منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل در آستانه جذب سرمايه‌گذاري

گروه گزارش: منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل پس از کش و قوس‌هاي فراوان در آستانه جدب سرمايه‌گذاري، جهش توليد ، رونق اشتغال و تامين زيرساخت‌هاي لازم از طريق بخش خصوصي قرار گرفته که نويد بخش تسهيل‌گري و تخصص‌گرايي سرمايه‌گذاري و همچنين توسعه اقتصادي، کشاورزي و صنعتي استان است. استان اردبيل با 380 کيلومتر مرز خشکي با جمهوري آذربايجان ظرفيت‌هاي بالايي در براي حرکت در سير توسعه و پيشرفت دارد ، با اين حال اين استان مرزي همانند ساير مناطق مرزي کشور از محروميت تاريخي و شکاف توسعه‌اي با مناطق برخوردار کشور رنج مي‌برد و براي رفع اين عقب‌ماندگي و حرکت در مسير توسعه متوازن نياز به ابزارهاي حمايتي ويژه‌اي دارد و از جمله مهم‌ترين اين مولفه‌ها ايجاد مناطق آزاد تجاري و صنعتي در اين مناطق است.

يعقوب شاددل

گروه گزارش: منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل پس از کش و قوس‌هاي فراوان در آستانه جدب سرمايه‌گذاري، جهش توليد ، رونق اشتغال و تامين زيرساخت‌هاي لازم از طريق بخش خصوصي قرار گرفته که نويد بخش تسهيل‌گري و تخصص‌گرايي سرمايه‌گذاري و همچنين توسعه اقتصادي، کشاورزي و صنعتي استان است. استان اردبيل با 380 کيلومتر مرز خشکي با جمهوري آذربايجان ظرفيت‌هاي بالايي در براي حرکت در سير توسعه و پيشرفت دارد ، با اين حال اين استان مرزي همانند ساير مناطق مرزي کشور از محروميت تاريخي و شکاف توسعه‌اي با مناطق برخوردار کشور رنج مي‌برد و براي رفع اين عقب‌ماندگي و حرکت در مسير توسعه متوازن نياز به ابزارهاي حمايتي ويژه‌اي دارد و از جمله مهم‌ترين اين مولفه‌ها ايجاد مناطق آزاد تجاري و صنعتي در اين مناطق است.
اقتصاد استان اردبيل عمدتا مبتني بر کشاورزي و گردشگري است با اين حال عدم سرمايه‌گذاري در حوزه‌هاي زيرساختي و صنايع تبديلي باعث شده است اقتصاد کشاورزي استان ثروت‌آفريني لازم را نداشته باشد. بديهي است سرمايه‌گذاري در حوزه زيرساختي و ايجاد صنايع وابسته مي‌تواند شاخص‌هاي اقتصادي استان را به ميزان قابل توجهي ارتقا بخشد.
استان اردبيل داراي 225 هزار هکتار اراضي آبي، 515 هزار هکتار اراضي ديم و 38 هزار هکتار اراضي باغي است و سالانه بيش از 4.5 ميليون تن انواع محصولات زراعي، باغي و دامي در اين استان توليد و روانه بازار مي‌شود. از اين جهت اردبيل هم‌اکنون هم نقش بسزايي در امنيت غذايي کشور ايفا مي‌کند و در صورت تحقق سرمايه‌گذاري در حوزه‌هايي مانند پاياب سد خداآفرين و افزايش يک ميليون تني توليدات کشاورزي استان مي‌تواند آن را ارتقا دهد.
از سوي ديگر در حوزه صنعت هم در سال‌هاي اخير گام‌هاي بلندي برداشته شده است به طوري که توليدات استان در حوزه هايي مانند توليد انواع باتري، لاستيک، صنايع سلولزي، آب معدني اسباب بازي و حتي خودرو در سطح کشور قابل توجه است علاوه بر اين با کشف معادن فلزي مس در اين استان اردبيل به استان‌هاي معدود داراي معادن فلزي اضافه شده است.
نکته قابل توجه ديگر اينکه در سال‌هاي اخير توجه و تمرکز مديريت ارشد استان بر تامين و ايجاد زيرساخت‌هاي سرمايه‌گذاري اعم از زيرساخت‌هاي حمل و نقل به‌ويژه راه‌آهن، توسعه شبکه بزرگراهي، زيرساخت‌هاي انرژي از جمله خط دوم انتقال گاز که ظرفيت گاز اردبيل را با 2 برابر افزايش مي‌دهد معطوف شده است. همه اينها در کنار نيروي انساني توانمند و پويا ظرفيت‌هايي است که چشم‌انداز سرمايه‌گذاري در استان اردبيل را روشن نشان مي‌دهد.
