عصر آذربایجان

گزارش خبر

ادبياتيميزدا مدرنلشمه

ادبياتيميزدا مدرنلشمه

1399/07/06

سولماز جماليvبولگه لر سرويسي: دونيا ادبياتيندا مدرنلشمه گئديشي چوخدان باشلاياراق، اوزون سوره ايريلي-خيردالي آخيملار ياراديقدان سونرا بعضي‌لري بو دؤنمين سونا وارماسيني، بعضي‌لري او جومله‌دن يورگئن هابئرماس هله اونون تاماملانماماسيني وورغولاييرلار.

افشين شهبازي

سولماز جماليvبولگه لر سرويسي: دونيا ادبياتيندا مدرنلشمه گئديشي چوخدان باشلاياراق، اوزون سوره ايريلي-خيردالي آخيملار ياراديقدان سونرا بعضي‌لري بو دؤنمين سونا وارماسيني، بعضي‌لري او جومله‌دن يورگئن هابئرماس هله اونون تاماملانماماسيني وورغولاييرلار.
 بو آرادا آذربايجان ادبياتيندا اولان ياراديجيليق، مدرنيزم قوراللاري ايله اويغون گليب-گلمه‌مه‌سي دارتيشمالار دوغوران آنلار کيمي هله ده چؤزولمه‌سي گره‌کن مقاملاردان حساب اولونور. عيني حالدا ادبياتيميزين ژانرلاري او جومله‌دن شعر، نثر، تنقيد و… موباحثه‌لي مقاملارا چئوريلميشدير.
 بو آرادا بير سيرا يازارلاريميز چاتيشمايان بعضي اؤنملي بوشلوقلاري سئزه‌رک بو حاقدا بوشلوقلاري دولدورماغا چاليشميشلار. همت شهبازي ادبياتيميزدا بير تنقيدچي کيمي تانينير. اؤزو ده يورولمادان يالنيز و يالنيز ياراديجيليقلا مشغول اولان بير يازاريميزدير. بونو اونون چاپ ائتدييي کيتابلار دا گؤسترير. آشاغيدا اونونلا آپارديغيميز دانيشيغي اوخوجولارلا بؤلوشوروک:
*مدرن ادبيات نئجه ياراندي؟
 سيزجه بونون يارانماسيندا تاثير قويان پارامئترلر نه‌لر اولموش؟ باشقا دئييمده مدرن ادبيات دئديييميز هانسي اؤزلليک‌لري داشييير؟
ج-هر شئي قاييدير آوروپادا رونئسانس و سونرادا آيدينلانما (روشنگري) دؤنَمينه. عمومييت‌له مدرن سؤزو، يئني و چاغداش آنلاميندا اولدوغونا گؤره، بير دورومون دَييشيلمه‌سي و يا محو اولماسي و يئني بير دورومون يارانماسييلا ايلگيلي‌دير. يعني مدرن دئديکده، اونون قارشي طرفي “سنت و يا گله‌نک”دير. بعضي آشيري مدرنيست‌لره گؤره، “گله‌نک” بير ييغينتي‌دير.
 اونو قيراغا قويماق لازيم گلير. بورادا بو سوال يارانيرکي: اگر “گله‌نه”يي دَب‌دن دوشموش ساييريقسا اوندا بوتون يارانان يئني‌ليک‌لر، بير زامان سوردوکدن سونرا داها دوغروسو دَبلشديکدن سونرا “گله‌نه”يه چئوريلير. يعني هر بير يئني ليک اؤزلويونده “گله‌نکسل” اولور. کئچميشه چئوريلير.بير چوخلارينا گؤره “مدرنيزم” ادبياتلا باشلايير. بو فيکير، چوخدا يانليش دئييل. توپلوملا ادبيات هر زامان قارشيليقلي ايلگيده اولوبلار. بونلاردان هانسي تئز، هانسي گئج وياخود هانسي باشقاسينا تأثير بوراخميش، قطعي سؤز دئمک اولماز. آنجاق دئمک اولارکي مدرنيته دئديکده، هر شئي‌دن قاباق فيکير و اونون آرديندا يازيدا دَييشيکليک ياراندي. دوشونجه‌ده دييشيکليک يارانديقدان سونرا، قاداغالار قيراغا قويولور و توپلوم گليشمه‌يه طرف يؤنه‌لير.
