منطقه آزاد تجاري اردبيل؛ يک بستر و چند رويا
منطقه آزاد تجاري اردبيل؛ يک بستر و چند رويا
1400/10/05
گروه اقتصادي: ايجاد منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل پس از مدت‌ها معطلي براي تهيه لايحه در دولت، و بررسي در مجلس،شوراي نگهبان و مجمع تشخيص مصلحت چند ماه پيش به تصويب رسيد اما با وجود تصويب، هنوز عمليات راه اندازي و تعيين مکان استقرار آن به دليل اختلافات موجود بين نمايندگان استان به جايي نرسيده است.
گروه اقتصادي: ايجاد منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل پس از مدت‌ها معطلي براي تهيه لايحه در دولت، و بررسي در مجلس،شوراي نگهبان و مجمع تشخيص مصلحت چند ماه پيش به تصويب رسيد اما با وجود تصويب، هنوز عمليات راه اندازي و تعيين مکان استقرار آن به دليل اختلافات موجود بين نمايندگان استان به جايي نرسيده است.
تحت تاثير اختلاف شديد بين نمايندگان استان اردبيل هم اکنون ايجاد منطقه آزاد تجاري ، صنعتي استان اردبيل به يک چالش بزرگ تبديل شده و در شبکه هاي مجازي هريک از نمايندگان با اظهارات خود سعي بر کشاندن منطقه آزاد به حوزه انتخابيه خود بوده و همين امر سبب تعويق در راه اندازي اين منطقه شده است.
آيت الله سيد حسن عاملي نماينده ولي فقيه در استان و امام جمعه اردبيل به تازگي بر مشخص شدن وضعيت منطقه آزاد تجاري ، صنعتي استان و فعال شدن آن تاکيد کرده و بيان کرد: تمام استان‌هايي که اخيرا مجوز منطقه آزاد را دريافت کردند کار خود را شروع کرده‌اند اما استان اردبيل به خاطر اختلاف نمايندگان شهرستان‌هاي مختلف در اين زمينه همچنان ناکام مانده است.
اوايل سال جاري پس از کش و قوس‌هاي فراوان نمايندگان مجلس، کليات مصوبه منطقه آزاد تجاري و صنعتي استان اردبيل در يک محدوده 10 هزار هکتاري در مجمع تشخيص مصلحت نظام تصويب شد، در حالي که نمايندگان استان اردبيل در مجلس به دنبال تصويب چهار نقطه گرمي،بيله‌سوار، رضي و نمين بودند مجمع تشخيص مصلحت نظام اين چهار نقطه را به يک محدوده حائز شرايط تقليل داد.در حال حاضر تکليف محدوده منطقه آزاد تجاري در استان هنوز مشخص نشده و اختلافات در اين زمينه همچنان پابرجاست .
شهروز بالايي شهروند اردبيلي در اين باره گفت: هنوز تکليف منطقه آزاد اردبيل به رغم تعيين محدوده آن مشخص نيست و دليل اصلي آن هم خود نمايندگان استان مي‌باشند که هر يک از آنها مي‌خواهند منطقه آزاد در حوزه انتخابيه آنها ايجاد شود.علي نظري شيخ احمد کارشناس اقتصاد در اين باره گفت:دهه‌هاي اخير دوران افول مناطق آزاد در دنيا است و به دليل شرايط توليد و تجارت در جهان و پيوستن کشورها به سازمان تجارت جهاني(WTO) ديگر هيچ کشوري دنبال ايجاد منطقه آزاد نيست و اصولا مناطق آزاد جذابيت خود را از دست داده اند، اما در ايران به دليل شرايط خاص اقتصادي و تجاري منطقه آزاد هنوز يک مزيت به شمار مي رود ولي اين شرايط نمي تواند دائمي باشد و بايد هرچه سريعتر به استقرار و بهره مندي از مزاياي منطقه آزاد اقدام نماييم.او معتقد است با وضعيت اقتصادي فعلي کشور امکان ايجاد زيرساخت‌هاي ضروري براي منطقه آزاد در استان اگرچه غيرممکن نيست اما بعيد و زمانبر است و ممکن است سالها طول بکشد.نظري ادامه داد: از اين رو بايد محلي براي منطقه آزاد اردبيل انتخاب شود که حداقل زيرساخت‌ها در آن فراهم باشد و از فرداي ابلاغ مصوبه توسط دولت شروع به فعاليت نمايد.
