سئودا (پووئست)
سئودا (پووئست)
1400/08/23
بولگه لر سرويسي: بدري آباسي‌نين بوينون قوجاقلاييب آغلايير، گؤزلريندن ياش آخيداراق اونون آلنيندا مينجيقلانان تري لئچگي‌نين اوجوايلا سيلير. فخري قاچير بير کاسا سرين سو گتيرير. بير آزين اونا ايچيردير، قالميشين اونون اوزونه چيله‌يير. الين آناسي‌نين آلنينا قويوب سوروشور:
نريمان ناظيم
بولگه لر سرويسي: بدري آباسي‌نين بوينون قوجاقلاييب آغلايير، گؤزلريندن ياش آخيداراق اونون آلنيندا مينجيقلانان تري لئچگي‌نين اوجوايلا سيلير. فخري قاچير بير کاسا سرين سو گتيرير. بير آزين اونا ايچيردير، قالميشين اونون اوزونه چيله‌يير. الين آناسي‌نين آلنينا قويوب سوروشور:
– يوخو گؤردون آبا؟
جاواب گؤزله‌مه‌دن تواراخ گئدير بير له‌ين سوايلا بير دسمال گتيرير. دسمالي ايسلاديب آناسي‌نين آلنينا قويور. سونرا آياقلاريني له‌ينده يويور. هاچاندان هاچانا حاج اکرم خانيم اؤزونه گلير. قيزديرماسي واملايير. قيزلارين سورغو سوآلينا جاواب وئرمه‌دن يورغاني باشينا چکير. قيزلار چيراغي سؤندوروب يئرلرينه قاييديرلار. بدري سوروشور:– گؤره‌سن نييه اوجور چيغيردي آبا، حتمن يوخو گؤردو، هه…؟فخري آه چکه‌رک جاواب ويرير:
حتمن دآا، او کي قاباغيدي، قارا يولا هر گون يوخو گؤروردو. اؤزو ده لاپ او ياخشيلاريننان!. ايندي ده کي قارا باسير. ائله او يوخولارين دا گودازينا گلدي. بيلميسن نه مسخره‌ايدي. آدام اوتانير دئيه. خانيم يوخو گؤورورموش بهشتده گلين چيخير. اؤزوم اؤز قولاغيملا ائشيتديم. جيجي – باجيلارين ييغميشدي باشينا تعريفله‌ييردي. اولارينداکي آغيزي‌نين سويو آخيردي. کئشگه بوردا اولايدين، صحبتلرين ائشيدئيدين. آدامين هم گولمه‌يي گليردي هم ده آغلاماغي.نهايت اونون دليل- دلاييلينه، يالوار- ياخارينا باخمادان اؤزو چاديرا باشماق اولوب، گئديب دادگاها عريضه وئريبدير. ايندي دادگاهدان حاجي مير غافارا احضاريه‌‌نين يولانماسي عايله‌ده گرگينليک ياراديب، هاميني ال – آياغا ساليبدير. بو گئجه ميرآغا حاجي مير غافاري و اونون قيزلارين، کوره‌کن‌لرين و حاج اکرم خانيمين بويوک قارداشي حاج مؤحسون آغاني اؤز ائوينه چاغيريب بلکه بو مسئله‌يه بير يوللوق سون قويولا. حاجي مير غافارا پيچاق ويرسان قاني چيخماز. طنه‌بي‌نين يوخاري باشيندا اوتوروب سيگاري سيگارا قوشور. حاجي مؤحسون آغا اوتانقاج گؤرکم‌له باشين يئره ديکيب تسبيح چئويرير. اونون آق ساققالي سؤزون باشلانيشين اونا تکليف ائله‌يير. آمما او دا بيلمير نه دئسين، هاردان باشلاسين. نيگرانليق ييغيناغا کؤلگه ساليبدي. ميرآغا گؤز آلتي حاجي مؤحسونه باخير. نهايت حاجي مؤحسون سؤزه باشلايير:
– آتميش نئچه ايل عؤمور سورندن سونرا آدام بير ايشلره راست گلير کي اوشاق کيمي نئنيم نئجه ائله‌ييمه دوشور.گيجه‌لير. بيلمير نئيله‌سين. ايشي نه ته‌هر يئرينه قويسون؟ ايندي بو قضيه ده کي بيز گرفتار اولموشوق ائله بئله بير شئي‌دي. نه قدر چاليشيرام اينانا بيلميرم اکرم گئده دادگاها عريضه وئره. آخي بئله ده بيرايش اولاندي مه‌ير؟! مير آغايا دئديم، دئديم ميرآغا مني بو ايشدن معذور ائله، منيم او کيشي‌‌نين يا‌نينا گئتمه‌يه اوزوم يوخدو. آمما نئينيم کي ميرآغا‌نين اوزونن چيخا بيلمه‌ديم. يوخسا من حاجي مير غافار آغييا نه سؤزوم وار دئيم. واللاه اوتانيرام. آخي آدام دردين کيمه دئسين جانيم. بيرده‌لي بير داش سالار قويويا، يوز عاغيللي اونو چيخاردانماز مثلي‌دي. واللاه ده‌لي اولوب هوشو آزيب بو آروادين.. سحر چاغي ميرآغايلا گئتميشيک گؤرموشوک بابا بير آيري عالمده‌دي بو. هاداران – پاداران دانيشير. بوردا اؤزگه آدام يوخدور، اوتورون عاغيل عاغيلا وئرک گؤرک کي نئيله‌مه‌لييک. باياخ ميرآغايا دئييرديم، دئديم واللاه هئش کيمين اليندن بير ايش گلمز ايللا خود حاجي مير غافارآغا. بيرراه حل اولورسا اگر، او دا اونون اؤز الينده‌دي. اؤزو اؤز بؤيوکلويونه باغيشلييا، قضيه‌ني بير يانليق ائلييه قورتارا گئده. بير نئچه خانواه‌‌نين آبيرين ساتين آلا.
