عصر آذربایجان

گزارش خبر

عاشيق حسن(ايلقار) صمدي و ساز – سؤز دونياسي

عاشيق حسن(ايلقار) صمدي و ساز – سؤز دونياسي

1402/11/15

بولگه لر سرويسي: »آشيق سؤزو«: عاشيق، يا آشيق و يا آذربايجان تورکجه سينده آشيق و ايستانبول تورکجه سينده ساز چالان و اوخويان بيز گزَه‌نتي بسته‌کاردير. عاشيق سؤزونون تطبيقينه قده‌ر بو صينيف تورکجه اوزان سؤزو ايله تانينيردي.

کاميل قهرمان‌اوغلو

 بيرنجي بولوم

بولگه لر سرويسي: »آشيق سؤزو«: عاشيق، يا آشيق و يا آذربايجان تورکجه سينده  آشيق و ايستانبول تورکجه سينده  ساز چالان و اوخويان بيز گزَه‌نتي بسته‌کاردير. عاشيق سؤزونون تطبيقينه قده‌ر بو صينيف تورکجه اوزان سؤزو ايله تانينيردي.
آشيق‌لار چوخ واخت (بداهه خواني) اوخويارکن ماهير اولور. بعضن اؤز شعر و ماهني‌لاريني دا بستله‌ييرلر.
آذربايجان عاشيق‌لاري ديگر تورک‌ ديللي‌لر آراسيندا آشيق، بامسي، باکسي، بکشي و… آد‌لاري ايله تانينميشدير و بعضي قئيري تورک طايفا و اولوس‌لارين ‌دا عيني خصوصيات‌لارينا ماليک، بعضن عيني آدلي، بعضن‌ده باشقا آد‌لارلا عاشيق‌لاري واردير. ايرانين جنوب بؤلگه‌لري و ديگر بؤلگه‌لري اونلارين سيراسيندادير. هابئله تورک خالق‌لارينين تاريخي بويو محاربه‌لرده، داستان‌لار سؤيله‌يه‌رک عسگرلري روحلانديرماق اوچون روايتچي‌لر دؤيوش سَفَرلرينده هميشه بير اولوب و عاشيق‌لار حماسي شعرلرله اونلاري آلقيشلاياراق محاربه‌يه طرف آيارميش‌لار.
بلي، اينديسه »ساز« ايلک يارانميش گونوندن بو زامانا کيمي چوخ اؤتري حالدا، قئيد ائتمک لازيمديرکي؛ »ساز سؤزونه«: چوغور، چُئقور، چَئغور و يا قوپوز کؤهنه اوزان‌لارين(اينديکي آشيق‌لارين) اجداد‌لاري ايفا ائتدييي بير سيملي آلت‌دير و بو گون آذربايجان عاشق‌لارينين الينده گؤرونن آلت، »ساز« و يا »عاشيق سازي« آدلانير.
آلت‌ين قورولماسي و اونون تکامول مرحله‌‌لري بير نئچه مين ايل داوام ائتميشدير. بو اوزون گئديشات تکامولونو نظره آلساق اگر، بو موسيقي آلتي‌نين ياشيني (عؤمرونو) باشا دوشمک او‌لار. بير کؤهنه هئيکل(ساز) آلتي فيرانسانين گؤزل شَه‌هري پاريسين مرکزينده، دونيانين اَن بؤيوک صنعت موزئيلَريندن بيري اولان لوور موزئيينده يئرله‌شيبدير. آمما موسيقيچي‌نين الينده‌کي قوپوزي دؤرد سيملي‌دير. قوپوزدا اوچ سيم قوروپونون اولماسي اونون بير نئچه مين ايلليک تکامولوندان خبر وئرير و دؤردونجو کؤمَکچي سيمين علاوه‌ ائديلمسي‌ده اونو گؤسترير کي بو آلت (ساز) 4600 ايل اَوول تکامول مرحله‌‌سينه چاتميشدير. هابئله سازدا سَسين موکميللييي و گؤزللييي، بونا گؤره‌ده (قوپوزو) دونيانين ان قديم موسيقي آلت‌لريندن بيريسيني آدلانديرماق او‌لار.
