دست کوتاه صنعت فرش تبريز از بازارهاي جهاني
دست کوتاه صنعت فرش تبريز از بازارهاي جهاني
1400/08/09
گروه اقتصادي: بسته شدن گذرگاه‌هاي مرزي بر روي فرش تبريز با وجود کاهش صادرات در سال جاري يکي از عواملي است که مي‌تواند اين صنعت را از بازارهاي جهاني حذف و توليد را کاهش دهد.
آناهيتا رحيمي
گروه اقتصادي: بسته شدن گذرگاه‌هاي مرزي بر روي فرش تبريز با وجود کاهش صادرات در سال جاري يکي از عواملي است که مي‌تواند اين صنعت را از بازارهاي جهاني حذف و توليد را کاهش دهد.
کم‌رنگ شدن صادرات فرش دستباف زير سايه نبود حمايت‌هاي دولت از توليد، افول اين هنر در بازارهاي جهاني را رقم زده است و حالا بسته شدن گذرگاه ترکيه به روي فرش ايراني، يک تهديد جدي براي اين هنر به شمار مي‌رود و تحليلگران اقتصادي نيز بر اين معتقد هستند که کاهش صادرات، ضعف قدرت منطقه‌اي يک کشور را به دنبال خواهد داشت.
اگر توسعه صادرات فرش به کشورهاي همسايه را يکي از علل کاهش اثرات تحريم‌هاي اقتصادي به شمار آوريم، متأسفانه عدم حمايت دولت در سالهاي اخير همواره تأثيرات منفي خود را بر اقتصاد نمايان خواهد ساخت و صنعت فرش را بيش از هر زمان ممکني دچار رکود خواهد کرد.
توليد و صادرات مکمل يکديگرند
رئيس اتحاديه توليدکنندگان و بافندگان فرش دستباف تبريز صادرات در حوزه فرش دستباف را از درآمدهاي اصلي کشور دانست و افزود: جبران تحريم صادرات به کشورهاي اروپايي، عربي و حاشيه خليج فارس را بايد از طريق صادرات به کشورهاي همسايه از جمله کشور ترکيه جبران کرد.اسماعيل چمني ادامه داد: تحريم‌ها يکي از عوامل کاهش صادرات اين حوزه است و در سالهاي بدون تحريم، 400 ميليون دلار صادرات فرش انجام مي‌گرفت اما متأسفانه در حال حاضر به يک هشتم يعني 50ميليون دلار کاهش يافته است.وي صادرات در حوزه فرش دستباف را از درآمدهاي اصلي کشور دانسته و افزود: توليد و صادرات مکمل يکديگرند بدين گونه که نبود صادرات تأثير مستقيمي بر نبود توليد و راکد بودن آن دارد و اگر خواهان ايجاد اشتغال در کشور هستيم بايد صادرات را در اولويت اصلي قرار دهيم.چمني بيان کرد: در اين راستا بخشي از سياست‌هاي خارجي و ديپلماسي سياسي بايد در اختيار صادرات باشد و روند صادرات را تسهيل کند به طوري که تعامل با کشورهاي همسايه و توسعه مراودات تجاري و اقتصادي در راستاي حفظ منافع ملي بايد در دستور کار قرار گيرد.
لزوم تقويت پول ملي و افزايش ارتباط با کشورهاي همسايه
وي با اشاره به محدوديت‌هاي ايجاد شده در پي تحريم‌هاي ظالمانه افزود: افزايش اشتغال به واسطه ورود سرمايه گذاران به کشور ايجاد شده و به نوعي بخشي از صادرات به قوانين موجود در کشور بستگي دارد چرا که متأسفانه برخي از اين قوانين منجر به عقب ماندگي در صادرات مي‌شود.رئيس اتحاديه توليدکنندگان و بافندگان فرش دستباف تبريز ادامه داد: چند نرخي بودن ارز، يکي از موانع اصلي در حوزه صادرات است و قيمت ارز نبايد توسط دولت بخشنامه شود بلکه بايد بازار و عرضه و تقاضا قيمت ارز را تعيين کند.
