عصر آذربایجان

گزارش خبر

رصدخانه مراغه؛ نگيني درخشان در تاريخ نجوم ايران

رصدخانه مراغه؛ نگيني درخشان در تاريخ نجوم ايران

1403/02/23

گروه سيري در استانها: رصدخانه مراغه يکي از يادگارهاي علمي و فلکي خواجه نصيرالدين طوسي؛ فيلسوف، رياضيدان و منجم بزرگ دوره ايلخاني و صاحب رساله مشهور اخلاق ناصري و زيج معروف ايلخاني است که به دست وي، با همراهي عده‌اي از دانشمندان بنا شده است. 16 ارديبهشت، روزي نمادين براي شهر تاريخي مراغه و براي ايرانيان است. در اين روز مبارک، دو رويداد مهم در تاريخ اين شهر به هم پيوند خورده‌ است که يکي آغاز احداث رصدخانه مراغه و ديگري بسته شدن زيج ايلخاني است.


آغاز احداث رصدخانه مراغه: اين رصدخانه که در قرن هفتم هجري قمري به همت خواجه نصيرالدين طوسي بنا شد، از بزرگترين و مجهزترين رصدخانه‌هاي جهان در زمان خود بود و دستاوردهاي علمي درخشاني را به ارمغان آورد.
بسته شدن زيج ايلخاني: اين زيج که توسط دانشمندان رصدخانه مراغه تهيه شده بود، دقيق‌ترين زيج در آن دوران به شمار مي‌رفت و در علم نجوم تحولات بزرگي ايجاد کرد.
"زيج" جدولي است که نام و موقعيت و زمان حلول ستارگان و کواکب را نشان مي‌دهد و در نجوم اسلامي استفاده مي‌شده است.
با يورش ويرانگر مغولان به رهبري چنگيزخان در سال 602 ه.ق، تاريکي بر سرزمين ايران سايه افکند. شهرهاي با شکوه به ويرانه مبدل شدند، علم و فرهنگ رو به خاموشي نهاد و وحشت در دل مردم ريشه دواند. در اين ميان، اما مردي فرزانه و بلندهمت، در تلاش بود تا چراغ علم و دانش را روشن نگه دارد. خواجه نصيرالدين طوسي، حکيم و سياستمدار ايراني، با درايت و تدبير خود، نه تنها جان هزاران نفر را نجات داد، بلکه در احياي علم و فرهنگ ايران در عصر مغول نقشي بي‌بديل ايفا کرد.
ساخت رصدخانه مراغه حدود يک دهه به طول انجاميد و در آن زمان، بناهاي مختلفي از جمله مسجد، کوشک محل اقامت هلاکوخان مغول و ابزار و ادوات نجومي احداث شد. در منابع تاريخي، نام "فخرالدين احمد بن عثمان امين مراغي" به عنوان معمار اصلي بنا ذکر شده است اما گفته مي‌شود که ساخت مسجد رصدخانه، کوشک هلاکو و ابزار نجومي را "مويدالدين عفرضي"، مهندس و دانشمند نامدار آن دوره، بر عهده داشته است.در مدت ساخت اين بناي باشکوه، به دستور هلاکوخان مغول، گنجينه‌اي از کتاب‌ها و ابزارهاي علمي گردآوري شد. رصدخانه مراغه تا سال 703 هجري قمري، يعني دوران سلطنت سلطان محمد خدابنده، به عنوان مرکزي براي تحقيقات و آموزش علوم نجومي و رياضيات فعال بود اما پس از آن، به دليل بي‌توجهي حاکمان و جابجايي پايتخت، رو به ويراني نهاد.
 رصدخانه سمرقند در تاجيکستان که شهرت جهاني دارد، با الگوبرداري از رصدخانه مراغه حدود يک قرن پس از آن احداث شد و امروزه به عنوان يکي از معتبرترين رصدخانه‌هاي جهان شناخته مي‌شود.به  گزارش عصرآذربايجان به نقل از تسنيم،متأسفانه، از اين بناي عظيم علمي، امروزه تنها اندک بقايايي همچون پي‌هاي بخش‌هاي مختلف و قسمتي از سد سنگي آن باقي مانده است. با وجود اين تخريب‌ها، اهميت علمي رصدخانه مراغه به حدي است که نام آن در تاريخ علم و نجوم ايران و جهان به نيکي ثبت شده است.