بو اؤندرمه‌لرله آذربايجان ادبي بسته‌کارينا هله اوشاقليقدان عاشيق اولان ايلقار بَئي حسن صمدي (دوغوم ايلي 1346ينجي گونش ايلي) هله اون ياشي يوخ ايدي کي دده‌ علسگرين محبتيندن و شعرلريندن بحث ائديردي و تورک آذربايجان ساز ادبياتينا اويغون مَثللري، فولکلورو و شعرلري اَزبرله‌ييب دوغوم يئري احمدآباد کندينده‌کي، شنليکلرده و توي‌لاردا هامييا دانيشارکن، سؤيله‌ييردي.
عاشيق حسن صمدي سازين کناريندا 15 ياشيندا ايکن، شعر ياراديجيليغينا اوز گتيردي و اَوول‌لر ساز و سؤز ادبياتينا، شعرينه ياخيندان علاقه‌‌سي اولدوغو اوچون، بونون لاپ ايلک شعرلري حقيقتن اينساني تعجبلنديرَن بير عده شعرلره عايد ايدي. ايلقار بئي او ايلکين چاغ‌لار بير قارداش کيمي شعيرلريني منه (کاميل قهرمان‌اوغلونا) گؤستردي و من ده بعضي يانليش‌لاريني دئييب، اونو تورک آنا ديليميزده يازيب، ياراتماقينا تکليف ائتديم.
ايندي ايسه ايلقار معلليمين آز قالا ايکي شعر توپلوسو اولا بيلَر و حقيقتن او عاشيق شعرلري بيزيم اينديکي آذربايجاندا يازيلان شعرلردن چوخ داها فرقلي‌دير.
عاشيق و شاعر حسن صمدي»ايلقار« معلليمين ديگر عاشيق‌لارا گؤره يالنيز بير اوستونلويو واردي و او دا شاعرلييي‌ حساب اولونور. بو شاعر اجتماعي نيسگيللري و آغري‌لاري، قافيه‌لنديرَرَک ياسلي باهار بولود‌لاري ايله، اوره‌ک يانغيلي آنا‌لارلا بيرگه بوتون شعيرلرينده اوتوروب آغلاشير‌لار. اصلينده ايلقار، شعرلرينده »درد شاعري«‌ و ايللرله ساغالمايان، دوزلمه‌ين «اِيرين يارا‌لار شاعري»‌دير. واللاهي شهيد آرزو‌لارين ياراسيدير ايلقار بئي. اونون شعيرينين هر سومويونده طالعيني قاباغينا قويوب و اونو قينايان قوجا بير قيزين کدري‌دير منجه. شاعر اؤزو ده، مِئهله‌لرله باسديريلان کوله‌يين اوفولتوسودور، گورولتوسودور و…
شاعرين اللريني گؤرسن اگر، ائله‌بيل ساوالانين اِيري داش‌لاري اونون اللرينين هر کونجونده يارالي و کوسگون گوللر يئتيشديريب… اوووووووفوووووف…
من بو سئوگيلي شاعري و عاشيقي (حسن صمدي «ايلقار») هئچ واختي و هئچ يئرده تعريفله‌مه‌ميشم. آنجاق بونون قارا سازينين سسي و بو عزيز شاعرين سؤزلرينده اولان صميميتي و محبتي اونا سئوگي و ساز ادبياتيندا بير شاعر و عاشيق کيمي خصوصي تأثير بوراخيب و باغيشلايير و هابئله بو تعريفه اعلا باخيمدا اويغون گؤرونور.
