بي‌مهري جديد در حق آثار تاريخي تبريز

گروه تاريخي:بيستم فروردين ماه بود که آئين‌نامه اصلاحي ماده 5 قانون تشکيل سازمان ميراث‌ فرهنگي و گردشگري با موضوع نگهداري و اداره 21 مجموعه ملي در قالب اماکن، محوطه‌هاي تاريخي و کاخ‌موزه‌ها به‌شکل هيات امنايي تصويب شد، اما در کمال ناباوري، خبري از آثار تاريخي آذربايجان شرقي و تبريز در اين 21 مجموعه نبود.

گروه تاريخي:بيستم فروردين ماه بود که آئين‌نامه اصلاحي ماده 5 قانون تشکيل سازمان ميراث‌ فرهنگي و گردشگري با موضوع نگهداري و اداره 21 مجموعه ملي در قالب اماکن، محوطه‌هاي تاريخي و کاخ‌موزه‌ها به‌شکل هيات امنايي تصويب شد، اما در کمال ناباوري، خبري از آثار تاريخي آذربايجان شرقي و تبريز در اين 21 مجموعه نبود.
 آثار تاريخي آذربايجان شرقي در طول سال‌هاي گذشته، شاهد بي‌مهري‌هاي زيادي بوده‌اند، از دخالت در بافت تاريخي و دست درازي نااهلان به حريم آثار گرفته تا بلاتکليفي خانه‌هاي تاريخي و تجربه تلخ رويداد تبريز 2018، هر يک دل دوستداران تاريخ و فرهنگ را به درد آورده است.
ناديده گرفته شدن آثار تاريخي آذربايجان_شرقي و به ويژه تبريز در ليست اداره 21 مجموعه ملي در قالب اماکن، محوطه‌هاي تاريخي و کاخ‌موزه‌ها به‌شکل هيات امنايي، درد مورخان و دوست داران تاريخ و انجمن‌هاي ميراث فرهنگي را تازه کرد، چرا که نام تبريز با هر منطقي که ليست بندي کنيم، باز هم از قلم نمي‌افتد.
به نظر مي‌رسد، وصف تاريخ  آذربايجان_شرقي و در راس آن تبريز در معتبرترين منابع تاريخي، قدمت بالاي شهرهاي اين استان، "اولين" بودن تبريز در اغلب حوزه ها تعدد خانه‌هاي تاريخي آن و وجود آثار ملموس و ناملموس طبيعي، براي قرارگيري سايت‌هاي اين استان در آيين نامه مصوب هيات وزيران کافي نبوده است.
اين تصميم وزارت ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري، واکنش انجمن‌هاي ميراث فرهنگي آذربايجان شرقي را به دنبال داشت و اعضاي اين انجمن با صدور بيانيه‌اي نسبت به قرار نگرفتن بزرگترين بازار تاريخي جهان در ليست 21 مجموعه هيات امنايي مصوبه هيات وزيران، اعتراض کردند.
اعتراضي که محمدرضا کارگر - مدير اداره کل موزه‌ها و اموال منقول تاريخي - آن را بي‌مورد خواند و تاکيد کرد که »به مرور همه‌ آثار محوطه‌ها و موزه‌هاي تاريخي براي مديريت تحت پوشش اين قانون قرار مي‌گيرند.«
او اظهار مي کند: 21 مجموعه‌ ملي براي بررسي و تصويب آيين‌نامه اجرايي ماده پنج قانون تشکيل سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در نخستين قدم و به عنوان اولين تجربه در جلسه‌اي در وزارتخانه ميراث فرهنگي و با حضور متوليان اين حوزه انتخاب شدند. قرار شد نخست موزه‌هاي بزرگ و محوطه‌هاي مهم تاريخي مانند سعدآباد، نياوران، حافظيه و در ادامه محوطه‌هايي مانند ميدان نقش‌ جهان در ليست قرار بگيرند.
او با تاکيد بر اين‌که حدودِ 100 بنا و موزه جزء پرمخاطب‌ترين محوطه‌هاي تاريخي و موزه‌ها در کشور هستند که قطعا به مرور همه‌ آن‌ها در اين فهرست قرار مي‌گيرند، ادامه مي‌دهد: در هر صورت براي آغاز اصلاح آيين‌نامه و اجرايي کردن آن بايد تعدادي از موزه‌ها و بناهاي تاريخي انتخاب مي‌شدند، که محوطه‌ها و موزه‌هاي انتخاب‌شده جزء پرفروش‌ترين و پرمخاطب‌ترين‌ها بودند.