به گفته وي، هيچ يک از محل‌هاي پيشنهادي قبلي در استان اردبيل بطور کامل از ويژگي‌هاي ايده و تناسب با شرايط فعلي کشور برخوردار نيست.وي گفت: حل چالش انتخاب محل منطقه آزاد نيازمند همدلي و همگرايي همه مسئولين استاني اعم از نماينده ولي فقيه در استان، استاندار، نمايندگان مردم استان در مجلس شوراي اسلامي و نخبگان و فعالين مدني استان است.
دودستگي؛ تهديد يا فرصت
هريک از نمايندگان استان سعي بر ايجاد منطقه آزاد در حوزه انتخابيه خود دارند، ولي اسماعيلي نماينده گرمي گفته است ايجاد منطقه آزاد حق مسلم مردم گرمي است، از طرفي عباس جهانگير زاده نماينده پارس آباد و بيله سوار هم شهر ستان بيله‌سوار را حائز شرايط منطقه آزاد مي داند، محمود عباس زاده مشگيني نماينده مشگين شهر ،شهر رضي را داراي قابليت منطقه آزاد اعلام مي کند و از طرف ديگر سيد کاظم موسوي نماينده اردبيل هم بر ايجاد منطقه آزاد در نمين پافشاري مي‌کند.ولي اسماعيلي نماينده مردم گرمي در مجلس شوراي اسلامي در اين باره گفت: بهره مندي از مزاياي منطقه آزاد حق مسلم مردم گرمي است و بايد مرزنشينان غيور اين شهرستان از مزاياي آن بهره مند شوند.وي اظهار کرد: مردم انتظار دارند در نقطه مقابل راي و حمايتي که از دولت انقلابي داشتند بيشترين توجه در مسير محروميت زدايي و بهبود معيشت مردم باشد که اميدواريم خواسته و مطالبه به حق مردم تحقق يابد.اسماعيلي افزود: ايجاد منطقه آزاد در گرمي از آب و نان شب براي اين مردم واجب تر است و اگر مي خواهيم در منطقه مرزي آسيب ها به حداقل رسيده و مردم معيشت مناسبي داشته باشند بايد هر چه سريعتر اين طرح اساسي و زيربنايي را اجرايي کنيم.نماينده مردم گرمي در مجلس گفت: با اجراي منطقه آزاد تجاري نه تنها توسعه متوازن محقق مي شود بلکه جلوي مهاجرت و حاشيه نشيني در اردبيل گرفته شده و جوانان ما به جاي گرايش به اعتياد، بزه و آسيب ها در نقطه قابل قبول اشتغال و توانمندي اقتصادي قرار مي گيرند.سيد کاظم موسوي نماينده مردم اردبيل، نير، نمين و سرعين در مجلس شوراي اسلامي هم در اين باره گفته است: به دور از دعواها و اختلافات قوميتي پيشنهاد کرديم تا منطقه آزاد تجاري به نام استان اردبيل تصويب و ابلاغ شود.
وي افزود: با کنار گذاشتن دعوا و اختلاف قوميتي در اردبيل بين مغان با اردبيل، پارس‌آباد با گرمي و يا نمين با نير ضرورت دارد به صورت منسجم و با نام استان اردبيل منطقه آزاد تجاري راه‌اندازي شود.نماينده مردم اردبيل، نير، نمين و سرعين در مجلس شوراي اسلامي با اشاره به نامگذاري يک نقطه از اين استان به نام منطقه آزاد و در محدوده 10 هزار هکتاري اظهار کرد: ما پيشنهاد کرديم تا به دور از عناوين مختلف محدوده پارس‌آباد، بيله‌سوار، گرمي و نمين به عنوان منطقه آزاد انتخاب و با نام استان اردبيل معرفي شود.نماينده پارس آباد، بيله سوار و اصلاندوز در مجلس شوراي اسلامي منطقه مغان را حائز شرايط منطقه آزاد دانست و گفت:ظرفيت توليد محصولات کشاورزي را در منطقه مغان 4 ميليون تن است و براي صادرات اين محصولات بازارهاي هدف در کشورهاي آسياي ميانه و حوزه قفقاز و اوراسيا در نظر گرفته شده تا امکان ارزآوري براي کشور از اين مسير فراهم آيد.