منبع :

برچسب ها:

نظرات کاربران

    بازگشت به ابتدا صفحه

ارسال نظر

اخبار مرتبط

هزینه سرمایه ملی برای دریاچه ‌بیمارارومیه خیانت است

پدر علم کويرشناسي ادعا كرد
خروج

پدرعلم کویرشناسی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اقتصاد کشور صرف هزینه کلان برای انتقال آب به دریاچه ارومیه کار عقلانی نیست، گفت: این دریاچه بیمار است و به هیچ عنوان احیا نخواهد شد.

۹۰ درصد فسادهای مالی ناشی از رانت اطلاعاتی در دولت است

نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي:
خروج

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: ۹۰ درصد فسادهای مالی از رانت اطلاعاتی در دولت است و پایه فساد اخلاقی نیز فساد مالی است.

بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:با توجه به وضعيت اسفبار اشتغال در آذربايجان غربي، وجود 40 هزار فارغ‌التحصيل بيکار در اين استان و بهبود وضعيت اشتغال و کسب و کار در گرو اهتمام جدي مسئولان است.

افزايش اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي استان

عصر آذربایجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش:شش ماه نخست امسال شاهد افزايش 217 درصدي اجراي احکام قضايي در خلع يد مناطق جنگلي از لحاظ مساحت در استان بوده و با توجه به نقش و اهميت منابع طبيعي بايد بهره‌برداري اصولي از آن مورد توجه جدي قرار گيرد.

تيغ مشکلات مالي بيخ‌ گلوي ناشران کتاب

گزارش
خروج

گروه گزارش: گرفتن مجوز کتاب، چاپ و انتشار آن و در ‌‌نهايت توزيع و پخش کتاب از پروسه‌هاي دشواري است که همه ناشران چه کساني که سال‌ها در اين زمينه فعاليت دارند و چه کساني که تازه وارد حيطه نشر شده‌اند از دغدغه‌هاي اصلي فعالان اين بخش به شمار مي‌رود دغدغه‌هاي ناشران استان آذربايجان غربي گلايه‌هاي زيادي از آن دارند.

تندرستی

نذري وتهديد سلامت عزاداران
خروج

گروه تندرستي:در دهه اول ماه محرم بسياري از تكايا، مساجد و حسينيه‌ها غذاي نذري مي‌دهند. هرچه هم كه به تاسوعا و عاشوراي حسيني نزديك‌تر مي‌شويم، هيات‌هاي بيشتري به خيل عزاداران و نذري‌دهندگان مي‌پيوندند و از طرفي بر گيرندگان غذاي نذري هم افزوده مي‌شود.

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي

پاسخ امام زمان (عج) به چند شبهه عاشورايي
خروج

گروه دين و انديشه:کافيست فقط چند لحظه به ماه محرم و روزهاي عزاداري بر امام حسين عليه السلام بيانديشي. اين فکر ناخودآگاه يک شيعه را به ياد امام زمان خويش مي اندازد که آن حضرت چه نگاهي به اين ماه دارد و انديشه و افکار او در اين باب چگونه است؟

مبالغه‌گويي مهم‌ترين آسيب در عزاداري‌ها است

امام جمعه مياندوآب:
خروج

گروه خبر:امام جمعه مياندوآب گفت: اغراق و مبالغه مهم‌ترين آسيب در آئين‌‌هاي عزاداري امام حسين (ع) است.

ايجاد امنيت اجتماعي پايدار نيازمند خرد جمعي

عصر آذربايجان گزارش مي‌دهد
خروج

گروه گزارش: امروزه امنيت اجتماعي به يکي از مهمترين مباحث در بحث امنيت تبديل شده است؛ ايجاد امنيت اجتماعي پايدار به ويژه در استان‌هاي مرزي، نيازمند همت جدي تمام متوليان بخش فرهنگي و اجتماعي است.

معماي حل نشده راه هاي زير زميني تبريز

گفتگو
خروج

گروه تاريخي:?راه هاي زير زميني و عجايب ناشناخته آن هميشه در فيلم هاي علمي تخيلي يکي از سکانس هاي مشهور و مورد علاقه کارگردانان و تماشاگران است و آنها را روي صندلي سينما يا مقابل صفحه جادويي تلويزيون ميخکوب مي کند.

استان زنجان ظرفيتي ناشناخته براي کشورهاي قفقاز

گزارش
خروج

گروه سياسي: استان زنجان در شمال‌غرب کشور مسافت قابل قبولي با کشورهاي قفقاز دارد، اما اين ظرفيت براي اقتصاد زنجان به خوبي به کارگيري نشده است.

درباره نشریه عصر آذربایجان

خروج

«عصر آذربایجان» نخستین نشریه منطقه ای استان های آذربایجان غربی ،آذربایجان شرقی،زنجان و اردبیل هست

سایر اخبار این موضوع