چالش نهضت ملي مسکن از مالکيت اراضي تا تأمين هزينه آماده‌سازي

گروه گزارش: خانه‌دار کردن مردم يکي ازبرنامه‌هاي اصلي دولت بوده که در قالب طرح نهضت ملي با چشم‌انداز خانه‌دار شدن بيش از 4 ميليون ايراني هدف‌گذاري شده است اما چالش هايي نيز پيش روي اين طرح وجود دارد.

گروه گزارش: خانه‌دار کردن مردم يکي ازبرنامه‌هاي اصلي دولت بوده که در قالب طرح نهضت ملي با چشم‌انداز خانه‌دار شدن بيش از 4 ميليون ايراني هدف‌گذاري شده است اما چالش هايي نيز پيش روي اين طرح وجود دارد.
 با توجه به عدم تعادل در بازار مسکن و افزايش نرخ خريد و اجاره، ضرورت داشت تا دولت براي تأمين سرپناه مردم به ساخت واحدهاي مسکوني با زيرساخت‌هاي رفاهي در چارچوب قوانين و مقررات اقدام کند.از اين رو به موازات برنامه انبوه‌سازي مسکن در دولت‌هاي پيشين، طرح نهضت ملي مسکن در دولت سيزدهم کليد خورد تا دولت بتواند علاوه بر تحقق جهش توليد مسکن و قانون ساماندهي و حمايت از توليد و عرضه مسکن، با ارائه انواع امکانات و مشوق‌ها از جمله ارائه زمين ارزان قيمت شرايط خانه‌دار شدن عده کثيري از مردم را تسهيل کند.
در چشم‌انداز طرح ملي مسکن قرار است تا سال 1401 بالغ بر 4 ميليون مسکن در کشور ساخته و تحويل متقاضيان شود اما در خلال اجراي اين طرح عظيم مشکلاتي مطرح است که از مهمترين آن‌ها مي‌توان به عدم شفاف‌سازي دولت براي پرداخت سهم مردمي در ساخت و ساز اين واحدها اشاره کرد.
در اين ارتباط يکي از واجدان شرايط دريافت واحد مسکوني در نهضت ملي مسکن اظهار کرد: هم‌اکنون که روند ثبت‌نام ما تمام و 2 قسط از تقسيط کل نهضت ملي مسکن پرداخت شده است، هنوز نهادهاي مسئول سهم آورده واجدان شرايط را از کل مبلغ ساخت و اجرا مشخص نکرده‌اند.
وي ادامه داد: الان ما نمي‌دانيم بايد براي تأمين آورده چه برنامه‌اي داشته باشيم يا به اخذ چه مبلغ تسهيلات بانکي اقدام کنيم تا بتوانيم سهم خود را از ساخت واحد مسکوني پرداخت کنيم.
مديرکل راه و شهرسازي استان اردبيل در اين رابطه گفت: سهم آورده مردم از سوي وزارت راه و شهرسازي حدود 300 تا 350 ميليون تومان برآورد شده است که بر اين اساس مردم موظف به پرداخت قسط‌هاي خود هستند تا عمليات اجرايي واحدها با شتاب قابل قبولي پيش رود.با اذعان به اينکه هزينه ساخت هر متر خانه هم‌اکنون چيزي حدود 4تا 6ميليون تومان برآورد مي‌شود با لحاظ تورم و گراني مصالح ساختماني و همچنين طي پروسه ساخت و بهره‌برداري از طرح نهضت ملي در کل کشور بايد هر چه زودتر آورده قطعي مردم در اين طرح مشخص و اعلام شود.
نبود تسهيلات مشخص براي حمايت از مشمولان
واضح است که براي بهره‌مندي دولت از آورده مردمي در اجراي نهضت ملي مسکن، بايد يک سري تسهيلات و شرايط آسان براي افرادي که توان پرداخت سهم آورده خود را ندارند در نظر گرفته شود، اما اين موضوع نيز همچنان در هاله‌اي از ابهام بوده و در بسياري از شهرهاي کشور توجهي به آن نمي‌شود.