آشيق‌‌لارين موسيقيسي شمالي و جنوبي آذربايجاندا داها مشهوردور و بونون باش وئرديي يئر و منشأيي‌ده تورک سوي تورپاغي‌دير. موسيقيچيلر آراسيندا 72 دن چوخ نغمه و عاشيق هاواسي وار و عاشيق بو نغمه‌لري، بئينينده و سينه‌سينده ساخلاماقلا و اعلا باخيمدا ايفا ائتمکله، اوستاد مقامينا نايل اولماليدير. بو يئرده خاطيرلامالييام‌ کي، آشيق ايلقار صمدي بوتون 72 آشيق هاوا‌لاريني اوستاليقلا ايفا ائدير. حتي هاوا‌لارا بعضن اؤزوندن يئني گول آرتيراراق، علاوه ائدير. آرتيق دئمک لازيمدير؛ ايلقار معلليم موسيقي »ساز« تحصيليني حؤرمتلي اوستاد اسفنديار گروسي جناب‌لار ايله کئچيريب. بونا گؤره‌ده سازي پئشه‌کارجاسينا ايفا ائدير. يعني او قدر اعلا ايفا ائتدييي چالديغي هر بير عاشيق هاواسي ديل آچيب دانيشير و دينله‌ييجي‌ني دئمک حئيران ائدير. يانيق کرمي چالاندا اينان کي کرمين کولونو گؤرورسن عينيجه. و…
يئري گلميشکن، بونودا آرتيرماق لازيمدير: آشيق‌لار موسيقيسي (ساز) ايلک دفعه‌ او‌لاراق، 2009 جو ايلده يونسکودا آذربايجان جمهوريسي آدينا وورو‌لاراق، قئيدياتا آلينيب.
منجه، »ساز« آذربايجانين قئيرت سازي‌ او‌لاراق، تکجه موسيقي آلَتي‌دير کي دونيادا يالنيز عظمتلي و شرافتلي بؤيوک آذربايجان خالقينا اؤزَل »خاص«بير صنعت ساييلير و بو سئوگيلي ميللته مخصوصدور و هابئله بونا گؤره‌ده ساز مُقدس دير، و هر بير تورک اوچون شرف حسابا گلير.
آشيق حسن صمدي »ايلقار« آشيقليق يولوندا دونيا حياتيني ترک ائتميش و بو ايشده هئچ بير پئشمانچيليقدا حيس ائتمه‌ميشدير. بلي، او زامانکي ايلقار معلليمين دوست‌لاري و ايش يولداش‌لاري ثروت توپلاماغا جان آتيردي‌لار، عزيز ايلقار بئي موسيقي آردينجا دوشدو، خالقينين حيماسي و سئوگي داستان‌لاريني و حيکايه‌‌لريني ديلغم هاواسي‌ايله اؤيره‌نيب، چالماق اوچون ساز اؤيره‌نمه‌يه گئتدي. عيني حالدا حسن صمدي کاسيب اولسادا، آنجاق ذاتي آي‌دان آري، گوندن دورو “تميز” بير اوستاددير.
ايلقار بئي تُوي عاشيقي دئييل و گئتمز و اگر گئتسه‌ده، گؤرسه تُوي عايله‌لري کاسيبدير‌لار چوخ گؤزل مقامدا تويو يولا سا‌لاراق، هئچ نه آلماز و چوخ لياقتله قاييدار. او کاسيبليقلا يولداش اولسادا، دونيانين داها وارلي و ثروتلي بير اينساني‌دير و ذاتي و ماهيتي چوخ بؤيوکدور و آذربايجان صنعتينين و خالقينين اَن زنگين عاشيقي ساييلير.سايين سئوگيلي شاعر و عاشيق ايلقار بئي صمدي، يالنيز جنوبي آذربايجاندا (11 سيملي) »سازين« محتشم بير ياراديجيسيدير و بوندا سونرا هئچ بير عاشيق 11 سيمله ساز هاوا‌لاريني ايفا ائتمير و اِئده‌ده بيلمز.
آردي وار

