ردپايي از نخستين سينماي ايران

گروه فرهنگي: سينماي ايران، تاريخي پربار دارد و تنها چند سال پس از اختراع سينما در دنيا، نخستين سينماي کشور در تبريز پايه ريزي شد. سال 1279 شمسي تنها پنج سال پس از اختراع دستگاه سينماتوگراف، جمعي از مبلغان مذهبي کاتوليک در شهر تبريز تصميم مي‌گيرند تا يک سالن سينما همانند آنچه برادران لومير آن را اختراع کردند، بسازند.

پس از هماهنگي‌ها و آوردن دستگاه نمايش فيلم و مهياسازي محيطي براي ديدن فيلم که در محله پاساژ تبريز(نزديک چهارراه شريعتي(شهناز) کنوني) بنا نهاده شد، سينماي کوچکي با نام »سينما سولي (خورشيد)« به گنجايش 100 نفر تاسيس شد.اين سالن سينما در ادامه به دليل اينکه فيلم فارسي ساخته نمي‌شد و از سويي به فيلم‌هاي خارجي جديد نيز دسترسي نداشت، در سال 1295 شمسي تعطيل و به باد فراموشي سپرده شد.اکنون نيز محل قرارگيري اين سينما از بين رفته و هيچ نشاني از آن وجود ندارد.
اين سالن در دوران مظفرالدين شاه در تبريز راه اندازي شد و در همان سال نيز مظفرالدين شاه نخستين دوربين فيلم‌برداري (دستگاه سينماتوگراف) را در يکي از سفرهايش به فرانسه خريداري کرد و به ايران آورد.تبريز در ادامه به يکي از قطب‌هاي نمايش فيلم کشور تبديل شد و سينماهاي ارزنده‌اي در اين شهر راه اندازي شدند اما در ادامه سينماهاي تبريز با افول مواجه شده و رفته رفته تعداد سالن‌هاي سينمايي در آذربايجان شرقي کاهش يافت ولي اکنون تاحدودي وضعيت سينماهاي شهر اولين‌ها بهبود يافته است.
فعال بودن 19 سينما با 35 سالن سينمايي در آذربايجان شرقي
سيد محمدحسين بلاغي، مديرکل فرهنگ و ارشاد اسلامي آذربايجان شرقي در خصوص آخرين وضعيت سينماهاي استان، اظهار کرد: تعداد سينماهاي استان تا سال 1396 فقط هفت باب بود اما اکنون تعداد 19 سينما با 35 سالن و هفت هزار و 41 صندلي در سطح استان وجود دارد که 10 سينما و 25 سالن سينمايي در تبريز فعال هستند.وي افزود: شهرستان‌هاي اسکو، شبستر، مرند، ملکان، عجب شير، بناب، مراغه، اهر و ميانه نيز هر يک داراي يک سينما هستند و تعداد چهار سينماي سيار نيز در شهرستان‌هاي جلفا، هريس، آذرشهر، سراب و صوفيان وجود دارد.وي ادامه داد: تعداد هشت سينماي جديد استان نيز در مرحله تجهيز هستند که تا سال آينده به مجموع سينماهاي فعال استان اضافه خواهند شد.
بلاغي در خصوص ويژگي‌هاي سالن‌هاي سينمايي جديد، ادامه داد: اکنون سينماهاي جديد به صورت پرديس (سينمايي که داراي بيش از 2 سالن است) ساخته مي‌شود که در اين حالت، سالن‌ها داراي تعداد صندلي کمتر اما تنوع پخش فيلم بيشتري دارند.وي اظهار کرد: سينماهاي فلسطين، فرهنگيان، انقلاب و سعدي در تبريز از قديمي ترين سينماهاي شهر هستند که تاريخ ساخت آن‌ها به دوران قبل از انقلاب مي‌رسد. اکنون سينما فلسطين(تحت مديريت اداره ارشاد) و سينما فرهنگيان (تحت مديريت اداره آموزش و پرورش) فعال هستند اما سينما انقلاب به خاطر وضعيت نامناسب و فرسودگي ساختمان غيرفعال بوده و سينما سعدي نيز به همين علت تعطيل است.
سعدي، قديمي ترين سالن کنوني سينماي تبريز تعطيل است
فرهاد باغشمال، رييس امور سينمايي حوزه هنري آذربايجان شرقي ، اظهار کرد: اکنون قديمي ترين سينماي حاضر تبريز، سينما سعدي است که قدمت آن به سال 1302 برمي‌گردد که در محله پاساژ تبريز واقع شده اما به خاطر شرايط فرسودگي تعطيل است.وي افزود: اکنون حوزه هنري استان در شهر تبريز 2 پرديس سينمايي به نام‌هاي قدس با 480 نفر ظرفيت و 29 بهمن با هزار و 100 نفر ظرفيت دارد.وي با اشاره به اينکه 2 سينماي انقلاب و سعدي تبريز که در مديريت حوزه هنري استان هستند، به خاطر قرارگيري در بافت فرسوده و مرکزي شهر امکان بازسازي ندارند، گفت: در حال رايزني با شهرداري و ساير ارگان‌ها هستيم تا با تهاتر بتوانيم زمين جديدي در نقطه ديگري از شهر تبريز که فاقد سينماست، براي ساخت سينماي جديد تهيه کنيم.
وي ادامه داد: اکنون سه طرح ساخت سينما در شهرستان‌هاي مراغه، مرند و سراب را پيگيري مي‌کنيم که تفاهمنامه پرديس سينمايي مراغه با پنج سالن تکميل شده است.
باغشمال تاکيد کرد: چالش اساسي در سينماي استان نداريم زيرا سينما به صورت سيستمي پيش مي‌رود و اگر چالشي هم باشد يک چالش ملي است اما از لحاظ تعداد و کيفيت سينماهاي تبريز مي‌توان گفت که با راه اندازي پرديس‌هاي خصوصي و دولتي سينمايي، وضعيت خوب است.وي افزود: تبريز با رشد مخاطب سينماها مواجه شده است و اکنون رتبه هفتم را از اين نظر در کشور دارد و سينماهاي قدس و 29 بهمن جزو 20 سينماي برتر کشور هستند و در زمان برگزاري جشنواره‌هاي فيلم مطرح کشور، ميزبان پخش فيلم‌ها مي‌شوند.
مهمترين مشکل سينماهاي آذربايجان شرقي، عدم دسترسي مردم نقاط محروم است
وي اظهار کرد: مرکز شهرستان‌ها داراي سينما هستند اما نقاط دوردست و محروم از داشتن سينما محروم بوده و امکان بهره مندي ندارند که بر اين اساس حوزه هنري استان تدبيري انديشيده تا در 6 ماهه دوم سال، فيلم‌هاي روي پرده و در حال اکران را با کمک سينماي سيار در نقاط دوردست استان به نمايش درآورد.
به گزارش  عصرآذربايجان به نقل از ايرنا، رييس امور سينمايي حوزه هنري آذربايجان شرقي گفت: حوزه هنري از سينماگران و فيلمسازان بومي نيز براي معرفي به سينماي ايران از مرحله رشد و تربيت تا فيلمنامه نويسي و تبادل سوژه حمايت مي‌کند که در اين راستا سال گذشته فيلم آپاراتچي توانست در جشنواره فيلم فجر خوش بدرخشد و امسال نيز تعدادي از فيلم‌هاي کوتاه هنرمندان استان در جشنواره‌هاي مختلفي مقام آوردند.

منبع :