اؤلومله ال- اله

بولگه لر سرويسي:پاييز گئجه‌سي‌ايدي.‌هاوالار چوخ سويوق کئچيردي. موحاريبه اولدوغونا گؤره شهرده گئجه‌لر چراغ‌لار سونولو اولمالي‌ايدي. بلکه ده چراغلار ياساق اولموشدو؟

رحيم خياوي

بولگه لر سرويسي:پاييز گئجه‌سي‌ايدي.‌هاوالار چوخ سويوق کئچيردي. موحاريبه اولدوغونا گؤره شهرده گئجه‌لر چراغ‌لار سونولو اولمالي‌ايدي. بلکه ده چراغلار ياساق اولموشدو؟ بونا گؤره گئجه‌لر باييرا چيخاندا نظره چوخ دهشتلي گليردي. قارانليق اؤز چادرين ائله چکميشيدي کي، گؤز گؤزو گؤرموردو. ساوالانين اطرافين قار توتسادا، هله آغ کؤينکي شهره گئيديره بيلمه‌ميشدي.گئجه ياريني گئچميشيدي. سحرين باغري ياريليردي. شهر شيرين يوخودايدي. من ياتاغمين ايچينده آرخام اوسته اوزانيب، گؤزومو اوتاغين تاغينا تيکميشديم. يوخوم آپارميردي؛ سانکي يوخوم باشيما دوشموشدو. بير آندا حيطين قاپيسي مؤحکم دؤيولدو. يوخو گؤروردوم، يوخسا اوياق‌ايديم! تئزليکله شالواريمي‌گئيمه‌گه باشلاديم، آمما قاپي بير دوزومه چيرپيليردي… الاهي نه اولا؟ گئجه‌نين بو واختيندا قاپيني دؤين کيم اولا؟!… فيکره دالديم. چيگنيمه بير آرخاليق آتيب تئز قاپييا ساري يويوردوم. قاپيني آچان کيمي‌گؤردوم يحيي دالغين بير حالدا ال آياقين ايتيرر کن ، وحشي بير باخيش لا: – تئز اول گئدک! دئدي. يحيي اون سککيز ياشا دولموش اوجا بويلو، اوتانقاج، ايدمانچي بير گنج‌ايدي.
بلکه آتام؟-يوخ، يالنيز تئز اولماليسان.-آخي بير دي گؤروم نه اولوب! من ياري جان اولدوم!-محرم عمي‌اؤلوب!-نئجه محرم عمي‌اؤلوب!… نه دانيشيرسان؟…. يحيي نه دئييرسن.؟ دئيه‌رک گؤزلريم ياش‌لا دولدو.-آخي عميم آخشام بيزه گلميشيدي؛ او چوخ جاني سولو، ساغلام و کئفي ساز‌ايدي!-سکته ائله‌ييب، اؤزوده يوخودا! يحيي دئدي. ائله سانديم بوسبوتون بدنيمده سويوق بير گيزيلتي قوپدو. عجله‌لي بير حالدا پالتارلاريمي‌گئيديم.بؤيوک قارداشيم کريم منيمله قاپي – قاپي قونشوايدي. اونلارين دا قاپيسين دؤيدوم. اوياندي. خبري ائشيده‌رک ال آياغين ايتيردي:– بو نه موصيبت‌ايدي بيزي گلدي تاپدي! آخي عميمين اؤلوم واختي دئييلدي. او چوخ ساغلام و کئفي ساز‌ايدي… قهرلنميش بير حالا دوشموشدو. يحيي ايله بيرليکده يوللانديق عميمين ائوينه طرف.دئمه‌لييم من بويا باشا چاتديغيم زاماندان بيزيم طايفادا بيرينجي دفعه‌ايدي کي، اؤلوم‌له اوز به اوز گليرديم. اؤزوده عميمين اؤلومو، چون اوندان چوخ ياشا دولموش بو طايفادا واريدي. منجه بو آغير ايتگيني ايچه‌ريمده قبول ائله‌مک ايمکانسيز‌ايدي. آمما ائله بيل کي اؤلوم اؤز آياقلاري‌لا قاپيميزا گلميشيدي.
محرم عميم اوجا بويلو، قارا بنيز، کوره‌يي ائنلي، ساچلاري چال، دولو انداملي ساغلام بدن بير کيشي‌ايدي. دونيانين ايستي – سويوغونو گؤرموش، خئيرخواه انسان کيمي‌ائل اوبادا تانينيردي. او محله‌ده، ائل ايچينده، محبتلي و قايغي‌کش اولاراق، جماعاتين بوتون خير ايشينده جانيندان مايا قوياردي.محرم عمينين کوچه‌لرينه يئتيشرکن، گؤردوک جماعات قاپينين چئوره‌سينه ييغيشيبلار.‌