منبع :

برچسب ها:

نظرات کاربران

    بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

هزینه سرمایه ملی برای دریاچه ‌بیمارارومیه خیانت است

پدر علم کويرشناسي ادعا كرد
خروج

پدرعلم کویرشناسی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور صرف هزینه کلان برای انتقال آب به دریاچه ارومیه کار عقلانی نیست، گفت: این دریاچه بیمار است و به هیچ عنوان احیا نخواهد شد.

۹۰ درصد فسادهای مالی ناشی از رانت اطلاعاتی در دولت است

نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي:
خروج

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: ۹۰ درصد فسادهای مالی از رانت اطلاعاتی در دولت است و پایه فساد اخلاقی نیز فساد مالی است.

بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:با توجه به وضعيت اسفبار اشتغال در آذربايجان غربي، وجود 40 هزار فارغ‌التحصيل بيکار در اين استان و بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان است.

افزايش اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي استان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:شش ماه نخست امسال شاهد افزايش 217 درصدي اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي از لحاظ مساحت در استان بوده و با توجه به نقش و اهميت منابع طبيعي بايد بهره‌برداري اصولي از آن مورد توجه جدي قرار گيرد.

تيغ مشکلات مالي بيخ‌ گلوي ناشران کتاب

گزارش
خروج

گروه گزارش: گرفتن مجوز کتاب، چاپ و انتشار آن و در ‌‌نهايت توزيع و پخش کتاب از پروسه‌هاي دشواري است که همه ناشران چه کساني که سال‌ها در اين زمينه فعاليت دارند و چه کساني که تازه وارد حيطه نشر شده‌اند از دغدغه‌هاي اصلي فعالان اين بخش به شمار مي‌رود دغدغه‌هاي ناشران استان آذربايجان غربي گلايه‌هاي زيادي از آن دارند.

تندرستی

نذري وتهديد سلامت عزاداران
خروج

گروه تندرستي:در دهه اول ماه محرم بسياري از تكايا، مساجد و حسينيه‌ها غذاي نذري مي‌دهند. هرچه هم كه به تاسوعا و عاشوراي حسيني نزديك‌تر مي‌شويم، هيات‌هاي بيشتري به خيل عزاداران و نذري‌دهندگان مي‌پيوندند و از طرفي بر گيرندگان غذاي نذري هم افزوده مي‌شود.

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي
خروج

گروه دين و انديشه:کافيست فقط چند لحظه به ماه محرم و روزهاي عزاداري بر امام حسين عليه السلام بيانديشي. اين فکر ناخودآگاه يک شيعه را به ياد امام زمان خويش مي اندازد که آن حضرت چه نگاهي به اين ماه دارد و انديشه و افکار او در اين باب چگونه است؟

مبالغه‌گويي مهم‌ترين آسيب در عزاداري‌ها است

امام جمعه مياندوآب:
خروج

گروه خبر:امام جمعه مياندوآب گفت: اغراق و مبالغه مهم‌ترين آسيب در آئين‌‌هاي عزاداري امام حسين (ع) است.

ايجاد امنيت اجتماعي پايدار نيازمند خرد جمعي

عصر آذربايجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش: امروزه امنيت اجتماعي به يکي از مهمترين مباحث در بحث امنيت تبديل شده است؛ ايجاد امنيت اجتماعي پايدار به ويژه در استان‌هاي مرزي، نيازمند همت جدي تمام متوليان بخش فرهنگي و اجتماعي است.

معماي حل نشده راه هاي زير زميني تبريز

گفتگو
خروج

گروه تاريخي:?راه هاي زير زميني و عجايب ناشناخته آن هميشه در فيلم هاي علمي تخيلي يکي از سکانس هاي مشهور و مورد علاقه کارگردانان و تماشاگران است و آنها را روي صندلي سينما يا مقابل صفحه جادويي تلويزيون ميخکوب مي کند.

استان زنجان ظرفيتي ناشناخته براي کشورهاي قفقاز

گزارش
خروج

گروه سياسي: استان زنجان در شمال‌غرب کشور مسافت قابل قبولي با کشورهاي قفقاز دارد، اما اين ظرفيت براي اقتصاد زنجان به خوبي به کارگيري نشده است.

درباره نشریه عصر آذربایجان

خروج

«عصر آذربایجان» نخستین نشریه منطقه ای استان های آذربایجان غربی ،آذربایجان شرقی،زنجان و اردبیل هست

سایر اخبار این موضوع

پربازدیدترین خبرها

پرتفسیرترین خبرها