در واقع مدت‌ها قبل از برگزاري جلسه هيات وزيران، اين موزه‌ها انتخاب شده بودند.
انجمن‌هاي ميراث فرهنگي آذربايجان شرقي در حالي نسبت به بي‌مورد خواندن اعتراضشان از طرف مدير اداره کل موزه‌ها و اموال منقول تاريخي، بيانيه مجدد صادر کردند که به ظاهر خبري از اعتراض اداره کل ميراث فرهنگي صنايع دستي و گردشگري استان در اين خصوص نبوده و بايد منتظر واکنش مسئولان اين اداره کل بود.
عضو هيات علمي دانشکده معماري و شهرسازي دانشگاه هنر اسلامي تبريز و مدير عامل انجمن دوست‌داران ميراث فرهنگي آذربايجان شرقي در اين خصوص مي‌گويد: مقرر شده است که 21 سايت و مجموعه تاريخي به لحاظ اهميت و ويژه بودن به صورت هيات امنايي اداره شوند، اما متاسفانه هيچ سايتي از استان ما در اين ليست قرار ندارد.
دکتر احد نژاد ابراهيمي، ادامه مي‌دهد: به لحاظ قدمت تاريخي و اهميت شهر تبريز و آذربايجان شرقي اين نکته مورد سوال و اعتراض دوستداران و حاميان ميراث فرهنگي استان قرار گرفته است.
او ادامه مي‌دهد: از وزير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري درخواست شده است که اين موضوع به طور ويژه از سوي مسئولان امر بررسي شود؛ چرا که قاطبه کارشناسان ميراث فرهنگي معتقد هستند بازار تاريخي تبريز مجموعه شهرک دانشگاهي ربع رشيدي و مجموعه کليساهاي ارامنه به خاطر ثبت جهاني بودن، قابليت حضور در اين ليست را داشتند، اما متاسفانه چنين اتفاقي نيفتاده است.
*بازار تاريخي تبريز حتما در ليست نوبت دوم قرار مي‌گيرد
مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي نيز در اين خصوص مي‌گويد: هيات امنايي کردن موزه‌ها و سايت‌هاي تاريخي جزو برنامه‌هاي اصلي وزارت ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري بوده و وزير محترم نيز بر اين موضوع تاکيد دارند.
احمد حمزه‌زاده ادامه مي‌دهد: مقرر شده است تمامي موزه‌ها و بناهاي تاريخي حايز شرايط در اسرع وقت به صورت هيات امنايي اداره شوند هيات امنا نيز متشکل از يک سري شخصيت‌هاي حقيقي و حقوقي است.
او مي‌افزايد: هدف از اين کار، اداره اين مجموعه‌ها با مشارکت جوامع محلي است.او مي‌گويد: آنچه که در هيات دولت مصوب شده آيين نامه هيات امنايي کردن موزه‌ها و بناهاي تاريخي بوده و ليست در هيات دولت مصوب نشده است.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايسنا، به گفته مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي، اعلام ليست در اختيار خود وزارتخانه قرار داده شده است.
او، بيان مي‌کند: وزارتخانه ليستي را در نوبت اول اعلام کرده است و تعدادي از موزه‌ها و آثار تاريخي را هم در نوبت دوم اعلام خواهد کرد که بازار تاريخي تبريز به عنوان يکي از بزرگ‌ترين بازارهاي تاريخي دنيا و آثار شاخص استان و کشور در اين ليست قرار گرفته است.
حمزه زاده، خاطرنشان مي‌کند: مکاتباتي نيز با وزارتخانه انجام داديم و طبق دستور معاون وزير، بازار تاريخي تبريز حتما در ليست نوبت دوم قرار مي‌گيرد.

منبع :