*بونون عياني اؤرنک‌لريني آذربايجان توپلوم و يا ادبياتيندا گؤسترمک اولارمي؟
ج-بيزده‌ ده بئله اولموش. مثلن ااجتماعي گليشمه: تئکنولوژي، صنايع‌لشمه يارانمادان قاباق، اونون دوشونجه‌سي ميرزه فتحعلي آخوندزاده ده ياراندي. آخوندزاده بيزيم “آيدينلانما” دؤنَميميزين باشلانغيجي‌دير. او يئني‌لشمک اوچون ياخاسيني جيريردي. آخوندزاده‌نين دوشونجه‌سينده ادبي و اجتماعي گليشمه‌نين يولو ايکي جيغيردان کئچير: بيليم و تنقيد. آخوندزاده تک باشينا باتي آخيملارينين بير نئچه‌سيني اؤزونده توپلايير.
 بوتون بوشلوقلاري تانييير. او، بو گونکو معنادا بوتون ايلکين‌لرين ياراديجيسي‌دير: ايلک ادبي تنقيد، ايلک يئني اوسلوبدا نثر يازان، ايلک پوبليسيت، ايلک ضييالي، ايلک آدام‌ديرکي کلاسيک ادبيات‌دان اؤزونو قيرير. گؤردويو ايش‌لرده، ايره‌لي سوردويو دوشونجه‌لرده يالنيز و يالنيز عاغيل حاکيم‌دير. يعني مدرنيته‌نين ان اؤنملي فاکتورو. اوسچولوغون (خردگرايي) تمل داشيني قويور. آذربايجان انتئلئکتوال تاريخينده اونون کيمي ييغجام فيکيرلي ايکينجي بير شخص تاپماق اولماز. گؤستردييي يولون آرخاسينجا، پراتيک ايشلر ده گؤرور.
*بس اوندا مدرن ادبياتين اؤزلليک‌لري؟
ج-بعضي‌لري مدرن صنعتي، مارکسين “کمونيست مانيفئستي” اثري ‌ايله باشلانديغيني دئييرلر. بعضي‌لري ده شارل بودلئر و سيمبوليزم‌له. هر حالدا مدرن ادبيات دئديييميزده بير چوخ اؤزلليک‌لري ‌ايله کلاسيک ادبياتدان فرقله‌نير. بو، هم فورم باخيميندان اولور همي‌ده مضمون باخيميندان. “پيتئر چايلدز”، “مدرنيزم” اثرينده بونو چوخ گؤزل آراشديرير. اونون فيکرينجه: مدرن صنعت (و ائله‌جه ادبيات) فورم باخيميندان مرکب و پيچيده‌دير، ييغجام و سيخ‌دير، دينه شوبهه ‌ايله ياناشير، درين ايچه قاپانيش، فورم و تئکنيک يوخلاييجيسي، ذهني اَيلنجه و اويونبازليق، ديل يئنيليک‌لري، ساتيرا و کينايه‌ ايله يوغرولموش لووغا و کوتله‌ني اؤزوندن اوزاقلاشديران بير اوميدسيزليک فلسفي نظرييه، اينانجين الدن گئتمه‌سي، کولتورل بوشلوقلار و … بونلارين هاميسي مدرن يازارين مشغول اولدوغو موضوعلاردير.
 مدرنيزم بوتون شئي‌لره اؤزونون ايشلک دايره‌سينده ياناشير، بونا گؤره ائو، اوندا ياشاماق اوچون بير ماشين‌دير و شعر ده کلمه‌لرده دوزلديلميش بير ماشين. مدرنيزمده‌ ايستيعاره و سيمبولا اؤنم وئريلير. ال-آياغا دولاشان فورم، وزن و قافييه‌دن ياخا قورتارير. هارموني و ريتمه دايانير. آچيق و سربست شعر يازير. موتيو باخيميندان ايسه: اؤلوم، ائروتيزم و درين مذهبي و ميستيک (عرفاني) دويغولاري عکس ائتديرمه‌يي اؤزلرينه مقصد گؤتورورلر. دئمک اولارکي مدرنيزم ان قاتماقاريشيقلي، ان تضادلي بير آخيم‌دير.
