کؤچورمه يه نه احتياج وار

بولگه لر سرويسي: بير زامانلار موغانشهر کيتاب‌ ائوينين يئتکيلي سوروملولوغونو داشييان{شخض} چئويرمه‌يه گؤره آشاغيلاييجي يانليش سؤزلر ائتميشدي. ائله کي، آراشديريب ائتمه‌دن، اوزمانليق ساحه‌سي اولمادان، عؤمرونده ايکي سطير چئويرمه‌ييب، ائدنله ده ايکي کلام دانيشمادان هيککه‌يه قاپيليب بير الين بارماق سايي‌سيندا بئله اولمايان حياتيني گؤز گؤره-گؤره اودا آتانلارا آلت ائديجي سؤزلر يازميشدي. بو يانليش ائيلمين ائتگيسي او قدر اولدو کي، گله‌جک گونلرده کؤنول آلماق اوچون بو آدامين ايي ايستمينه باخماياراق نه ياپسا دا، او کؤتو چوخورون بوش ايچي بير تورلو دولمادي کي دولمادي.

شهرام گلکار

بولگه لر سرويسي: بير زامانلار موغانشهر کيتاب‌ ائوينين يئتکيلي سوروملولوغونو داشييان{شخض} چئويرمه‌يه گؤره آشاغيلاييجي يانليش سؤزلر ائتميشدي. ائله کي، آراشديريب ائتمه‌دن، اوزمانليق ساحه‌سي اولمادان، عؤمرونده ايکي سطير چئويرمه‌ييب، ائدنله ده ايکي کلام دانيشمادان هيککه‌يه قاپيليب بير الين بارماق سايي‌سيندا بئله اولمايان حياتيني گؤز گؤره-گؤره اودا آتانلارا آلت ائديجي سؤزلر يازميشدي. بو يانليش ائيلمين ائتگيسي او قدر اولدو کي، گله‌جک گونلرده کؤنول آلماق اوچون بو آدامين ايي ايستمينه باخماياراق نه ياپسا دا، او کؤتو چوخورون بوش ايچي بير تورلو دولمادي کي دولمادي.
1-- بئله بير سؤز وار: »آيي‌دان بير توک ده چوخدور.« فارسجادا بونا قارشيليق؛ »در بيابان لنگه کفش هم غنيمت است.« دئيه آنيلماقدادير. تورکجه ادبياتين او چوراقليق دؤورونو ياشاديغي گونلر تورکجه بير کيتابي الده ائديب اوخويا‌ بيلمه‌نين آنلامي بلکه ايندي او آنلاري تام‌تامينا ياشايان بيزه بئله يادسينميش‌دير. حالبو کي، ايندي ده باسيلان گرکلي کيتابلار هر ادبياتچي‌يا يولونو آزماييب هيزلي يورومه‌سي اوچون ديکيلن ماياک حؤکمونده‌دير.2-- ياشاديغيميز دوروم اورتادادير. حياتيني بللي ماددي دوزنه سوخمايان آدام اوچون تورکجه‌چي‌لييين هر ساحه‌سينده چابا گؤسترمک، آچيق آشکار اؤلومه دعوت چيخارماق کيمي بير شئي‌دير. ائله کي، او‌گون بوگون‌دور منيم اوز‌اوسته قالديغيم اورتادا. دورومو چوخ بولانديرماق ايسته‌ميرم آنجاق ايللرين آيليغيني يئييب قارنيني يئکه‌لدنلرله حاليميز بير دارتيلاماز. اگر کؤچورمه بير شئي دئييلدي‌سه نه‌دن بيز بو حالداييق؟ اگر سن حالا اونلار قدر بئله بيلميرسن‌سه، نييه باش‌آغري وئريرسن. کيتاب کيتاب دئمکله آغيز… [باغيشلايين] بئيين کيتابلا دولمور کي! يا رف‌لره کيتابلار سيرالانمير کي!3-- هر ادبي ياخود سياسي يا دا اؤنملي باشقا-باشقا اولايلاري دؤورونون بولوندوغو قوشوللارينا گؤره چکيب دارتارلار. تهرانين تورک کيتاب ساتيش دوکانلاريندا تکجه علي‌آغا واحيدله، فضولي‌نين(او دا تاپيلسايدي هله) زور بولوندوغو چاغدا،»کؤچورمه‌لر« حتتا اوره‌تيله ‌بيله‌جک دوز يازي‌يا دا شعرلردن چوخ-چوخ اوستون ساييلا‌ بيليردي؛ چونکو ادبي چوراقليق ياشايان بير ييغين جاماعاتين البت کي اورتدييي حئکايه‌نين، رومانين… باشقا تور يازيلاري‌نين ايچيندن ايي بير شئي چيخماياجاغي بس ‌بللي‌دي. بير ده بعضي گوجلو رومانلارلا، فلسفي اثرلرله اوز-گؤز اولما جسارتي بيريکديرير واختي‌يله کؤچورمه‌لردن فالاندان اؤيرنديييميز تئرمينلر فالان…4- منه ائله گلير کي، دؤوروموزده کؤچورمه‌يه پيس باخيب، اونو ادبياتين باشقا گوجلو بير قولو ايله چيرپماغا چاليشان، بؤيومه‌يه کسه يول آختاران اينسانلارديرلار. او قدر کؤچورمه‌لر، چئويرمه‌لر داهاسي موختليف هوروت اوره‌تي‌لريندن سونرا گئنه تورکجه يازيب دانيشا ‌بيلمه‌ين اينسانلار… ايکي کلمه سوروسونو بئله فارسجا ديل ديزيمي‌نين تئرميني ايله يازيب آنلاتماغا چاليشان اينسانلار…5- واختي‌‌له چئويرمه‌يه‌ ده همن تانيش قارد آشاغيلاييجيلار گؤوده‌سي‌ ايله توتولوردو. بو قدر ائتگيسيني گؤره- گؤره ايندينين اؤزونده ده چئويرمه‌ني چيرپيب، اونو ادبيات ساحه‌سيندن ديشلاميش کيمي گؤسترنلر وار نه يازيق.
آنجاق دونيانين گليشمه‌سينده نئجه بؤيوک پايي اولدوغونو، بيليمه ياراشير ائيلمي ايله گؤستردي. چوخلو بولوش صاحيبي دوشونرلرين گليب چاتديغي يئره يئتيب، اينکيشافلارا يئلته‌نه‌ بيلمه سببينين ان باشليجاسي چاليشمالارينين کناريندا البته کي چئويرمه‌لر اولموشدور.6- ايندي همن قايغي‌کئش کؤچوروب چئويرن اينسانلارين سايه‌سينده تورکجه کيتاب بوللوغو يارانيب. ائله اونلارين امه‌يي سونوجوندا مدرن مئدييادا موختليف بؤلومده تورکجه بوللو pdf هؤروتلر واردير.
 بونلار اولا- اولا سيز آشاغيلاييجي آرخاداش حالا اوره‌يينين ايسته‌ييني تورکجه‌ده يازيب دانيشا بيلميرسن. ايندي آرتيق قالانيني سن دوشون… من ايلک کيتابيمي کؤچورنده »سؤزلويوم«بئله يوخ ايدي. اوندان ايکي ايل سونرا من »بهزاد بهزادي«نين ايضاحلي لوغت سؤزلويونون کؤچورمه‌‌سيني الده ائده ‌بيلديم. نه‌ قدر دينجلديييمي آلقيلايا‌ بيله‌جه‌ييني سانميرام. باخين، بو کؤچورمه مني ائله بير سيخينتي‌دان قورتاردي، گومان ائديرم، کؤچورمه‌نين اؤنمي آنلاميندا تک بو سؤزوم کيفايت ائده. هم آنلاملار اليمده ايدي، هم ده اورتوگرافيسي هرچند جانا‌ ياتان دئييلدي، آمما اينساندا بللي بير فيکير اولوشدورا ‌بيليردي. او زامانا قدر من اؤز دوشونجه‌مين، بير ده »وارليق« درگي‌سينين حئسابينا اور‌توگرافيني باش-گؤز ائله‌مه‌يه چاليشيرديم.7- يئتميشينجي