جمعيت هدف در نهضت ملي مسکن عموماً افرادي از دهک‌هاي 1تا 5هستند که طبيعتاً توان مالي و منابع درآمدي خوبي براي پرداخت آورده ندارند و از طرفي بسياري از مردم اخذ وام مسکن را براي پرداخت رهن و اجازه بسيار راحت‌تر از پرداخت آورده در نهضت ملي مسکن مي‌دانند.
علي شعباني، کارشناس مسکن و ساختمان گفت: با شرايط سختي که در طرح نهضت ملي مسکن پيش‌روي مشمولان قرار دارد بسياري از واجدان شرايط شايد تا اتمام طرح و بهره‌برداري کامل صبور نبوده و نسبت به واگذاري مالکيت واحد مسکوني خود اقدام کنند.
وي تصريح کرد: با توجه به اينکه فصل کاري امسال در برخي استان‌ها همانند اردبيل کوتاه است و عمليات اجرايي نهضت ملي مسکن در برنامه سالانه با مشکلات و چالش‌هايي مواجه شود ضرورت دارد با در نظر گرفتن اين موارد تکليف مشمولان طرح مشخص شود.
اين کارشناس همچنين خاطرنشان کرد: يکي از چالش‌هاي اساسي پيش روي طرح نهضت ملي مسکن تغيير کاربري اراضي و تعيين مالکيت اراضي است که دولت بايد در تمام مراکز با ساز و کار واحد نسبت به رفع چنين چالش‌هايي اقدام کند.شعباني با تاکيد بر تصرفي بودن برخي اراضي و وجود معارضان در خلال تعيين مالکيت اراضي اذعان کرد: در برخي از شهرها اراضي مورد نياز براي ساخت نهضت ملي مسکن تعيين تکليف نشده است و در برخي نيز مشکلات حقوقي مانع آغاز عمليات اجرايي مي‌شود.
تعلل چند ماهه در تأمين اراضي و تعيين مالکيت
علي‌رغم گذشت ماه‌ها از آغاز اجراي نهضت ملي مسکن اين طرح در نقاط مختلف کشور با محدوديت، مشکلات و کمبودهايي مواجه است که يکي از اين مشکلات در اردبيل تأمين زمين مورد نظر براي احداث و ساخت مسکن است.
تعلل 9 ماهه مسئولان راه و شهرسازي استان اردبيل در تأمين و تحويل زمين براي آغاز ساخت مسکن در قالب طرح نهضت ملي و جهش توليد نه تنها داد متقاضيان و ثبت‌نام‌شدگان را درآورده بلکه پيگيري رسانه‌ها را نيز در باب تأخير و تعلل تحويل زمين در اين حوزه برانگيخته است.در حالي که قرار بود در قالب طرح نهضت ملي مسکن سالانه در کشور يک ميليون و در استان اردبيل نيز عمليات ساخت واحدهاي مسکوني بر اساس سهميه ابلاغي در طول سال محقق شود اما با گذشت يک سال از عمر دولت سيزدهم نه تنها وعده يک ساله در احداث واحد مسکن تحقق پيدا نکرده بلکه هنوز اين طرح در مرحله تأمين زمين با مشکلات و دغدغه‌هاي جدي روبه‌رو شده و به نظر مي‌رسد مسئولان با اتمام فصل کاري بايد در اين زمينه چاره‌جويي اساسي را انجام دهند.
در استان اردبيل در قالب نهضت ملي مسکن بيش از 94 هزار نفر ثبت‌نام کرده بودند که بيش از 70 درصد متقاضيان مربوط به مرکز استان بوده و قرار بود با تأمين زمين و پرداخت تسهيلات ساخت و ساز مسکن براي گروه‌هاي مختلف آغاز شود که متأسفانه اين پروژه‌ها به سرانجام نرسيده است.
