عصر آذربايجان به نقل از تسنيم، با گذشت بيش از 40 سال از پيروزي انقلاب اسلامي، هنوز هم که هنوز است آذربايجان شعاري سر مي ‌دهد که مختص آذربايجان است و بس: »آذربايجان اوياخدي، انقلابا داياخدي« (آذربايجان بيدار و تکيه گاه انقلاب است)...

منبع :