حاجي ميرغافار بيرنئچه لحظه دينمز- دانيشماز دايانير، سونرا دئيير:– او کي بويورورسوز او ده‌لي‌دي، او جور دئييل، او بيزيم هاميميزدان عاغيللي‌دي. آمما شئبئه بزه‌مه‌سين دئسن، بعلي اوندا اوستاددي. اونو من تانيرام. يئددي تولکونو آپارار چايين باشيندا دولانديريب قايتارار، بيرينه بير قورتوم سو وئرمز. او ائله‌دي. آمما ايندي گلدي يئتيشدي راه حل‌له. راه حل ساده‌دي. دئيير بوشانيرام؟ گئديب عريضه وئريب؟ اولسون. حاضيرام بوشويام.، آمما بوردا يوخ، آيري بير شه‌هرده. گئدک آيري بير شه‌هرده ايشي قورتاراخ قئييداخ. ائو – ائشيک، بوتون وسايل‌لر ده اونون. گلسين اوتورسون زندگانليغين ائله‌سين. ائله بيلسين کي من اؤلموشم. بئله ائله‌سک آبيريميز دا قالار کيسه‌ميزده. يا خئير يئنه شئبئه بزه‌مه‌دي، او آيري مسئله‌دي
حاجي ميرغافارين سؤزلريندن هامي سوسوب کيرييير. حاجي مؤحسون‌آغا باشين يئره ديکه‌رک جيبيندن پاپيريز قوطوسون چيخارديب بير سيگار آليشديرير. ميرآغا‌نين سوروجو باخيشي اوتاقدا اولانلاري بير به بير گزير، آمما گؤزلرين يئره ديکيلديگيندن هئچ بير باخيشلا توشلاشمير. او بو تکليفين آغيرليغيني اؤز بويونوندا حيس ائله‌ديکدن آتاسينا خطابن دئيير:
– معلوم ائلييه‌ني سيز بو برنامه‌‌نين اوستونده چوخداندي فيکيرلشميسيز. آمما او جور ده کي بويورورسوز مسئله او قده‌ر ده ساده دئييل. سيز آباني تک گؤرمه‌ييز حاج‌آغا. اونون دؤره‌سينده آزي ييرمي نفر آدام وار. اونلاردان نئچه‌سي بوردا اوتوروب؛ اوننان چوخو دا ائشيکده وار. فرض بويورون سيز آباني آپارديز بير آيري شه‌هرده بوشاديز، بس بونلاري نئيلييه‌‌جکسيز؟ بونلاري دا بوشيياجاقسيز؟– سن نه دانيشيرسان ميرآغا؟ سن مني تهديد ائديرسن؟– جسارت اولماسين حاج آغا. منيم ائله قصديم يوخدور. فقط خواهيشيم بودور آرتيخراخ فکيرله‌شين! آباني بوشاماق بو ساده‌لييه دئييل.– من کي بوشاماق ايسته‌ميرديم، او گئديب دادگاه‌ها عريضه وئريب.
– هئچ او دا بوشانماق ايسته‌مير. از بس کي بويوروبسوز شمسي‌ني بوشاسام بو شه‌هرده آبيريم گئدر. او دئيير بلکه اونو دا آبيريزا گؤره بوشويا بيلمه‌يه‌جکسيز.– معلوم‌دي کي من آبيريما سيخيلميشام. بس نه اوچون دئييرم گئدک باشقا بير يئرده ايشي قورتاراخ. ائو – ائشيگي ده ترپنمه‌سين. قاييدسين گلسين اوتورسون ائوينده. کيم نه بيلر بيز آيريلميشيق؟– اگر آبير مسئله‌سي بو ساده‌لييه حل اولاندي بس نه اوچون بو ايشي شمسي خانيمين موردينده گؤرمورسوز؟ اونو بوشويون. اوتوردوغو آپارتماني دا وئرين اوتورسون. بورالي دئييل، ايسته‌سه ساتسين ييغيشديريب گئتسين اؤز يورت يوواسينا.
