کتابفروشان در جدال با کرونا؛ تلاشي تسليم‌ناپذير براي اقتصاد فرهنگي

گروه فرهنگي: موج چهارم کرونا اين روزها کشورها را در بر گرفته است و کتابفروشان چون ديگر بخش‌هاي فرهنگ فعاليت حضوري خود را تعطيل کرده و به فروش آنلاين روي آورده‌اند.

گروه فرهنگي:  موج چهارم کرونا اين روزها کشورها را در بر گرفته است و کتابفروشان چون ديگر بخش‌هاي فرهنگ فعاليت حضوري خود را تعطيل کرده و به فروش آنلاين روي آورده‌اند. با اين وجود با مشکلاتي روبه‌رو هستند که به تلاشي تسليم‌ناپذير براي اقتصاد فرهنگي ايران نياز دارد. اکنون که دوباره ويروس کرونا کشور را به رنگ هشدار درآورده است و چهارمين موج همه‌گيري آغاز شده، دوباره شاهد قرنطينه و تعطيلي کسب و کارها هستيم.
حوزه فرهنگ نيز چون ديگر بخش‌هاي فعال در جامعه در حال سپري کردن تعطيلاتي است که زمان پايانش مبهم است؛ تعطيلي دوباره سينماها، سالن‌هاي تئاتر، اين شاخه‌هاي فرهنگ را در شرايط وِيژه‌اي قرار داده است، کتابفروشان نيز با قرار گرفتن در گروه‌هاي غيرضروري، با حکم ستاد ملي مقابله با کرونا تعطيل شده‌اند که اين موضوع سوالات بسياري را مطرح کرده است و دوباره فروش آنلاين، تنها چاره ادامه حيات کتابفروشي‌هايي شده است که در دوران قرنطينه مي‌توانند يکي از دلايل در خانه ماندن شهروندان باشند.
کتابفروشي‌ها، اصناف ضروري دوران قرنطينه
در روزهاي اخير کتابفروشان، دليلي براي باز بودن در روزهاي اوج قرنطينه ارايه داده‌اند، مردم به مطالعه کتاب‌ها رغبت نشان مي‌دهند و بخشي از اوقات فراغت خود را در اين روزهاي خانه نشيني با کتاب پر کرده‌اند، کتابفروشان مي‌گويند در اين موقعيت بايد بتوانند دسترسي مخاطبان به کتاب را آسانتر کنند.
نکته مهمي که در اين شرايط مي توان به آن توجه کرد، بيشتر کشورهاي دنيا که جمعيت جالب توجهي دارند، با وجود دسترسي به فروشگاه قدرتمند و بين‌المللي خريد آنلاين کتاب، پس از دومين دوره قرنطينه، کتابفروشي‌ها را در فهرست مشاغل ضروري قرار دادند و در کنار فروشگاه‌هاي تامين مواد غذايي و يا داروخانه‌ها به اين صنف نيز اجازه فعاليت دادند. آلمان، سوئد، انگلستان، کره جنوبي، برزيل، فرانسه، مصر و... از جمله کشورهايي بودند که به اين موضوع توجه نشان دادند.
فروش آنلاين، رقابتي نابرابر با تخفيف‌هاي بي سامان
يکي از بزرگترين مشکلات کتابفروشي‌ها در فروش آنلاين کتاب‌، سايت‌هايي هستند که تخفيف‌هاي قابل توجه اما غلط‌ اندازي را به مخاطب ارايه مي‌کنند.
حميده افشون، مدير کتابفروشي پيدايش ، با بيان اين که تخفيف‌هاي 50 درصدي کتاب‌هاي قاچاق مخاطب را گمراه مي‌کند، گفت: اين معضل يکي از مهم‌ترين ضررهايي است که به کتابفروشي‌ها وارد شده و مدام با آن‌ها مقايسه مي‌شويم. اين اتفاق باعث شده است که مردم به شدت به آن‌ها روي بياورند چون مي‌بينند يک عنوان با همان مشخصات با قيمت کمتر ارائه مي‌شود اما مسئله قاچاق بودن کتاب‌ها را نمي‌دانند. اين موضوع بايد با جديت بيشتري پيگيري شود، تا کار کتابفروشي‌ها هم آسان‌تر باشد، اين تخفيف‌ها مخاطب را گمراه مي‌کند.
مهدي عمران‌لو مدير کتابفروشي آوند نيز در اين باره گفت: من فروش اينترنتي را نفي نمي‌کنم اما با توجه به وضعيت فعلي، صرفه‌اي براي فروش کتاب در کتابفروشي نداريم، چه براي من نوعي، چه کساني که فروشگاهي در مرکز خريد يا بر خيابان دارند.