محمود عباس‌زاده مشگيني نماينده مردم مشگين‌شهر در مجلس شوراي اسلامي هم به دنبال ايجاد منطقه آزاد در از بيله سوار تا رضي و نمين است و در اين باره گفته است: نوار مرزي آغاز شده از بيله‌سوار تا نمين به ميزان 10 هزار هکتار به عنوان منطقه آزاد تصويب نهايي و عمليات اجرايي آن آغاز خواهد شد.نماينده مردم مشگين‌شهر در مجلس شوراي اسلامي ضرورت ايجاد منطقه آزاد را در محروم‌ترين نقاط استان يادآور شد و اضافه کرد: منطقه آزاد بايد در چنين مناطق محرومي راه‌اندازي شود تا از مزاياي اين منطقه اهالي محروم چنين شهرهايي استفاده کنند.عباس‌زاده مشکيني بيان کرد: هر چند در راه‌اندازي منطقه آزاد اختلاف نظرهايي وجود دارد اما با بازديدي که دبير مناطق آزاد کشور از استان داشت، محدوده منطقه آزاد مشخص شده و پيشنهاد کرديم تا 10 هزار هکتار منطقه نوار مرزي اين استان از بيله‌سوار گرفته تا گرمي، ارشق و نمين به عنوان منطقه آزاد محسوب شود.اما سيد غني نظري رئيس مجمع نمايندگان استان اردبيل در مجلس شوراي اسلامي هم معتقد است نمايندگان اردبيل در ايجاد منطقه آزاد تجاري متفق هستند.وي گفت: نمايندگان استان اردبيل در راه‌اندازي منطقه آزاد تجاري هم راي بوده و همه براي بهره‌مندي از مزاياي اين منطقه لحظه شماري مي‌کنند.نماينده خلخال و کوثر در مجلس اظهار کرد: هر چند مباحث مطرح شده با ديد کارشناسي بوده اما با پيگيري نماينده ولي فقيه در استان و امام جمعه اردبيل از دبير مناطق آزاد کشور دعوت کرديم تا اجرايي شدن منطقه آزاد را نهايي کرده و عمليات اجرايي را در شمال استان اردبيل شاهد باشيم.نظري تصريح کرد: با توجه به ويژگي‌هاي برجسته در منطقه بيله‌سوار، پارس‌آباد و گرمي از لحاظ مرزي و همچنين داشتن گمرک، فرودگاه و تبادلات مرزي بخشي از اين مناطق به عنوان محدوده منطقه آزاد تجاري مورد توجه قرار گرفته و شکل اجرايي آن را در اراضي ملي شاهد خواهيم بود.
منطقه آزاد تجاري و صنعتي اردبيل در يک نقطه مصوب آماده‌سازي مي‌شود
عمليات آماده‌سازي زيرساخت‌هاي منطقه آزاد تجاري صنعتي استان اردبيل از يک نقطه مصوب مجمع تشخيص مصلحت نظام آغاز مي‌شود و پس از آماده‌سازي يک نقطه ساير نقاط را بتدريج در زمان‌بندي‌هاي مشخص به منطقه آزاد تجاري صنعتي استان الحاق خواهد شد.