وي يکي از اولويت‌هاي اصلي دولت را تقويت پول ملي دانسته و افزود: تقويت پول ملي يکي از لازمه‌هاي اصلي در حوزه صادرات و توليدات داخلي است و لزوم آن، افزايش ارتباط با کشورهاي همسايه و ورود گردشگران و سرمايه گذاران خارجي به کشور است.چمني گفت: تثبيت قيمت ارز و تک نرخي بودن آن در حوزه صادرات فرش، تأثير مستقيمي دارد و برگشت ارز در صادرات فرش مقدور نيست چرا که فرش، يک کالاي مصرفي نيست بلکه مدت زمان طولاني براي فروش آن نياز است.وي در پايان بيان کرد: تقويت پول ملي نيازمند عزم ملي است و کليد اساسي مشکلات، توجه به افزايش توليد، صادرات، اشتغال و رضايت مندي مردم است.
نوسانات قيمت ارز و افزايش قيمت مواد اوليه
يک تحليلگر ارشد اقتصادي و استاد دانشگاه گفت: صادرات و تجارت با کشورهاي خارجي، مستلزم ثبات در جميع شاخص‌هاي اقتصادي است.محمد کلامي ادامه داد: صادرات فرش در سالهاي گذشته بيشتر به کشورهاي اروپايي، آمريکا و کانادا انجام مي‌گرفت که داراي شاخصه‌هاي با ثبات اقتصادي بودند اما زماني که طرف مقابل صادرات به دليل بي ثباتي اقتصادي، دچار تورم و بحران‌هاي ارزي مي‌شود بر روي قيمت کالاها و هم‌چنين برنامه ريزي‌هاي طرف خارجي نيز تأثيرات منفي بر جاي مي‌گذارد و به همين دليل، اين کشورها به سمت کشورهايي سوق مي‌يابند که در برنامه و ساختار خود، داراي يک ثبات جهت تأمين و عرضه کالا با قيمت ثابت و کيفيت بالا هستند.
وي افزود: بنابراين بي ثباتي‌ها در بازار ايران، اعم از نوسانات قيمت ارز و افزايش قيمت مواد اوليه که بر بهاي تمام شده کالا نيز تأثير دارد، بالطبع بي ثباتي اقتصادي به واسطه خريد فرش از کشور ايران، بر بازار اين محصول در کشورهاي خريدار نيز تأثير مي‌گذارد و همين امر منجر شده است تا کشورهاي خارجي براي تأمين فرش، به سمت کشورهايي مانند چين و پاکستان بروند.اين تحليلگر ارشد اقتصادي گفت: انديشيدن به صادرات در حوزه فرش نيازمند اصلاح ساختارها و رويه‌ها در داخل کشور است چرا که صادرات زماني اتفاق مي‌افتد که کيفيت، تنوع و قيمت تمام شده کالا قابليت رقابت با محصولات مشابه خارجي را داشته باشد؛ پس مي‌توان به واسطه حمايت از صنعت فرش و قاليبافان همانند اعطاي وام کم بهره، بيمه قاليبافي و آموزش هنرمندان، کارايي را در اين صنعت افزايش داده و محصولات جديد را با توجه به ذائقه بازارهاي جهاني توليد نمود.