ايللرين سونوندا يارانان آزاجيق نيسبي اؤزگورلوک‌دن يارارلانيب مملکت مقياسيندا تورکجه چاپ اولونان ايلکين‌لردن اولماغا چاليشديم. اصلينده تورکيه سفيرليييندن کيمليييمي قويوب گؤتوردويوم »بختيار وهابزاده«نين »اورک‌ده‌دير سؤزون کؤکو« کيتابيني اؤزوم هيزلي اوخويوم دئيه کؤچوردوم. اؤزوم ايچين کؤچوردوم. سونرا اوداداکي يولداشلارين ايلک دفعه قولاغلارينا ديدييي اؤزبه‌اؤز ديليميزده اولان يازي‌نين ايچرلييي، اورتوگرافيسي چوخ بيه‌نيلدي، حؤکمن چاپا وئرمه‌ييمي ايسته‌ديلر. ساغ ‌اولسونلار بورج پوللا يارديم ائدنلري ده اولدو. قويدوغوم پوللا برابر اوچ مين تيراژدا باسيلان کيتابلاريمين اوچ‌ده‌ بيريندن سونرا هاميسي باتدي. ناشير باتيردي. او کيتابلار سون واختا قدر هله ده بيرينجي چاپ آدينا سرگي‌لرده ساتيليردي.آرتيق نه حيکمت ايدي‌سه قورتارما بيلميردي. نه‌سه… کؤچورولن او کيتابين آياغي يونگول اولدو. آرخادان گلن چوخ آرخاداشلارا يول‌گؤستريجي اولدو. ايندي اونلار سئچيليب ساييلان يازار شاعيرلرديرلر. بونون نه‌يي پيس‌دير. بلکه بو اولايلاري من مين ايله سؤيله‌مزديم، آنجاق سنين ده سايه‌نده «بو» سؤيلنتي‌لر اورتايا چيخدي. او کؤچورمه‌دن، بو دا سن‌دن…
8- هله ايکينجي اوچونجو کؤچوردويوم کيتابلار چيخديقدان سونرا چوخلاري گليب دئييردي کي، »تورک ديلينده شعر وار يعني؟«
تورکجه ادبياتين ديرچه‌ليشينده کؤچورمه‌لرين واز کئچيلمز رولو واردير. کيتابلارين ديريني دارتيشميرام، آنجاق ايچينده آزاجيق ادبي يئته‌نه‌يي اولاني، بو کؤچورمه‌لر ايسته‌ديييندن ده يوکسک زيروه‌لره ائريشتيره‌ بيلميش باجاريغي ‌اولموشدوقلاري اولموشدور. آنلاياجاغين، کؤچورمه‌لر، يئني يورد پئشينده اولانلاري چوخدان ايسته‌دييي يئره کؤچوردوب. سيز اونلاري آد اولاراق تانيميرسينيز، آنجاق اونلار کسکين قلملري ايله دوشونجه اورتمه‌يه چاليشيب، آرتيق بيلييين داها يوخاري قاتلاريندا يول‌گؤستريجي‌لريميزه چئوريليبلر. بو دا، بيلييين آياقلار آلتينا آلديغي گله‌نکسل بؤيوک-کيچيک دوزه‌ني پوزونتوسونا گون کيمي اؤرنک.
9- ايلک کؤچورمه‌مي بلکه بئش-آلتي سئري دفتردن دفتره کئچديم، دوز آلينسين دئيه. ايملاجا يانليشي اولماسين دئيه ديشاري‌دا تورکجه‌سي اولمايان فارسلارا ائتديرديييم تايپا بلکه اون سئري دوزه‌ليش گتيرديم. راحاتينا باخان، يئرينده اوتوروب هئچ ايشين قولپوندان توتاماز. من هله ادبياتدا تانينمايان آدامين چاپ گئديشاتيندا قارشيلاشديغي موصيبتلري بير کنارا بوراخيرام. تورک کيتابي‌دير دئيه، ارشاد ميللي کيتاب‌ائوينه ،30 40 جيلد گؤتوردويونو ده سنين حئسابينا يازيردي، ناشير ده يايماغيني بوينونا گؤتورموردو.

منبع :