 عيني حالدا اوغراشديغي و تمثيل ائتدييي جرياني دا يئترينجه منيمسه‌يير. تضادلي دئينده آچيق‌ـآيدين گؤرونور کي بو فيل بويدا آخيمين ايچينده نئچه-نئچه کيچيک آخيملار دا گليب تاثيري قويوب گئتميش.
*اجتماعي موناسيبت‌لري نظرده آلاراق سيزجه ادبياتيميز مدرنلشميشديرمي؟
 آذربايجان ادبياتيندا مدرنلشمک پروسه‌سي نئجه قاباغا گئدير؟ بو پروسه‌نين سوييه‌سي سيزي قانع ائديرمي؟ج-دئمک اولارکي آذربايجاندا يئني‌لشمه‌يه ماراق، بير چوخ ميللت‌لردن داها قاباق ياراندي. بونون دا سببي بير طرفي تورکييه، بير طرفي‌ ده روسييه اولور. تورکييه، غربي آوروپانين دروازاسي و روسييه شرقي آوروپانين. يعني تخمينن يوز ايل آوروپادا “آيدينلانما” دؤنَمي يارانديقدان سونرا آذربايجاندا م.ف.آخوندزاده‌ ايله اويانيش و آيدينلانما دؤنَمي باشلايير. بيزده آيدينلانما سوره‌جي باشلاديقدا، آوروپادا بودلئر ايله مدرن ادبيات باشلاميشدي.
 بيزيم ايلک يئني‌لشمه مرحله‌ميز يعني آيدينلانما مرحله‌سي عيني ‌ايله آوروپا آيدينلانماسي کيمي ‌ايدي. آنجاق مدرن‌لشمه مرحله‌سينده بيز آرتيق ادبيات ايستئهلاکچيسي (مصرف کننده) اولدوق.
 بيز ادبياتين يالنيز شعر قولوندا عليرضا نابدل “اوختاي”لا مدرن‌‌لشيريک. سونرا اوچوروم يارانير. مدرن‌لشمه سوره‌جي‌ ايسه، سيستئماتيک بيچيمده 70-جي اون ايلليکدن بويانا باشلايير. بو زاماندان شعريميزده گؤزل ايشلر گؤروندو. حميد شهانقي‌نين “زنجيرده سئودا”، صالح عطايي‌نين “بلکه داها دئينمه‌ديم”، هادي قاراچاي و اسماعيل اولکرين شعرلري، ناصر مرقاتي‌نين “تالانميش گونش” اثرلري بو دؤوره عاييددير. من ايندي‌ ده هله “تالانميش گونش” کيمي بير اثرين يارانماسينين تامارزيسيندايام. مدرن شعريميزين ايچه‌ريسينده: ان انتئلئکتووال، ان جئنتئلمن شعر، ناصر مرقاتي‌نين بو اثري‌دير. هميشه بو کيتابي اوخوياندا چنگيز آيتماتووون مشهور بير سؤزو ياديما دوشور. او دئيير: هر زامان، طلباتلاري يوکسک و يوخاري سوييه‌ده اولان بير چوخ جئنتئلمن مدني اوخوجونو گؤز اؤنونده ساخلاييرام. منجه “تالانميش گونش” اؤزو جئنتئلمن بير شعر توپلوسو اولدوغو قدر، اوخوجولاري دا جئنتئلمن اولمالي‌دير. بيز 70-جي ايللرده يارانان مدرن اثرلرده، آوروپا مدرنيزمينده يارانان اؤزلليک‌لرين بير چوخونو گؤروروک، مدرن شعرين فاکتورلاري چوخ چوخدور بو اثرلرده. داها نه ايسته‌ييريک.
 آردي وار

