ضرورت تغيير فرهنگ توده مردم در رفتار با حيوانات
ضرورت تغيير فرهنگ توده مردم در رفتار با حيوانات
1401/02/10
گروه جامعه: حيوان‌آزاري در ايران پديده تازه اي نيست اما گسترش شبکه‌هاي مجازي نمايش عکس و فيلم آزار حيوانات که در اغلب موارد دل‌خراش و بهت‌آورند، شواهد چنين رويکردي را بيش از پيش مستند مي کند و به ظاهر برخي از فعالين را براي مدت کوتاهي حساس و تا حادثه بعدي دوباره سکوت در جامعه حاکم مي کند.
گروه جامعه: حيوان‌آزاري در ايران پديده تازه اي نيست اما گسترش شبکه‌هاي مجازي نمايش عکس و فيلم آزار حيوانات که در اغلب موارد دل‌خراش و بهت‌آورند، شواهد چنين رويکردي را بيش از پيش مستند مي کند و به ظاهر برخي از فعالين را براي مدت کوتاهي حساس و تا حادثه بعدي دوباره سکوت در جامعه حاکم مي کند.
يکي از علل شيوع و افزايش حيوان آزاري در سال‌هاي اخير فقدان قوانين بازدارنده براي مرتکبان اين نوع رفتارها با مخلوقات زبان بسته مي باشد.
متأسفانه هيچ قانون جامعي براي برخورد با اشخاصي که به صورت موردي يا سازمان يافته نسبت به شکنجه و اذيت و آزار و کشتن حيوانات مي پردازند، وجود ندارد و مراجع قضايي در مقام رسيدگي به موارد ارجاعي، به‌واسطه فقدان نص صريح قانوني ابزار لازم را براي مجازات چنين افرادي در اختيار ندارند.
به نظر مي رسد وجود خلاءهاي قانوني در رابطه با آزار و اذيت حيوانات نشان از بي‌تفاوتي قانونگذار به حيات جانداراني غير از انسان و عدم حمايت تقنيني از اين موجودات دارد.
هر چند رفتار با حيوانات، امري اکتسابي است و جلوه‌اي از توسعه يافتگي اجتماعي و فرهنگي را نيز مي تواند در جامعه نشان دهد ولي به نظر مي رسد برخي الگوهاي رفتاري بايد از دوران کودکي در جامعه آموزش داده شود ولي به اين موضوع نيز تاکنون کمتر پرداخت شده است.
فقدان قوانين بازدارنده براي مرتکبان حيوان آزاري
شيرين يوسفي دانشجوي دکتراي حقوق جزا و جرمشناسي با اشاره به پديده حيوان آزاري در کشور اظهار کرد: قوانين موجود در کشور ما در زمينه حمايت از حيوانات، صرفا ناظر بر حفاظت از حيات وحش در چارچوب تعريف شکار و صيد غيرمجاز است به طوري که حيوان‌آزاري صراحتاً و مستقلاً جرم‌انگاري نشده است؛ در حالي که حيوان آزاري از جمله اقداماتي است که مي‌تواند جريحه‌دار شدن وجدان عمومي جامعه و اخلال در نظم عمومي را در پي داشته باشد.
بنابراين جرم‌انگاري چنين رفتاري توسط مقنن ضروري است.
اين حقوقدان ادامه داد: قانونگذار علاوه بر قانون شکار و صيد در ماده 679 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامي، کشتن، مسموم کردن، تلف يا ناقص کردن حيوان حلال گوشت متعلق به ديگري يا حيواناتي که شکار آنها توسط دولت ممنوع اعلام شده را جرم‌انگاري کرده و براي مرتکب چنين رفتاري، مجازات حبس از نود و يک روز تا شش ماه يا جريمه نقدي از يکصد و پنجاه هزار تومان تا سيصد هزار تومان در نظر گرفته است؛ البته اين ميزان از مجازات نمي‌تواند واجد بازدارندگي لازم باشد.