با اين حال به فعليت در آمدن اين ظرفيت‌ها نيازمند بستر سازي در حوزه‌هايي همچون راه‌اندازي مناطق آزاد است که چند سالي است در استان براي آن برنامه‌ريزي شده است و لازم است فرايند اجرايي شدن آن از سوي مسئولان و متوليان امر تسريع شود.
منطقه آزاد چه اتفاقاتي را براي منطقه رقم خواهد زد؟
اوايل سال 1400 کليات مصوبه منطقه آزاد تجاري و صنعتي استان اردبيل در يک محدوده 10 هزار 656 هکتاري در مجمع تشخيص مصلحت نظام تصويب شد که راه‌اندازي و ايجاد آن به دليل اختلاف نمايندگان استان بر روي يک محدوده مشخص به تاخير افتاد ولي بنا به گفته مدير اجرايي منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل، مخالفت‌ها فروکش کرده و به زودي عمليات اجرايي آن از بيله‌سوار شروع خواهد شد.
بر اساس اساسنامه منطقه آزاد تجاري و صنعتي، زيرساخت‌هاي لازم براي ايجاد منطقه آزاد تجاري در بيله‌سوار در سطح يک هزار و 500 شروع مي‌شود و مناطق ديگر از جمله گرمي به مساحت 2 هزار و 71 هکتار ، پارس‌آباد به مساحت يک هزار و 274 هکتار، رضي چهار هزار و 500 هکتار و حيطه نقاط اتصال هم در سطح 350 هکتار در ادامه به منطقه آزاد تجاري الحاق خواهد شد.يکي از اهداف و کارکردهاي منطقه آزاد تجاري و صنعتي، رونق توليد و اشتغال، سرمايه‌گذاري بخش خصوصي ، توسعه صادرات و ارتقاي بهره‌وري بخش‌هاي مختلف اقتصادي استان به‌ويژه حوزه کشاورزي است که در تامين زنجيره مواد غذايي و امنيت غذايي ايفاي نقش ‌کرده ضمن اينکه با ايجاد صنايع تبديلي، فروش ، بازار يابي ، ارتقاي کيفيت و همچنين بسته‌بندي محصولات توليدي و صادارت آن به کشورهاي هدف تسهيل خواهد شد.منطقه آزاد محدوده حراست شده بندري و غيربندري است که از شمول برخي از مقررات جاري کشور متبوع خارج بوده و با بهره‌گيري از مزايايي نظير معافيت ‌هاي مالياتي ، بخشودگي سود و عوارض گمرکي ، نبود تشريفات زائد ارزي ، اداري و مقررات دست و پاگير و همچنين سهولت و تسريع در فرآيندهاي صادرات و واردات با جذب سرمايه‌گذاري خارجي و انتقال فناوري به توسعه سرزمين اصلي کمک مي‌کند.
در منطقه آزاد صادرات کالا و جذب سرمايه‌هاي خارجي به طور کامل آزاد بوده و با راهکارهاي بسيار تسهيل کننده‌اي براي صادرات و جذب سرمايه‌هاي خارجي از طريق اين مناطق ، دولت‌ها سعي مي‌کنند زمينه‌هاي مناسب را براي سرمايه‌گذاري و توسعه صادرات و کسب درآمدهاي ارزي به وجود آورد.
بهره‌گيري از قانون مزيت ارزش افزوده براي واحدهاي توليدي منطقه ، آزادي کامل ورود و خروج سرمايه و سود حاصل از فعاليت‌هاي اقتصادي ، مقررات صادرات و واردات و امور گمرکي خاص در منطقه آزاد و بي نيازي به صدور رواديد (ويزا) براي ورود و خروج اتباع خارجي از مبادي ورودي و خروجي مجاز منطقه از ديگر مزاياي مناطق آزاد محسوب مي‌شود.
کليه اشخاص حقيقي و حقوقي و موسسات اعم از ايراني و خارجي و سازمان‌هاي بين‌المللي طبق مقررات مناطق آزاد مي‌توانند به طور مستقل يا با مشارکت سازمان و شرکت‌هاي تابعه آن يا با مشارکت يکديگر در مناطق آزاد سرمايه‌گذاري کنند.