وي ادامه داد: من به عنوان کتاب فروش اجازه ارائه تخفيف ندارم و بايد براي آن مجوز بگيرم اما سايت‌ها از 20 تا 40 درصد تخفيف مي‌دهند. ما گاهي تعطيل مي‌شويم يا بايد زود تعطيل کنيم اما آن‌ها 24 ساعته در حال ارائه خدمات هستند، اين رقابت نابرابري است. کار سايت هاي فروش کتاب را نفي نمي‌کنم اما ديگر انگيزه‌اي براي ادامه کار کتابفروشي‌، وجود نخواهد داشت.
کتابفروشان معتقدند اين شرايط، وضعيت ادامه کار را نگران کننده کرده است، وقتي سايتي مي‌تواند کتابي بفروشد که غيرقانوني به شمار مي‌آيد اما با تبعات آن رو به رو نشود، نمي توان به آينده کتابفروشي‌ها اميدوار بود.
کتاب مثل دارو، در شفا و در قيمت
تخفيف‌هاي سايت‌ها آسيب دومي را هم در پي دارد، مخاطبان در جست و جوي تخفيف، به گمراهي خريد کتاب‌هايي مي افتند که از هر چه مطالعه باشد، بيزار مي‌شوند. اين بازار تخفيف که براي کتاب سازان، جولانگاه مناسبي است، مخاطب آگاه را به ياد غرفه‌هايي در نمايشگاه فيزيکي کتاب مي اندازد که همه کتاب هاي خود را با تخفيف 50 درصد  ارائه مي کنند اما محتواي آن کمتر از 20 درصد اعتبار دارد.
فرزانه خونگرم مدير کتابکده فراروان ، يکي از معضلات مهم در فروش کتاب را تخفيفات 50 درصدي فروش کتاب دانست و بيان کرد: اين کتاب‌ها افست هستند و عواملي خارج از سيستم نشر، روي عناوين پرفروش بازار نشر دست مي‌گذارد. سپس آنها را با قدري تغيير و حتي گاهي بدون تغيير، يا با اسم ساختگي به عنوان مترجم  و با استفاده از بازاري که قبلا يک نشر معتبر با يک مترجم خوب به دست آورده را بدون پرداخت ماليات، حق تاليف يا ترجمه، هزينه نشر و کرايه فروشگاه، تنها با خريد کاغذ و چاپ کتاب، اين بار با 50 درصد تخفيف وارد بازار مي کنند.اين کتابفروش ادامه داد: مردم اين موضوع را نمي‌دانند، وقتي به کتابفروشي مي‌آيند، مي‌پرسند تخفيف مي‌دهيد؟ من هم بايد بگويم قيمت پشت جلد است. کتاب هم مثل دارو، خوشبختانه بايد قيمت دقيق داشته باشد، مثل کالاهاي ديگر نيست که هر فروشنده‌اي با هر قيمتي که بخواهد، آن را بفروشد. وقتي مي‌گويند جايي تخفيف گذاشته و مراجعه مي‌کنيم، مي‌فهميم که کتاب‌ها تقلبي و قاچاق است.
کتابفروشي‌هاي محلي از کرونا جان به در مي‌برند؟
وضعيت کتابفروشي‌هاي محلي در برابر اقتصاد شکننده فرهنگ در ايران، دلگرم کننده نيست، تعطيلي‌هاي کرونايي نيز کار را سخت‌تر و حتي ناممکن کرده‌اند، در روزگاري که کافه و رستوران‌ها با وجود باز بودن در اوج شيوع به دليل مشکلات اقتصادي تعطيل مي‌شوند، چگونه مي شود از کتابفروشي انتظار داشت به کار خود ادامه بدهد؟
خطر تعطيلي کتابفروشي‌هاي محلي، تهديد بزرگي براي فرهنگ ايران است، خونگرم، مدير کتابکده فراروان، تعطيلي کتابفروشي‌هاي محلي را باعث محروم شدن کودکان از کتاب و کتابخواني مي‌داند و معتقد است با اين وضعيت امکان ادامه کار کتابفروشان، کمتر شده است. به گزارش عصر آذربايجان به نقل از ايرنا، کتابفروشان، يکي از پايه‌هاي اقتصاد فرهنگي ايران هستند که در هر شرايطي کار خود را ادامه مي‌دهند اما اين، تاواني دارد که اگر حمايت جدي صورت نگيرد، ارکان فرهنگ را متزلزل خواهد کرد.

منبع :