همچنين در ماده 680 همان قانون نيز مقرر شده که هرکس برخلاف مقررات و بدون مجوز قانوني اقدام به شکار يا صيد حيوانات و جانوران وحشي حفاظت شده کند به حبس از سه ماه تا سه سال و يا جزاي نقدي از يک و نيم ميليون ريال تا هجده ميليون ريال محکوم خواهد شد.
وي افزود: اين مقررات صرفاً شمول به حيوان حلال گوشت متعلق به ديگري، حيواناتي که شکار آنها توسط دولت ممنوع اعلام شده و جانوران و حيوانات حفاظت شده دارد و شمولي بر حيوانات بلاصاحب شهري و روستايي مانند سگ و گربه يا اسب و الاغ پيري که به حال خود رها شده‌اند ندارد؛ بنابراين مراجع قضايي در مقام تعقيب و مجازات اشخاصي که مبادرت به شکنجه و اذيت و آزار حيوانات بلاصاحب و حفاظت نشده مي‌شود با مشکل فقدان مستند قانوني مواجه هستند.
يوسفي با اشاره به ضرورت فرهنگ سازي در زمينه تعامل با حيواناتي که در گوشه و کنار شهر و روستا زندگي مي کنند و مصداق حيوانات موذي نيستند، گفت: پديده حيوان آزاري صرفاً با جرم انگاري و وضع قانون کيفري و مجازات از بين نخواهد رفت بلکه بايد فرهنگ توده مردم در زمينه رفتار با حيوانات تغيير کرده و از همان دوران کودکي و در مدارس در اين زمينه فرهنگ سازي شده و آموزش‌هاي لازم داده شود و الا تجربه ثابت کرده است که اقدامات قهري و مجازات به‌تنهايي مشکلي را رفع نخواهد کرد.
وي اضافه کرد: در روزهاي اخير شاهد کشته شدن يک قلاده پلنگ در يکي از شهرهاي کشور و همچنين کشته شدن يک قلاده خرس در اردبيل با رفتارهاي نامتعارف مردم هستم که اين حوادث جاي بسي تامل را دارد.
به گفته يوسفي فقدان قوانين بازدارنده براي مرتکبان چنين رفتارهايي، اصلي‌ترين علت اقدام به حيوان‌آزاري توسط انسان‌هاي نامتعارف است.
مديرکل محيط زيست اردبيل نيز در خصوص تلف شدن يک قلاده خرس در اردبيل اظهار کرد: متاسفانه اهالي روستاي کنازق شهرستان نمين در روزهاي گذشته با توسل به روش‌ها و رفتارهاي نامناسب، پس از تعقيب و گريز يک قلاده خرس قهوه اي و با ضرب و جرح حيوان و از پا انداختن آن، با استفاده از ادواتي نظير تراکتور، اين حيوان را مهار نموده و آسيب جدي به آن وارد نموده بودند، به طوري که ضمن زيرگرفتن آن با تراکتور، باعث شکستگي استخوان پا و لگن و آسيب ستون فقرات حيوان شده و با يک حلقه طناب ضخيم از ناحيه گردن بسته و پاي عقب سمت چپ حيوان را زير چرخ تراکتور قرار داده‌اند تا به زعم خود مانع فرار آن شوند.وي اضافه کرد: اما با توجه به شدت آسيب‌ديدگي حيوان از ناحيه ستون فقرات و خونريزي داخلي ناشي از آسيب امعاء و احشاء، متاسفانه تلاش‌هاي به عمل آمده تا پاسي از شب براي احياء مثمر واقع نشد و حيوان تلف گرديد.
به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايسنا، طي روزهاي اخير يک قلاده خرس که وارد روستاي خنازق شهرستان نمين شده بود بر اثر رفتار غيرحرفه‌اي برخي روستاييان و استفاده از ادوات کشاورزي براي مهار آن تلف شد. روز گذشته دادستان شهرستان نمين از صدور حکم بازداشت مقصر اين حادثه غير انساني خبرداده بود که منجر به دستگيري فرد ضارب شد.
منبع :