حاجي ميرغافارين رنگي بوغولور. مصنوعي ديشلر آغيزيندا چيققيلاشير. گوجو ايله يئريندن اويناميش ديشلري آغيزيندا يئر به يئر ائله‌ييب دئيير:– اوولان سن مني اؤلمه‌ميش قويلادون. عصا اليمنن دوشمه‌ميش سن منه تکليف تعيين ائديرسن؟ ائله دئييل، نه قده‌ر کي من وارام او دا وار. من اؤلندن سورا دا کبين هشتي يکين آلار گئدر. لازيم دئييل سن منه عاغيل قوياسان! باشا دوشدون!– من سيزه تکليف تعيين ائلييه بيلمه‌رم حاج آغا. چونکو بو ائوده من بير قارا قولام. قاباقدا بيلمه‌سئيديم ايندي بيلديم بونو. اشتباه منن‌ايدي که درسيمي بوراخيب گلديم اوتوردوم دوکاندا. عؤمرومو وئرديم هده‌ره. نتيجه‌سي بو اولدو کي منيم گؤزومون قاباغيندا ياپيشاسان آنامين قوليندان قوياسان ائشيگه. لابود دئييرسيز نئيلييه‌جک، هارا گئده‌جک، هاراسي وار گئده. آمما اشتباه ائليرسيز حاج‌آغا. من بو شه‌هرده سيزين گؤزوزون قاباغيندا فهله‌ليک ائله‌رم، آمما بئقئيرتليک چؤره‌يين يئمه‌رم. بو ائويز او دا دوکانوز. بير آرواديم، اوچ اوشاغيمي گؤتوروب گئده‌رم. سيز ده آبا‌نين ايشيني قورتارين اؤتوروز گلسين. لابود منيم ائويمده بير تيکه چؤره‌ک تاپيلار او يئيه. آمما بوشاما ايشي گره‌ک ائله بو شه‌هرده اولا، آيري يئرده اولا بيلمز، والسلام.
ميرآغا يئريندن قالخيب قاپيدان چيخير. آردينجا، بدري ده هؤنکورتو ووروب ائشيگه قاچير. فخري آياغا دوروب ارينه باخير. اکبرآغا ايستر- ايسته‌مز چانتاسين گؤتوروب، يولا دوشور. فروغ بير آز گئجيکسه ده، سونرا چادراسي‌نين ال آياغين ييغيشديريب او دا قالخيب اوتاقدان چيخير. قالانلار فقط حاجي مؤحسون‌له قاسيم‌آغا اولور. حاجي ميرغافارين الينده‌‌کي سيگار تيتره‌يير. ايلک دفعه‌دير کي ميرآغا اونون قاباغيندا دايانير. اوره‌يي بو بير اوغلونا بند‌دير. دئمک تکجه اوره‌يي يوخ، بوتون ديريليگي اونا باغلي‌دير. اونسوز بوتون تشکيلاتي پوزولار. بو مخمصه‌دن چيخماغا اونون نقشه‌سي توتماييب. گرگينليک نه اينکي آزالماييب، عکسينه داها دا شدتله‌نيبدير. ايندي ايسه او نه ائده‌جه‌ييني بيلمير. بئيني ييغجام صورتده ايشله‌مير. گؤزلريله سانکي يارديم ديله‌يير. سوکوت خئيلک اوزانير. آنجاق يئنه ده سؤزه گلن حاجي مؤحسون اولور:– حاج ميرغافار آغا، من سيزه حق وئريرم. قارداش گوناه منيم باجيمدادي، بونو بيليرم. قشگ ده بيليرم. آمما بونو دا بيليرم کي خانواده دئديگين، دادگاه دئييل. بوردا حقه – ناحقه حؤکم ائله‌مک اولمور. بوردا بير باشين بوش قويماسان ايش پيتلاشار. ائوين بؤيوگو اولسان، ايش داها دا چتين‌له‌شر. حاجي چوخ ديبينه گئتسن ايپ قيريلار، جله داغيلار. منيم ميرآغييا اوره‌ييم يانير. او بئچارا دا اورتادا قاليب، نئيله‌سين؟ بوگون سحر اوکي دانيشمالي‌ايدي اکرم‌نن دانيشميشيق. ائله اوولدن عيناد ايدي. آمما بو يول دوغردان دا عاغيل اوزويله دانيشمير. اصلن آيري بير شئي اولوب. نئيلييک؟! مچيد قاپيسي کيمي نه يانديرمالي‌دي، نه ده سينديرمالي. اللي ايلليک حاقي سلاماميزا آند اولسون، من سننن اوتانيرام. آمما اوشاغلارين دا مننن انتظاري وار. منيم ده اومودوم سنه‌دي. مني خاراب ائله‌مه! گل منيم بو آخير خاهيشيمي يئره سالما! واللاه بو ايش توتان دئييل. قيرخ نئچه ايلليک چيناري کؤکوندن چيخارتماغ اولماز حاجي ميرغافار، بونا فيکيرلش!
منبع :