تسهيل گري و تخصص گرايي در منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل
مدير اجرايي منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل گفت: منطقه آزاد تجاري و صنعتي يکي از هفت منطقه اي است که در سال 1400 مصوب شد و بعد از تصويب اساسنامه در شوراي نگهبان روند عمليات اجرايي آن مورد توجه مسئولان استان قرار گرفت.عليرضا سليماني فرجام با بيان اينکه شروع کار منطقه آزاد تجاري و صنعتي از بيله‌سوار و کار ويژه اصلي آن هم تخصص‌گرايي و تسهيل‌گري تعريف شده است، ادامه داد: با توجه به ظرفيت‌هاي کشاورزي استان، تامين مواد غذايي جزو کارويژه‌هاي اصلي اين منطقه تعريف شده و قرار است محصولات توليدي در اين منطقه علاوه بر شمال غرب کشور، به کشورهاي حوزه قفقاز، روسيه و آسياي ميانه CIS صادر شود.
وي با بيان اينکه اساس کار منطقه آزاد تسهيل‌گري سرمايه‌گذاري بخش خصوصي است، گفت: با ايجاد کارويژه‌هاي لازم مي‌توان سرمايه‌گذاري‌هاي بخش خصوصي را در منطقه آزاد تسهيل و در کنار آن يک مرکز صادراتي و بورس در استان ايجاد کرد.
سليماني از اعلام آمادگي تعدادي از سرمايه‌گذاران بخش خصوصي براي تامين زيرساخت‌هاي منطقه آزاد خبر داد و افزود: برخي از مناطق آزاد هنوز داراي زيرساخت کاملي نيستند و در نظر داريم در تامين زيرساخت منطقه آزاد تجاري اردبيل از سرمايه‌گذاري بخش خصوصي که تاکنون تعدادي از آنها براي تامين زيرساخت منطقه اعلام آمادگي کردند، استفاده کنيم.مدير اجرايي منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل گفت: منطقه آزاد اردبيل با تمرکز بر تأمين زنجيره مواد غذايي از بذر تا هضم، استفاده حداکثري از ظرفيت‌هاي کشاورزي دشت مغان و همچنين توجه به ظرفيت بازار بين‌المللي و کشورهاي حوزه اوراسيا بستر بسيار مستعدي براي جذب سرمايه خواهد بود.
سليماني فرجام همچنين از برنامه‌ريزي براي ايجاد مرکز فروش و بورس بين‌المللي محصولات کشاورزي در دشت مغان خبر داد و ادامه داد: استان اردبيل با توجه به وضعيت خاص جغرافياي خود و داشتن مرزهاي طولاني با جمهوري آذربايجان و نزديکي به بازار قفقاز و روسيه داراي ظرفيت بالايي براي توسعه است و منطقه آزاد تجاري، صنعتي نقش موثري در رونق اين بخش از اقتصاد و در نتيجه توسعه متوازن استان خواهد داشت.منطقه آزاد اردبيل فرصتي براي شکوفايي اقتصاد استان اردبيل است با اين حال راه‌اندازي اين منطقه به دلايل مختلف به تاخير افتاده است به طوري که به گفته صديف بدري نماينده مردم اردبيل در مجلس شوراي اسلامي در همه هفت استان ديگر مصوبه منطقه آزاد تجاري و صنعتي اجرايي شده و در اردبيل اين مصوبه با تاخير در حال اجرا است که اميد است اهداف مورد نظر در اين منطقه تحقق يابد.
واقع امر اين است که فرايند توسعه نيازمند اتخاذ تمهيدات مشخص در حوزه‌هاي مختلف و پيشبرد همزمان اين تمهيدات است. چنانکه گفته شد در حال حاضر تمرکز مديريت ارشد استان توسعه زيرساخت‌هاي اصلي استان اعم از حمل و نقل، انرژي، بهداشت و درمان، آموزش است و ايجاد اين زيرساخت‌ها سرمايه‌گذاري سنگيني است که به هر حال بايد عوايد و منافع آن در اقتصاد استان و ارتقاي شاخص‌هاي اقتصادي ظهور و بروز يابد.به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايرنا،يکي از عواملي که سرمايه‌گذاري‌هاي انجام شده در زيرساخت‌هاي استان را به فعليت درخواهد آورد راه‌اندازي و ايجاد منطقه آزاد اقتصادي در اردبيل است.

منبع :