الگوي ساخت نهضت ملي مشابه مسکن مهر خواهد بود؟
يکي ديگر از دغدغه‌هاي مردم در اين روزها نگراني از کيفيت واحد مسکوني خود در طرح نهضت ملي مسکن است طوري که عده‌اي از تشابه اين طرح با مسکن مهر ابراز نگراني مي‌کنند.اگر الگوي ساخت نهضت ملي مسکن همانند واحدهاي مسکن مهر باشد هيچ تضميني به دوام اين سازه‌ها نخواهد بود از طرفي هم نارضايتي 4 ميليون خانواده را در پي خواهد داشت.طاهره عبدي‌پور، يکي از صاحبان امتياز نهضت ملي مسکن اظهار کرد: کيفيت خانه خريداري شده چه به نرخ پايين يا بالا براي ما اهميت دارد و انتظار داريم کيفيت واحدهاي مسکوني نهضت ملي مسکن همانند مجتمع‌هاي مسکن مهر نباشد.
وي بيان کرد: علاوه بر مشکلات اجرايي که هم‌اکنون در روند عملياتي کردن نهضت ملي مسکن است اگر مصالح ساختماني با کيفيت پايين در ساخت واحدها به کار برده شود سرمايه مردم هيچ خواهد شد.
بايد در نظر داشت که علاوه بر مکان‌يابي مناسب در انتخاب اراضي نهضت ملي مسکن ساز و کارهاي براي اجرايي کردن زيرساخت‌هاي کافي در مناطق مختلف نيز در نظر گرفته شود تا محروميت از خدمات رفاهي و اجتماعي ساکنان مجتمع‌هاي مسکن مهر را در خلال نهضت ملي مسکن شاهد نباشيم‌.
دغدغه مردم؛ از بهانه‌جويي‌ها تا عدم ساماندهي وضعيت جمعيت هدف
يکي از متقاضيان طرح نهضت ملي مسکن با اشاره به وعده‌هاي امروز و فرداي مسئولان براي تأمين زمين مورد نياز آن هم به صورت رايگان براي احداث مسکن اظهار کرد: نه تنها در اين زمينه اقدامي نشده بلکه وعده يک ماهه مسئولان بيش از 7 ماه است که در سال‌جاري به تأخير افتاده و به اشکال مختلف دغدغه و نگراني ما غفلت و بي‌توجهي در اين حوزه و عدم تحويل به موقع واحدهاي مسکوني است.
احمد سربنده‌لو تصريح کرد: در يک سال اخير که از طرح نهضت ملي مسکن سپري شده، در استان اردبيل برخلاف ساير مناطق مسئولان تنها به شعار و وعده‌هاي بي‌سرانجام بسنده کردند و هيچ اقدام عملي براي تأمين زمين و مقدمات کار در احداث واحدهاي مسکوني شروع نشده است.وي گفت: تکميل واحدهاي مسکوني احداثي در سه سال اخير در قالب اقدام ملي بهانه‌اي براي مسئولان شده و مدام از افتتاح و تکميل آن سخن به ميان مي‌آورند در حالي که طرح نهضت ملي مسکن به عناوين مختلف کنار گذاشته شده و هيچ اقدامي براي ساماندهي ثبت‌نام‌کنندگان در 6 ماهه امسال انجام نشده است.اين متقاضي طرح نهضت ملي مسکن، تورم و گراني‌ها را مايه نگراني در احداث، تکميل و تحويل اين واحدها اعلام کرد و افزود: با گذشت 6 ماه از سال و شروع فصل سرما بعيد به نظر مي‌رسد در نيمه دوم سال امکان آغاز عمليات احداث واحدهاي نهضت ملي مسکن در اردبيل مهيا باشد.
