اوجان نگيني بر تاريخ آذربايجان
اوجان نگيني بر تاريخ آذربايجان
1400/09/28
گروه تاريخي: »اوجان« يکي از شهرهاي آذربايجان در دوره سلجوقيان و ايلخانان مغول بوده که در حيات اجتماعي، سياسي و اقتصادي آن مقطع نقش بسيار مهمي را ايفا کرده است، به طوري که غازان خان پادشاه مشهور و فرهنگ دوست مغول در دوره ايلخاني در اين شهر ساخت و سازهايي انجام داده و آن را »دارالاسلام« ناميد. محل دقيق شهر تاريخي اوجان توسط هيات باستان‌شناسي دانشگاه تهران در بررسي باستان‌شناسي منطقه اوجان در سال 1392 مورد شناسايي و مکان يابي قرار گرفت و از مستندات مهم اين شهر مي توان به توصيف‌هاي ارائه شده از شهر اوجان در متون تاريخي و جغرافيايي به خصوص تصويري از مطراقچي نقاش سلطان سليمان عثماني اشاره کرد.
گروه تاريخي: »اوجان« يکي از شهرهاي آذربايجان در دوره سلجوقيان و ايلخانان مغول بوده که در حيات اجتماعي، سياسي و اقتصادي آن مقطع نقش بسيار مهمي را ايفا کرده است، به طوري که غازان خان پادشاه مشهور و فرهنگ دوست مغول در دوره ايلخاني در اين شهر ساخت و سازهايي انجام داده و آن را »دارالاسلام« ناميد. محل دقيق شهر تاريخي اوجان توسط هيات باستان‌شناسي دانشگاه تهران در بررسي باستان‌شناسي منطقه اوجان در سال 1392 مورد شناسايي و مکان يابي قرار گرفت و از مستندات مهم اين شهر مي توان به توصيف‌هاي ارائه شده از شهر اوجان در متون تاريخي و جغرافيايي به خصوص تصويري از مطراقچي نقاش سلطان سليمان عثماني اشاره کرد.
کاوش در اين منطقه تاريخي از سال 1385 به کارفرمايي دانشگاه تهران با هدف مکان يابي شهر »اوجان« آغاز شده است.
به گفته رحيم ولايتي استاد باستان شناسي دانشگاه تهران در سال هاي گذشته تمامي مناطق شهرستان بستان آباد قدم به قدم بررسي شده و در اين بررسي ها بيش از 600 محوطه شاخص پيش از تاريخ، دوره تاريخي و دوره اسلامي را شناسايي و گزارش چهار فصلي به سازمان ميراث فرهنگي ارائه شده است.
وي با بيان اينکه مکان يابي شهر اوجان نيز انجام شده است، اظهار داشت: متاسفانه حدود 35 هکتار از شهر تاريخي »اوجان« در اوايل انقلاب به شهرک صنعتي واگذار و اکنون اين شهرک روي بخشي از شهر باستاني اوجان واقع شده است.
وي گفت: 95هکتار از اين شهر آزاد است که بخشي از آن کشاورزي شده و در اختيار مردم بوده و بخشي نيز جزو اراضي ملي است.
ولايتي با اشاره به اينکه تاکنون چهار بناي خاص از داخل شهر »اوجان« شناسايي شده است، گفت: مهم ترين و شاخص ترين آنها قلعه حکومتي است که در قرن ششم هجري توسط سلجوقيان تاسيس و در زمان ايلخانان بازسازي شده است.
وي يادآوري کرد: شهر اوجان از جمله شهرهاي بزرگ بعد از تبريز بوده و وسعت آن بزرگ تر از مراغه امروز است.
سرپرست تيم کاوش شهر باستاني «اوجان» تاکيد کرد: به دليل سه زمين لرزه بزرگ که در آذربايجان اتفاق افتاده، شهر اوجان به طور کامل متروک و در زير خاک مدفون شده است.
وي يادآوري کرد: در دوره اي که زندگي در «اوجان» جريان داشت، اين شهر از جمله شهرهاي بزرگ راه ابريشم محسوب مي شد.
ولايتي اضافه کرد: در شهر باستاني »اوجان« کاروان سراها، مساجد، قصر شاهي و قلعه وجود داشت ولي اکنون بر روي آن کشاورزي انجام مي_شود.
وي افزود: قلعه اوجان با توجه به اينکه حدود 800 سال زير خاک مدفون بوده است اکنون تلاش مي کنيم اسکلت کامل آن را بيرون بياوريم و هدف ما اين است که همراه با کار باستان شناسي، آن را مرمت و بازسازي کنيم.
استاد باستان شناسي دانشگاه تهران ابراز اميدواري کرد دولت و سازمان ميراث فرهنگي تيم کاوش »اوجان« را در شناسايي هويت فرهنگي و تاريخي منطقه کمک کنند.
وي گفت: سلطان سليمان عثماني وقتي که موفق به فتح شهر تبريز نمي شود، به اوجان سفر مي کند؛ در آن زمان نقاشي به ام مطراقچي همراه سلطان سليمان بود که در مسير حرکت پادشاه نقاشي هاي از تبريز، ميانه و اوجان کشيده است.
ولايتي اضافه کرد: اين نقاشي ها که در آن قلعه و قصر شاهي »اوجان« در محوطه بزرگي به تصوير کشيده شده، عامل شناسايي خوبي براي گروه کاوش و مستند نگاري شهر اوجان است.
استاندار آذربايجان شرقي روز گذشته در بازديد از اين شهر تاريخي از کشف سايت جديدي در اين شهر متعلق به دوره هخامنشيان خبر داد و گفت: عمليات کاوش در اين سايت با تامين اعتبار آغاز خواهد شد.
عابدين خرّم در بازديد از پايگاه ملي اوجان اظهار کرد: منطقه تاريخي اوجان يکي از شناسنامه‌هاي مهم تاريخي استان است که حفاظت از آن علاوه بر اداره‌کل ميراث‌فرهنگي، وظيفه تمامي ارگان‌ها و دستگاه‌هاي دولتي و همچنين تمامي اقشار جامعه است، در اين راستا استانداري آذربايجان شرقي نيز براي پيشبرد اهداف حفاظتي و صيانتي اين منطقه ارزشمند تمامي تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا اين روند با کمک متخصصان حوزه باستان شناسي، تسهيل يابد.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايرنا،محوطه بزرگ تاريخي اوجان در جنوب شهر بستان‌آباد فعلي در غرب روستاي اشرف آباد و در ساحل شرقي رودخانه »اوجان چاي« و در مرکز چمن اوجان واقع شده بود که در پي حوادث مختلف از جمله زلزله و جنگ‌هاي مختلف در حال حاضر از اين شهر مهم آثار اندکي به‌جاي مانده است.
منبع :