سعيد محمد مشاور رئيس جمهور و دبير شوراي‌عالي مناطق آزاد و ويژه اقتصادي در بازديد از مناطق مرزي استان اردبيل گفت:مصر هستيم در اين منطقه آزاد هر چهار نقطه تاييد شده توسط دولت و مجلس را فعال کنيم و اين اقدام بطور يکجا و يا به تناوب انجام خواهد گرفت.وي اضافه کرد: نتايج مذاکرات انجام گرفته با مجمع تشخيص مصلحت نظام در اين ارتباط طي هفته آينده به سمع و نظر مردم استان اردبيل خواهد رسيد. سرپرست معاونت سياسي، امنيتي و اجتماعي استانداري اردبيل نيز گفت: توسعه همه جانبه استان مورد تاکيد و هدف نهايي مردم و مسئولان استان است و همه مردم استان خيرخواه و دلسوز همديگر هستند.رضا قاسميان افزود: بايد با پرهيز از هرگونه اختلاف موضوع منطقه آزاد تجاري صنعتي را پيگير باشيم و با نگاه مثبت و با وفاق و همدلي بيشتر آنچه که مطلوب و به صلاح استان است را بپذيريم و به جلو ببريم.او افزود: پيشرفت و توسعه مناطق مختلف استان در گروي همدلي است و مردم استان با اتحاد و همراهي و همدلي موضوع مناطق آزاد و توسعه يکپارچه مناطق مختلف را پيگيري خواهند کرد.استان اردبيل داراي 380 کيلومتر مرز خشکي با جمهوري آذربايجان است.مناطق مرزي از جمله استان اردبيل از يک محروميت تاريخي و شکاف توسعه‌اي با مناطق برخوردار کشور رنج مي‌برند و براي رفع اين عقب ماندگي و حرکت در مسير توسعه متوازن نياز به ابزارهاي حمايتي ويژه‌اي دارند و از جمله مهمترين اين مولفه‌ها ايجاد مناطق آزاد تجاري و صنعتي در آنها مي‌باشد.به اعتقاد کارشناسان؛ اشتغال‌زايي، افزايش حضور سرمايه‌گذاران در منطقه به دليل معافيت‌هاي گمرکي و سود بازرگاني، رفع مشکل بيکاري، توسعه صادرات، افزايش مراودات بازرگاني با کشورهاي همسايه، ايجاد بازارهاي تجاري و صنعتي مشترک با همسايگان از جمله مزاياي ايجاد مناطق آزاد تجاري ، صنعتي در مناطق محروم و مرزي کشور است.منطقه آزاد محدوده حراست شده بندري و غيربندري است که از شمول برخي از مقررات جاري کشور متبوع خارج بوده و با بهره‌گيري از مزايايي نظير معافيت هاي مالياتي ، بخشودگي سود و عوارض گمرکي ، نبود تشريفات زائد ارزي ، اداري و مقررات دست و پاگير و همچنين سهولت و تسريع در فرآيندهاي صادرات و واردات با جذب سرمايه‌گذاري خارجي و انتقال فناوري به توسعه سرزمين اصلي کمک مي‌کند.در منطقه آزاد صادرات کالا و جذب سرمايه‌هاي خارجي به طور کامل آزاد بوده و با راهکارهاي بسيار تسهيل کننده‌اي براي صادرات و جذب سرمايه‌هاي خارجي از طريق اين مناطق ، دولت‌ها سعي مي‌کنند زمينه‌هاي مناسب را براي سرمايه‌گذاري و توسعه صادرات و کسب درآمدهاي ارزي به وجود آورد.بهره‌گيري از قانون مزيت ارزش افزوده براي واحدهاي توليدي منطقه ، آزادي کامل ورود و خروج سرمايه و سود حاصل از فعاليت هاي اقتصادي ، مقررات صادرات و واردات و امور گمرکي خاص در منطقه آزاد و بي نيازي به صدور رواديد (ويزا) براي ورود و خروج اتباع خارجي از مبادي ورودي و خروجي مجاز منطقه از ديگر مزاياي مناطق آزاد محسوب مي‌شود.همچنين برخورداري از انواع معافيت‌هاي مالياتي ، امکان ورود ماشين‌آلات و قطعات و مواد اوليه براي صنايع منطقه بدون عوارض گمرکي از ديگر مزاياي چشمگير مناطق آزاد است.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايرنا، کليه اشخاص حقيقي و حقوقي و موسسات اعم از ايراني و خارجي و سازمان‌هاي بين‌المللي طبق مقررات مناطق آزاد مي‌توانند به طور مستقل يا با مشارکت سازمان و شرکت‌هاي تابعه آن يا با مشارکت يکديگر در مناطق آزاد سرمايه‌گذاري کنند.استان اردبيل با توجه به وضعيت خاص جغرافياي خود و داشتن مرزهاي طولاني با جمهوري آذربايجان و در نتيجه نزديکي به بازار قفقاز و روسيه داراي ظرفيت خاصي براي توسعه است، تجارت خارجي و بالطبع گسترش صنايع صادرات محور از مولفه‌هاي اساسي توسعه منطقه مي‌باشد و در اين ميان ايجاد منطقه آزاد تجاري، صنعتي نيز نقش موثري در رونق اين بخش از اقتصاد و در نتيجه توسعه متوازن استان خواهد داشت.
منبع :