منبع :

برچسب ها:

نظرات کاربران

    بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

هزینه سرمایه ملی برای دریاچه ‌بیمارارومیه خیانت است

پدر علم کويرشناسي ادعا كرد
خروج

پدرعلم کویرشناسی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور صرف هزینه کلان برای انتقال آب به دریاچه ارومیه کار عقلانی نیست، گفت: این دریاچه بیمار است و به هیچ عنوان احیا نخواهد شد.

۹۰ درصد فسادهای مالی ناشی از رانت اطلاعاتی در دولت است

نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي:
خروج

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: ۹۰ درصد فسادهای مالی از رانت اطلاعاتی در دولت است و پایه فساد اخلاقی نیز فساد مالی است.

بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:با توجه به وضعيت اسفبار اشتغال در آذربايجان غربي، وجود 40 هزار فارغ‌التحصيل بيکار در اين استان و بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان است.

افزايش اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي استان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:شش ماه نخست امسال شاهد افزايش 217 درصدي اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي از لحاظ مساحت در استان بوده و با توجه به نقش و اهميت منابع طبيعي بايد بهره‌برداري اصولي از آن مورد توجه جدي قرار گيرد.

تيغ مشکلات مالي بيخ‌ گلوي ناشران کتاب

گزارش
خروج

گروه گزارش: گرفتن مجوز کتاب، چاپ و انتشار آن و در ‌‌نهايت توزيع و پخش کتاب از پروسه‌هاي دشواري است که همه ناشران چه کساني که سال‌ها در اين زمينه فعاليت دارند و چه کساني که تازه وارد حيطه نشر شده‌اند از دغدغه‌هاي اصلي فعالان اين بخش به شمار مي‌رود دغدغه‌هاي ناشران استان آذربايجان غربي گلايه‌هاي زيادي از آن دارند.

تندرستی

نذري وتهديد سلامت عزاداران
خروج

گروه تندرستي:در دهه اول ماه محرم بسياري از تكايا، مساجد و حسينيه‌ها غذاي نذري مي‌دهند. هرچه هم كه به تاسوعا و عاشوراي حسيني نزديك‌تر مي‌شويم، هيات‌هاي بيشتري به خيل عزاداران و نذري‌دهندگان مي‌پيوندند و از طرفي بر گيرندگان غذاي نذري هم افزوده مي‌شود.

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي
خروج

گروه دين و انديشه:کافيست فقط چند لحظه به ماه محرم و روزهاي عزاداري بر امام حسين عليه السلام بيانديشي. اين فکر ناخودآگاه يک شيعه را به ياد امام زمان خويش مي اندازد که آن حضرت چه نگاهي به اين ماه دارد و انديشه و افکار او در اين باب چگونه است؟

مبالغه‌گويي مهم‌ترين آسيب در عزاداري‌ها است

امام جمعه مياندوآب:
خروج

گروه خبر:امام جمعه مياندوآب گفت: اغراق و مبالغه مهم‌ترين آسيب در آئين‌‌هاي عزاداري امام حسين (ع) است.

ايجاد امنيت اجتماعي پايدار نيازمند خرد جمعي

عصر آذربايجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش: امروزه امنيت اجتماعي به يکي از مهمترين مباحث در بحث امنيت تبديل شده است؛ ايجاد امنيت اجتماعي پايدار به ويژه در استان‌هاي مرزي، نيازمند همت جدي تمام متوليان بخش فرهنگي و اجتماعي است.

معماي حل نشده راه هاي زير زميني تبريز

گفتگو
خروج

گروه تاريخي:?راه هاي زير زميني و عجايب ناشناخته آن هميشه در فيلم هاي علمي تخيلي يکي از سکانس هاي مشهور و مورد علاقه کارگردانان و تماشاگران است و آنها را روي صندلي سينما يا مقابل صفحه جادويي تلويزيون ميخکوب مي کند.

استان زنجان ظرفيتي ناشناخته براي کشورهاي قفقاز

گزارش
خروج

گروه سياسي: استان زنجان در شمال‌غرب کشور مسافت قابل قبولي با کشورهاي قفقاز دارد، اما اين ظرفيت براي اقتصاد زنجان به خوبي به کارگيري نشده است.

درباره نشریه عصر آذربایجان

خروج

«عصر آذربایجان» نخستین نشریه منطقه ای استان های آذربایجان غربی ،آذربایجان شرقی،زنجان و اردبیل هست

سایر اخبار این موضوع

پربازدیدترین خبرها

پرتفسیرترین خبرها