انعقاد پيمان‌هاي تجاري و رفع مناقشات بين المللي
کلامي ادامه داد: يکي ديگر از عوامل تأثيرگذار بر افزايش صادرات در حوزه فرش، انعقاد پيمان‌هاي تجاري دو طرفه و يا چند طرفه و هم‌چنين گسترش روابط سياسي و رفع مناقشات بين المللي است و هر اندازه که در ايجاد برقراري روابط سالم و بدون تنش افزايش يابد بالطبع در حوزه صادرات نيز تأثيرگذار خواهد بود.وي با اشاره به اهميت ايجاد ثبات در رويه‌هاي صادراتي کشور بيان کرد: وجود پيمان ارزي در صنعت فرش يکي از موانع اصلي صادرات فرش به شمار مي‌رود و متأسفانه صادرات فرش در سال جاري شديداً کاهش يافته و تقريباً صفر مي‌باشد و صادرات صورت گرفته نيز اکثر مواقع، به صورت سازمان يافته نبوده است بلکه به صورت صادرات چمداني انجام يافته است.
کلامي ادامه داد: يکي ديگر از عوامل تأثيرگذار بر افزايش صادرات در حوزه فرش، انعقاد پيمان‌هاي تجاري دو طرفه و يا چند طرفه و هم‌چنين گسترش روابط سياسي و تلاش براي رفع مناقشات منطقه‌اي بين المللي است و هر اندازه که ايجاد و برقراري روابط سالم بر اساس منافع ملي گسترش يابد بلطبع در حوزه صادرات نيز تأثيرگذار خواهد بود.وي يکي از دلايل عدم واردات فرش ايراني از طرف ترکيه را مناقشات سياسي رخ داده دانسته و افزود: عدم صادرات فرش به حوزه خليج فارس، اروپا و کانادا اغلب به دليل مناقشات سياسي است که اثر خود را در اقتصاد گذاشته است.
لزوم حمايت از صنعت فرش و بازيابي بازارهاي از دست رفته
بازرس هيئت مديره اتحاديه توليدکنندگان و بافندگان فرش دستباف تبريز معتقد است: اگر فرش به فروش نرود عملاً توليد بي معني خواهد بود و اين باعث خواهد شد عملاً چرخه فروشندگان مواد اوليه و بافنده و توليد کننده و در نهايت صادر کننده با مشکلات عديده مالي مواجه شوند؛ اين کم کاري‌هاي دولتي در مواجه با اين بحران‌ها به جامعه برگشته و معضلات فراواني را منجر خواهد شد.
ستاري فرد ادامه داد: اصل عدم حمايت از توليد و صادرات در کشورمان و نيز اتخاذ تصميمات لحظه‌اي در سالهاي اخير اقتصاد و در جزو هنر صنعت فرش را با معضل مواجه کرده و با اين رويه و اتفاقات عملاً معلوم نيست سرنوشت چندين هزار بافنده فرش و خانواده آنها که با نبود درآمد دست و پنجه نرم مي‌کنند چه خواهد شد و اين خود پديد آورنده معضلات اجتماعي خواهد شد.وي افزود: توليد کننده و صادر کننده نياز به حمايت، پيگيري و هم‌چنين نياز به تصميماتي دارد که منافع مادي و درآمدي آنها را به نحوي تأمين نمايد.ستاري فرد در پايان گفت: وظيفه وزارت خارجه صرفاً انجام امورات سياسي نيست، اين قبيل حمايت‌ها مي‌طلبد تا نه تنها بحث کشور ترکيه بلکه ساير بازارهاي از دست رفته فرش اصيل ايراني را بازيابي کنند چرا که فرش ايراني نگين نقش و نگار بي بديل هنر صنعت جهان است، به اين راحتي کنار رفتن از بازار جهاني و خالي کردن عرصه رقابت در دنيا نهايتاً به افول هنر فرش و درآمدهاي ارزي اين صنعت خواهد شد.به گزارش عصر آذربايجان به نقل از مهر،بسته شدن گذرگاه ترکيه به روي فرش ايراني، يکي از موانعي است که حالا پيش روي توليدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ايراني است و حالا يکي از وظايف وزارت امور خارجه علاوه بر انجام امورات سياسي، بازيابي بازارهاي از دست رفته فرش اصيل ايراني و تسهيل صادرات است.
منبع :