نهضت ملي مسکن در اردبيل تعيين تکليف شود
ديگر متقاضي مسکن که در سامانه ثبت‌نام کرده و بيش از 6 ماه است منتظر اولويت‌بندي و ارسال پيامک براي انعقاد قرارداد است، خاطرنشان کرد: وعده مسئولان تنها در حد شعار و روي کاغذ باقي مانده و هيچ اقدامي براي تحويل زمين و دريافت مبلغ اوليه براي احداث واحد مسکوني انجام نشده است.
آمنه ساداتي بيان کرد: در حالي که در بسياري از استان‌ها طرح نهضت ملي مسکن با سرعت به پيش مي‌رود، در اردبيل تأمين زمين در گام اول با مشکلي جدي روبه‌رو شده و بعيد به نظر مي‌رسد در نيمه دوم سال امکان شروع عمليات احداث فراهم آيد.وي اضافه کرد: ما 6 ماه فصل کاري را به سرعت و به راحتي از دست داده‌ايم و مسئولان راه و شهرسازي تنها در مراجعات مکرر به وعده و وعيد بسنده کرده و از زبان مديرکل بارها شنيده‌ايم که ظرف يک ماه آينده زمين تحويل داده خواهد شد در حالي که هنوز معلوم نيست يک ماه وعده داده شده کي به اتمام مي‌رسد.
عدم تأمين آورده بزرگترين خلأ در مسير نهضت ملي مسکن
حالا در کنار تمام مشکلات خرد و کلان طرح نهضت ملي مسکن اصلي‌ترين مشکلي که از سوي طرف دولتي مطرح مي‌شود عدم همکاري مردم در تأمين آورده اين طرح است، اما بايد توجه داشت که در صورت عدم رفع ابهام براي مردم و نبود تسهيلات کارآمد هيچ تلاشي عملاً از سوي جمع کثيري از جمعيت هدف انجام نخواهد شد.
معاون مسکن و ساختمان راه و شهرسازي اردبيل اظهار کرد: هم‌اکنون بزرگترين مشکل در مسير تحقق نهضت ملي مسکن در استان اردبيل تأمين آورده است که در مجموع تا به امروز 25 درصد از کل آورده تأمين شده است‌.محمد زارع حسين‌زاده با تاکيد بر همکاري مردم تصريح کرد: در شهرهايي که وعده تحويل واحد مسکوني بالغ بر 2 هزار واحد بوده است تا به امروز تنها 250 نفر اقدام به واريز آورده کردند و در صورتي که مردم همکاري مضاعف نداشته باشند قطعاً در قضاوت‌ها مقصر طرف دولتي خواهد بود.
وي ادامه داد: در حال حاضر از مجموع 180 هکتار براي احداث نهضت ملي مسکن 130 هکتار توافق شده است که رايزني براي 50 هکتار مابقي نيز ادامه دارد.معاون مسکن و ساختمان راه و شهرسازي استان همچنين خاطرنشان کرد: با همکاري استانداري و همت مضاعف راه و شهرسازي اميد داريم تا پايان مهر ماه 1401 مشکل تأمين زمين براي نهضت ملي مسکن در اردبيل برطرف شود اما تا آن موقع مردم بايد آورده خود را به صورت صد درصدي تأمين کرده باشند.به گزارش عصر آذربايجان به نقل از مهر،در حالي با اتمام فصل کاري و شروع سرما و نامساعد بودن شرايط جوي در اردبيل گروه‌هاي مختلف نگران آغاز احداث نهضت ملي مسکن هستند که هنوز از تعيين تکليف زمين واگذار شده براي آغاز عمليات نهضت ملي مسکن خبري نيست و وعده 2 ماه پيش معاون عمراني و مديرکل راه و شهرسازي استان اردبيل در جمع خبرنگاران براي تعيين تکليف زمين هنوز به سرانجام نرسيده و بعيد است در ماه‌هاي آينده اين کار به نتيجه برسد.

منبع :