هامي‌بير بيريندن سوروشوردو: – بس محرم نئجه اولوبدو؟آغ‌ساققال کيشي‌لر اللري قوينوندا، باشلارين آشاغييا ساليب حزين- حزين آغلاييرديلار.ائوه گيررکن، اؤزومو اوتاغين اورتاسينا اوزانيلميش جنازه‌نين بؤيور طرفينه ييخديم. يول اوزونو هئچ دانيشمايان کريم، ائوه گيررکن جنازه‌نين باشي اوسته اوتوروب، يانغيلي سسي‌له اوخشاما اوخوماغا باشلادي. او بوندان اؤنجه گؤزل موغام و باشقا آذربايجان ماهني‌لاريني خوش سسي‌له قوهوم، اقربا گنج‌لرينين تويلاريندا اوخوياردي، دئمک‌هامينين چوخ خوشو گليب و لذت آپاراردي‌لار. آمما بيرينجي دفعه‌ايدي اونو اوخشاما اوخوياندا گؤروردوم. کريمين سسي بوتون آغلايانلارين سسين ايتيردي. او ائله يانيغلي اوخشاييردي کي، منيم اوره‌ييمي‌سيخيردي؛ سانکي اهمال- اهمال بوغولوردوم؛ خيردا – خيردا آغليم باشيمدان چيخيردي. منه ائله گليردي اؤلوم‌له ال- اله وئرميشم. کريمين سسي، مني ايچريمده آغلاماقدان سونوشدوروردو. اوخشامالار جانيما هوپارکن، داها راحاتلاشيرديم. موطلق آغلاماق سسي ائشيدميرديم. محرم عميم اليمدن دوتوب خييوچايينا آپاريردي مني. باهار فصلي‌دي؛ طبيعتين گؤزللييي اينسانين روحون نوازيش ائله‌ييردي. يارپاقلارين پيچيلتيسي، آزاد قوشلارين سئوينجلي نغمه‌لري منيم اوزومه گولوردو. دوزلر، ياماجلار يام- ياشيل اولموشدو؛ گوللرين اوستونه قونان آري‌لارين ويزلتي‌لاري قولاغا گليردي. آلما آغاجلاري قيرمزي، باياز گول آچميشديلار؛ عميم دئييردي بو ايل آلما آغاجلاري چوخ بهره‌لي اولاجاق؛ او چوخ سئوينيردي، آخي بو باغا چوخ زحمت چکميشدي.بيزيم باغين گون چيخان طرفينده‌کي ياماج‌دا، بير اوجا هوندور- آدام هئيکلينه اوخشار بير داش واريدي. ائل ايچينده اونا گئچميش زامانلاردان موللالي داش دئيرديلر. کريم ايسه موللالي داشين اوستونده اوتورموشدو. او چوخ گور سسي‌له قاراباغ شيکسته‌سي اوخويوردو. اؤتن گونلردن عميمين، کريمين سسيندن چوخ خوشو گلردي. من اونا ال قاوزاديم، آمما او الين قاوزايان آندا، هئيکلي داشا دؤندو. اوزومو عميمه توتدوم:
باخ کريم نئجه اولدو؟…ايسته‌ديم کريمه طرف آياق گؤتورم، عميم: -اوغلوم دئيه‌سن يوخو گورورسن، او موللالي داش‌دي!- دئدي.آنجاق اونون سسي يئنه ده چوخ‌ آيدين گليردي. عميم: -اليوي وئر منه خييو چايين کئچيب گئده‌ک! واخت داراليب،‌هاوا قارانليغلاشمادادي- دئدي. من اليمي‌عميمين الينه وئرديم ، آنجاق اونون اللري چوخ سويوق‌ايدي.بؤيله اوزوجو بير حالدا، گؤردوم کابلا صاحب قولومدان ياپيشيب مني چکير يانا:-آي اوغول دور آياغا، جنازه‌ني گؤتوروروک.من باشيمي‌قالديرديم. عميمين الي اليمده بوزا دؤنموشدو. داها آغلاميرديم، تکجه باخيرديم. دئمک گؤزلريم يول چکيردي؛ کريمين سسي کسيلميشدي؛ اؤزوده بير بوجاقدا، سووا باسيلمش تويوق کيمي، بوزوشوب بير نقطه‌يه دونوخموشدو، آمما رنگ – روفي ديوار‌لارين گچينه اوخشاييردي، آغ آپباغ.جماعات جنازه‌ني -يا حسين، دئيه‌رک قيرميزي پتو آراسندا قالديرديلار. منسه اؤلوم‌له گؤروشموشدوم، لاپ دا ياخيندان. ايچريمده بير خوشاليق‌هاواسي گزيردي. داها اؤلومدن قورخماييرديم، سانيرديم اؤلوب يئني‌دن ديريلميشم؛ هئچ عميمين ده اؤلومونه ناراحات دئييلديم. گؤروردوم او اؤزو ده جماعات‌لا بيرليکده جنازه‌ني قبريستانا آپارير، آمما‌هاميدان قاباقدا و چوخ سورعتله گئدير. منسه اونا چاتماغا جان آتيرديم؛ حاييف کي، بير آندا گؤزلريمين اؤنونده يوخ اولدو. دالينجا قاچديم؛ چوخ گور سس‌له چاغيرديم. او گؤزدن ايتميشدي.اطرافيمدا هئچ بير کس يوخيدي. بلکه هئچ جنازه ده يوخيدي. دؤندوم گئرييه؛ گؤردوم تکجه کريم مئييت قييافه‌سينده آرديمجا ياواش -ياواش گلير…
 

منبع :